Gwlad Pwyl
![]() | |
Rzeczpospolita Polska | |
![]() | |
Arwyddair | Move your imagination ![]() |
---|---|
Math | gwladwriaeth sofran, gwlad, gwlad sy'n ffinio gyda'r Môr Baltig ![]() |
Enwyd ar ôl | Polans ![]() |
Prifddinas | Warsaw ![]() |
Poblogaeth | 38,382,576 ![]() |
Sefydlwyd |
|
Anthem | Poland Is Not Yet Lost ![]() |
Pennaeth llywodraeth | Mateusz Morawiecki ![]() |
Cylchfa amser | CET, UTC+01:00, UTC+2, Europe/Warsaw, CEST ![]() |
Nawddsant | Adalbert o Brag, Stanislaus o Szczepanów ![]() |
Iaith/Ieithoedd swyddogol | Pwyleg ![]() |
Daearyddiaeth | |
Rhan o'r canlynol | Canolbarth Ewrop, Dwyrain Ewrop ![]() |
Arwynebedd | 312,683 km² ![]() |
Gerllaw | Y Môr Baltig, Afon Oder, Afon Neisse, Jizera, Divoká Orlice, Opava, Olza, Orava, Białka, Dunajec, Poprad, Afon Bug ![]() |
Yn ffinio gyda | Y Weriniaeth Tsiec, Yr Almaen, Yr Wcráin, Slofacia, Belarws, Lithwania, Rwsia ![]() |
Cyfesurynnau | 52°N 19°E ![]() |
Gwleidyddiaeth | |
Corff gweithredol | Cabined Gwlad Pwyl ![]() |
Corff deddfwriaethol | Senedd Gwlad Pwyl ![]() |
Swydd pennaeth y wladwriaeth | Arlywydd Gwlad Pwyl ![]() |
Pennaeth y wladwriaeth | Andrzej Duda ![]() |
Swydd pennaeth y Llywodraeth | Prif Weinidog Gwlad Pwyl ![]() |
Pennaeth y Llywodraeth | Mateusz Morawiecki ![]() |
![]() | |
![]() | |
Arian | złoty ![]() |
Canran y diwaith | 9 ±1 % ![]() |
Cyfartaledd plant | 1.29 ![]() |
Mynegai Datblygiad Dynol | 0.843 ![]() |
Gweriniaeth yng nghanolbarth Ewrop yw Gweriniaeth Gwlad Pwyl neu Gwlad Pwyl. Mae'n ffinio ar Yr Almaen yn y gorllewin, Gweriniaeth Tsiec a Slofacia yn y de, Yr Wcráin a Belarws yn y dwyrain, a Lithwania a Rhanbarth Kaliningrad, sy'n rhan o Rwsia, yn y gogledd. Mae Gwlad Pwyl ar lan y Môr Baltig. Warszawa (Warsaw) yw'r brifddinas. Mae Gwlad Pwyl yn Yr Undeb Ewropeaidd ac yn aelod o NATO.
Daearyddiaeth[golygu | golygu cod y dudalen]
Mae'r rhan fwyaf o Wlad Pwyl yn wastatir a thir isel, ac yn rhan o Wastatir Mawr Ewrop. Yn y gogledd ymestynna Gwastatir Arfordirol y Baltig ar hyd yr arfordir â'r Môr Baltig. Yn yr ardal hanesyddol a elwir Pwyl Fechan mae tiroedd uwch a llwyfandir a leolir i'r gogledd o Fynyddoedd Sudety yn y de-orllewin a'r Carpatiau yn y de-ddwyrain. Saif yr ardal o'r Carpatiau a elwir y Tatra ar y ffin â Slofacia, a dyma copa uchaf Gwlad Pwyl, Mynydd Rysy (2499 m). Prif afonydd y wlad yw'r Vistula a'r Oder.
Hanes[golygu | golygu cod y dudalen]
Economi[golygu | golygu cod y dudalen]
Mae economi Gwlad Pwyl yn gymysgedd o ddiwydiannau cynradd ac eilaidd. Tyfir rhyg, gwenith, haidd, ceirch, tatws, a betys siwgr. Yn ardal Silesia mae'r ardal lo gyfoethocaf yn Ewrop. Prif ddiwydiannau eilaidd y wlad yw adeiladu llongau, gweithgynhyrchu ceir, peiriannau ac offer trydanol, prosesu bwyd, a tecstilau.
Demograffeg[golygu | golygu cod y dudalen]
Yn hanesyddol, bu'r diriogaeth sydd heddiw o fewn ffiniau Gwlad Pwyl yn gartref i nifer o grwpiau ethnig. Cafodd y boblogaeth Iddewig ei difa bron yn gyfangwbl yn yr Holocost, a chafodd y niferoedd uchel o Almaenwyr ethnig eu gyrru allan o'r wlad wedi diwedd yr Ail Ryfel Byd. Bellach, mae Pwyliaid ethnig yn cyfrifo am 98% o'r boblogaeth, ac Almaenwyr yn cyfrifo am ryw 1% arall.
Pwyleg yw iaith y wlad. Mae'n perthyn i'r gangen orllewinol o deulu'r ieithoedd Slafonaidd.
Diwylliant[golygu | golygu cod y dudalen]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]
|
|