Ffestiniog
 | |
| Math |
pentref  |
|---|---|
|
| |
| Cylchfa amser |
UTC±00:00 |
| Daearyddiaeth | |
| Sir |
Gwynedd |
| Gwlad |
.svg){kind=small} Cymru |
| Cyfesurynnau |
52.9552°N 3.9292°W |
| Cod OS |
SH705415 |
| Gwleidyddiaeth | |
| AC/au | Dafydd Elis-Thomas (Annibynnol) |
| AS/au | Liz Saville Roberts (Plaid Cymru) |
 | |
Pentref, cymuned a phlwyf yng Ngwynedd yw Ffestiniog (
ynganiad ) neu Llan Ffestiniog, a saif rhwng Blaenau Ffestiniog a Maentwrog, yng Nghwm Ffestiniog. O'r pentref ceir golygfeydd braf o'r Moelwynion, Cnicht a bryniau Blaenau. Yn y plwyf ceir Rhaeadr y Cwm a Phwlpud Huw Llwyd ar lan Afon Cynfal.
Cynrychiolir yr ardal hon yn y Cynulliad Cenedlaethol gan Dafydd Elis-Thomas (Annibynnol) a'r Aelod Seneddol yw Liz Saville Roberts (Plaid Cymru).[1][2]
Enw ysgol y pentref yw Ysgol Bro Cynfal. Mae un tafarn yn y pentref o'r enw'r Pengwern ac un siop, Swyddfa'r Post a hefyd Neuadd Bentref. Llan Ffestiniog yw cartref Clwb Golff Ffestiniog.
Trafnidiaeth a Chludiant[golygu | golygu cod y dudalen]
Mae cefnffordd de-gogledd yr A470 yn rhedeg drwy'r pentref. Mae gwasanaethau bws rheolaidd yn cysylltu'r pentref gyda Blaenau Ffestiniog a'i orsaf drenau a Phorthmadog a gwasanaethau arall i Ddolgellau. Arferai'r pentref gael ei wasanaethu gan reilffordd o Flaenau Ffestiniog i'r Bala tan yr 1960au.
Traddodiad[golygu | golygu cod y dudalen]
Dyma'r fro a gysylltir â Blodeuwedd, Lleu Llaw Gyffes a Gronw Pebr yn y Pedair Cainc y Mabinogi. Gelwir hen garreg ar lan Afon Cynfal, i'r de o'r pentref, yn Llech Gronw. Mae 'na dwll ynddi a chredid mai hon oedd y garreg a roddasai Gronw arno i'w amddiffyn rhag tafliad gwaywffon Lleu. Dwy filltir i'r gogledd-ddwyrain o'r pentref mae Llyn y Morynion, a gysylltir â morwynion Blodeuwedd a gerllaw iddo mae Beddau Gwŷr Ardudwy.
Enwogion[golygu | golygu cod y dudalen]
- Huw Llwyd - Bardd a milwr, ganwyd yng Nghynfal-fawr, filltir i'r de o Ffestiniog, ond ym mhlwyf Maentwrog
- Morgan Llwyd - llenor Piwritanaidd, ganwyd yng Nghynfal-fawr.
- Geraint Vaughan Jones, nofelydd.
Cyfrifiad 2011[golygu | golygu cod y dudalen]
Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:[3][4][5]
Gweinidogion[golygu | golygu cod y dudalen]
- J. W. Edwards
- ”14 Rhagfyr 1890 J.W. Edwards, Ffestiniog. Go lew. Nid yw yn fedrus iawn fel traddodwr.”[6]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]
- ↑ Gwefan y Cynulliad; adalwyd 24 Chwefror 2014
- ↑ Gwefan parliament.uk; adalwyd 24 Chwefror 2014
- ↑ "Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru". Swyddfa Ystadegau Gwladol. Cyrchwyd 2012-12-12.. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.
- ↑ Canran y diwaith drwy Gymru; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013
- ↑ Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.
- ↑ Dyddiaduron Fy Nhaid, Owen Hughes, TREGWEHELYTH, Bodedern (Gwasg y Lolfa - argraffiad cyfyngedig)
Aberangell · Aberdaron · Aberdesach · Aberdyfi · Abererch · Abergwyngregyn · Abergynolwyn · Aberllefenni · Abermaw · Abersoch · Afon Wen · Arthog · Y Bala · Bangor · Beddgelert · Bethania · Bethel · Bethesda · Betws Garmon · Blaenau Ffestiniog · Boduan · Bontddu · Bontnewydd (Arfon) · Bontnewydd (Meirionnydd) · Botwnnog · Brithdir · Bronaber · Bryncir · Bryncroes · Bryn-crug · Brynrefail · Bwlchtocyn · Caeathro · Caernarfon · Carmel · Carneddi · Cefnddwysarn · Clynnog Fawr · Corris · Cricieth · Croesor · Crogen · Cwm-y-glo · Chwilog · Deiniolen · Dinas, Llanwnda · Dinas, Llŷn · Dinas Dinlle · Dinas Mawddwy · Dolgellau · Dolbenmaen · Dolydd · Dyffryn Ardudwy · Edern · Efailnewydd · Fairbourne · Y Felinheli · Y Ffôr · Y Fron · Fron-goch · Ffestiniog · Ganllwyd · Garndolbenmaen · Garreg · Gellilydan · Glan-y-wern · Glasinfryn · Golan · Groeslon · Harlech · Llanaber · Llanaelhaearn · Llanarmon · Llanbedr · Llanbedrog · Llanberis · Llandanwg · Llandecwyn · Llandegwning · Llandwrog · Llandygái · Llanddeiniolen · Llandderfel · Llanddwywe · Llanegryn · Llanenddwyn · Llanengan · Llanelltyd · Llanfachreth · Llanfaelrhys · Llanfaglan · Llanfair · Llanfihangel-y-pennant (Abergynolwyn) · Llanfihangel-y-pennant (Cwm Pennant) · Llanfihangel-y-traethau · Llanfor · Llanfrothen · Llangelynnin · Llangïan · Llangwnadl · Llwyngwril · Llangybi · Llangywer · Llaniestyn · Llanllechid · Llanllyfni · Llannor · Llanrug · Llanuwchllyn · Llanwnda · Llanymawddwy · Llanystumdwy · Llanycil · Llithfaen · Maentwrog · Mallwyd · Minffordd · Minllyn · Morfa Bychan · Morfa Nefyn · Mynydd Llandygái · Mynytho · Nantlle · Nantmor · Nant Peris · Nasareth · Nebo · Nefyn · Pant Glas · Penmorfa · Pennal · Penrhos · Penrhosgarnedd · Penrhyndeudraeth · Pen-sarn · Pentir · Pentrefelin · Pentre Gwynfryn · Pentreuchaf · Penygroes · Pistyll · Pontllyfni · Porthmadog · Portmeirion · Prenteg · Pwllheli · Rachub · Y Rhiw · Rhiwlas · Rhos-fawr · Rhosgadfan · Rhoshirwaun · Rhoslan · Rhoslefain · Rhostryfan · Rhos-y-gwaliau · Rhyd · Rhyd-Ddu · Rhydyclafdy · Rhydymain · Sarnau · Sarn Mellteyrn · Saron · Sling · Soar · Talsarnau · Tal-y-bont, Abermaw · Tal-y-bont, Bangor · Tal-y-llyn · Talysarn · Tanygrisiau · Trawsfynydd · Treborth · Trefor · Tregarth · Tremadog · Tudweiliog · Tywyn · Waunfawr
