Bleddyn Ddu

Oddi ar Wicipedia
Bleddyn Ddu
Ganwyd14 g Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Cymru Cymru
Galwedigaethbardd Edit this on Wikidata
Blodeuodd1200 Edit this on Wikidata

Bardd o Fôn oedd Bleddyn Ddu (bl. 1330 - 1385), a adnabyddid hefyd fel Bleddyn Ddu Was y Cwd. Un o Feirdd yr Uchelwyr a gadwai at ddull traddodiadol y Gogynfeirdd ydoedd.

Bywgraffiad[golygu | golygu cod]

Ceir peth ansicrwydd am yr enw 'Bleddyn Ddu Was y Cwd' ond credir ar sail cyfatebiaethau geirfa, cystrawen, ac ati y cerddi a briodolir iddo mai enw arall ar Fleddyn Ddu ydyw. Cysylltir y "ddau" â Môn hefyd.

Hanai hynafiaid Bleddyn Ddu o gwmwd Menai ym Môn. Enw ei fab, yn ôl pob tebyg, oedd Ieuan ap Bleddyn Ddu. Canodd Hywel Ystorm gerdd ddychanol i Fleddyn Ddu sy'n cyfeirio at y ffaith ei fod yn un o'r Monwysion. Cyfeirir ato hefyd yng ngwaith Gruffudd Gryg, Dafydd ap Gwilym a Gruffudd Llwyd ap Dafydd ab Einion Llygliw. Fel bardd a glerai yn gyson am nawdd yn nhai uchelwyr ar hyd a lled gogledd Cymru y disgrifir Bleddyn gan ei gyd-feirdd. Mae'n bosibl fod y 'Cwd' yn ei lysenw yn cyfeirio at y bag a gariai wrth glera, ond mae'n bosibl fod arwyddocad rhywiol i'r gair hefyd.

Cerddi[golygu | golygu cod]

Cedwir chwe awdl o'i waith, pump ohonynt yn gerddi crefyddol ac un yn awdl farwnad i'r uchelwr Goronwy ap Tudur Hen o Drecastell, un o Duduriaid Môn. Ceir yn ogystal nifer o englynion ar destunau amrywiol, yn cynnwys englynion dychan ac ymryson â'r bardd Conyn Coch.

Llyfryddiaeth[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]