Lewys Morgannwg
| Lewys Morgannwg | |
|---|---|
| Ganwyd | Tir Iarll, Sir Forgannwg  |
| Bu farw | 1565 |
| Man preswyl | Llanilltud Fawr |
| Dinasyddiaeth |  Cymru |
| Galwedigaeth | bardd |
| Blodeuodd | 1520 |
| Tad | Rhisiart ap Rhys |
Lewys Morgannwg oedd enw barddol y bardd Cymraeg proffesiynol Llywelyn ap Rhisiart, (fl. 1520-1565). Roedd yn ‘Bencerdd y Tair Talaith,’ ac yn un o feirdd mwyaf y 16g. Canai Lewys yn nhai Syr William Griffith o Benrhyn a noddwyr eraill. Roedd hefyd yn athro barddol; un o'i ddisgyblion mwyaf blaengar oedd Gruffudd Hiraethog.[1]
Bywgraffiad[golygu | golygu cod]
Roedd Lewys Morgannwg yn frodor o Dir Iarll ym Morgannwg. Mae'n bosibl fod ganddo dŷ yn Llanilltud Fawr. Roedd ei dad Rhisiart ap Rhys yn fardd proffesiynol hefyd, ac mae'n debyg iddo gael ei addysg barddol gynnar ganddo. Yn ddiweddarach cafodd ei hyfforddi gan Tudur Aled, bardd mwyaf yr oes. Cafodd nawdd gan Syr Edward Stradling.[1]
Treuliodd Lewys ran helaeth ei oes yn clera ledled Cymru. Cafodd ei wneud yn 'Bencerdd y Tair Talaith', pennaeth Cyfundrefn y Beirdd (1530-1560). Mae dros 100 o'i gerddi yn y llawysgrifau.[1]
Llyfryddiaeth[golygu | golygu cod]
- Cynfael Lake ac Ann Parry Owen (gol.) Gwaith Lewys Morgannwg, dwy gyfrol (Aberystwyth, 2005)
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
Dolen allanol[golygu | golygu cod]
- [1] Bywgraffiad ar wefan Llyfrgell Genedlaethol Cymru
Bedo Hafesb · Bleddyn Ddu · Cadwaladr Cesail · Casnodyn · Rhisiart Cynwal · Wiliam Cynwal · Dafydd ab Edmwnd · Dafydd Alaw · Dafydd ap Gwilym · Dafydd ap Siencyn · Dafydd Benwyn · Dafydd Ddu o Hiraddug · Dafydd Gorlech · Dafydd Llwyd o Fathafarn · Dafydd Nanmor · Dafydd y Coed · Edward Dafydd · Deio ab Ieuan Du · Lewys Dwnn · Edward Maelor · Edward Sirc · Edward Urien · Einion Offeiriad · Gronw Ddu · Gronw Gyriog · Gruffudd ab Adda ap Dafydd · Gruffudd ab Ieuan ap Llywelyn Fychan · Gruffudd ap Dafydd ap Tudur · Gruffudd ap Llywelyn Lwyd · Gruffudd ap Maredudd ap Dafydd · Gruffudd ap Tudur Goch · Gruffudd Fychan ap Gruffudd ab Ednyfed · Gruffudd Gryg · Gruffudd Hiraethog · Gruffudd Llwyd · Gruffudd Llwyd ap Llywelyn Gaplan · Guto'r Glyn · Gutun Owain · Gwerful Fychan · Gwerful Mechain · Gwilym Ddu o Arfon · Gwilym Tew · Hillyn · Huw Cae Llwyd · Huw Ceiriog · Huw Cornwy · Huw Llŷn · Huw Pennant (I) · Huw Pennant (II) · Hywel ab Einion Lygliw · Hywel ap Mathew · Hywel Cilan · Hywel Ystorm · Ieuan ap Huw Cae Llwyd · Ieuan ap Hywel Swrdwal · Ieuan Brydydd Hir · Ieuan Du'r Bilwg · Ieuan Dyfi · Ieuan Gethin · Ieuan Llwyd ab y Gargam · Ieuan Tew Ieuanc · Iocyn Ddu ab Ithel Grach · Iolo Goch · Iorwerth ab y Cyriog · Iorwerth Beli · Iorwerth Fynglwyd · Ithel Ddu · Lewis ab Edward · Lewys Daron · Lewys Glyn Cothi · Lewys Môn · Lewys Morgannwg · Llywarch Bentwrch · Llywelyn ab y Moel · Llywelyn ap Gwilym Lygliw · Llywelyn Brydydd Hoddnant · Llywelyn Ddu ab y Pastard · Llywelyn Fychan ap Llywelyn Foelrhon · Llywelyn Fychan ap Llywelyn Goch · Llywelyn Goch ap Meurig Hen · Llywelyn Goch y Dant · Llywelyn Siôn · Mab Clochyddyn · Madog Benfras · Maredudd ap Rhys · Meurig ab Iorwerth · Morus Dwyfech · Owain Gwynedd · Owain Waed Da · Prydydd Breuan · Tomos Prys · Gruffudd Phylip · Phylip Siôn Phylip · Rhisiart Phylip · Rhys Cain · Rhys Nanmor · Siôn Phylip · Siôn Tudur · Raff ap Robert · Robert ab Ifan · Robin Ddu ap Siencyn · Rhisierdyn · Rhisiart ap Rhys · Rhys ap Dafydd ab Einion · Rhys ap Dafydd Llwyd · Rhys ap Tudur · Rhys Brydydd · Rhys Goch Eryri · Sefnyn · Simwnt Fychan · Siôn ap Hywel ap Llywelyn Fychan · Siôn ap Hywel Gwyn · Siôn Brwynog · Siôn Cent · Siôn Ceri · Sypyn Cyfeiliog · Trahaearn Brydydd Mawr · Tudur Aled · Tudur ap Gwyn Hagr · Tudur Ddall · Wiliam Llŷn · Y Mab Cryg · Y Proll · Yr Ustus Llwyd
