Rhestr Cymry enwog

Dyma restr rhai o Gymry enwog. Am restr yn nhrefn yr wyddor cliciwch yma

Arweinwyr

Brenhinoedd a Thywysogion

• Owain Glyndwr, (1359-1416), (Tywysog Cymru)
• Y Dywysoges Gwenllian (1282 - 1337) Merch Llywelyn Ein Llyw Olaf.
• Brenin Edward II o Loegr, (1284-1327)
• Brenin Harri V o Loegr, (1387-1422)
• Brenin Harri VII o Loegr, (1457-1509), y brenin Tudur cyntaf
• Hywel Dda, (887-950), Tywysog Deheubarth
• Idwal Iwrch ap Cadwaladr, (c.650-720), brenin Gwynedd
• Llywelyn Ein Llyw Olaf (-1282), Tywysog Cymru
• Llywelyn Fawr, (1173-1240), Tywysog Cymru
• Maelgwn Gwynedd, (c. 490 - 547), Brenin Gwynedd
• Owain Gwynedd, (1100-1170), tywysog Gwynedd
• Rhodri Mawr, (c. 820-878), Brenin Gwynedd
• Trahaearn ap Caradog, (bu farw 1081), tywysog Gwynedd

Arweinwyr Crefyddol

• Dewi Sant, (bu farw 601?), arweinydd crefyddol
• William Salesbury, (c.1520-1584?) cyfieithydd Y Testament Newydd i'r Gymraeg
• William Morgan, {1545-1604) cyfieithydd Y Beibl i'r Gymraeg
• Daniel Rowland, (1713-1790), arweinydd y Diwygiad Methodistaidd
• Howell Harries, (1714-1773), arweinydd y Diwygiad Methodistaidd
• Robin Williams, (1923-2004), pregethwr, cyflwynydd teledu ac awdur
• Rowan Williams, (ganwyd 1950), (Archesgob Caer-Gaint}

Arweinwyr Diwydiannol

• David Davies (Llandinam), (1818-1890), diwydiannwr
• Dr Emrys Evans, (1924-2004), bancwr
• Syr Pryce Pryce-Jones, (1834-1920), arloeswr busnes
• Robert Owen, (1771-1858), perchennog ffatrioedd a chymwynaswr gweithwyr
• Charles Stewart Rolls, (1877-1910), gwneuthurwr ceir ac awyrennau
• D.A.Thomas, (1856 - 1918) diwydiannwr a gwleidydd

Barnwyr a Gwleidyddion

• Aneurin Bevan (1897-1960), gwleidydd
• Gwynfor Evans (1912-2005), aelod seneddol cyntaf Plaid Cymru
• Michael Heseltine (1933-), gwleidydd
• Geoffrey Howe (1926-), gwleidydd
• Geraint Howells (1925-2004), gwleidydd
• George Jeffreys (1648-1689), barnwr crogi
• Roy Jenkins (1977-1980), gwleidydd ac awdur
• Neil Kinnock (1942-), gwleidydd
• David Lloyd George (1863-1945), gwleidydd
• Rhodri Morgan (1939-), gwleidydd
• Dafydd Orwig cenedlaethwr brwd
• George Thomas (1909-1997), gwleidydd
• William Williams (1634-1700), gwleidydd

Arloeswyr, Fforiwyr a Milwyr

• George Everest, (1790-1866), fforiwr
• Michael D. Jones (1822-1898) Arloeswr
• T E Lawrence (Lawrence o Arabia, 1888-1935) milwr
• Syr Henry Morgan, (tua 1635-1688), preifatîr
• Bartholomew Roberts (Barti Ddu), mor-leidr
• Henry Morton Stanley, (John Rowlands) (1841-1904), fforiwr
• Simon Weston, (ganwyd 1961), arwr rhyfel

Athrawon a Gwyddonwyr

Gwyddonwyr

• John Dee, (1527-?), alcemydd
• William Robert Grove
• John Gwyn Jeffreys, (1809 - 1885)
• Steve Jones, (ganed 1944), biolegydd
• Richard Price, (1723-1791), athronydd
• Elmer Rees mathemategwr
• Bertrand Russell, (1872-1970), athronydd, mathemategwr a traethodwr
• Thomas Vaughan, (~1410-1483), athronydd
• Thomas Vaughan, (1621-1666), athronydd
• Alfred Russel Wallace, (1823-1913), gwyddonydd

Meddygon a Nyrsys

• Beti Cadwaladr, (1789-1860), nyrs.
• Ernest Jones seiciatrydd
• Dr William Price meddyg ecsentrig

Athrawon

• Cranogwen, {1839-1916}, ysgolfeistres, bardd, dirwestwraig, golygydd a phregethwraig.
• Owen M Edwards hanesydd,llenor, cyhoeddwr, ymgyrchwr dros y Gymraeg
• Idris Foster Ysgolhaig
• Griffith Jones, (1683-1761), sylfaenydd yr Ysgolion Cylchynol
• Anna Leonowens, (1834-1914), athrawes yng Ngwlad Thai
• J. Gwyn Griffiths, {1911-2004}, ysgolhaig
• Thomas Parry, (1904-1985), bennaeth ar Lyfrgell Genedlaethol Cymru a phrifathro ar Goleg Prifysgol Cymru, Aberystwyth
• Watcyn Wyn Watkin Hezekiah Williams, (1844-1903), pregethwr, bardd ac ysgolfeistr

Chwaraewyr

• Joe Calzaghe pencampwr bocsio y byd
• Ryan Giggs (ganwyd 1973), chwaraewr pêl-droed
• Ray Gravell (ganwyd 1951) chwaraewr rygbi
• Tanni Grey-Thompson (ganwyd 1969), athletwraig cadair olwyn
• Terry Griffiths (ganwyd 1947), chwaraewr snwcer
• Guto Nyth Bran (ganwyd 1700 - ) rhedwr.
• John Hartson Peldroediwr
• Carwyn James, (1929-1983), Hyfforwr Rygbi.
• Steve Jones Athletwr
• Ray Reardon, chwaraewr snwcer
• Ian Rush, chwaraewr pêl-droed
• Rhys Thomas, (1904-2004), chwaraewr rygbi
• Nigel Walker, athletwr a chwaraewr rygbi
• Mark Williams, chwaraewr snwcer

Gwladgarwyr

• John Lasarus Williams

Pobl Greadigol

Ar y Cyfryngau

• Hywel Gwynfryn Cyflwynydd Radio
• Vaughan Hughes, newyddiadurwr, cyflwynydd a chynhyrchydd

Beirdd

• Aneirin bardd canoloesol
• Brynach, {1873-1923), bardd a llenor
• Dafydd ap Gwilym, bardd canoloesol
• Geraint Bowen, (1915- ), bardd
• David Charles, (1762-1834), un o brif emynwyr Cymru
• Gillian Clarke, bardd
• Grahame Davies, (1964- ), bardd
• W.H.Davies, (1877-1940), bardd
• Ann Griffiths, (1776-1805), emynydd a bardd
• Hedd Wyn Ellis Humphrey Evans, (1887-1917), bardd
• George Herbert, (1593-1633), bardd
• Isaac Daniel Hooson, (1880-1948), bardd
• Evan James, (1809-1878), bardd
• D Gwenallt Jones, (1899-1968), bardd
• Dic Jones, bardd
• Gwyneth Lewis, bardd
• Saunders Lewis (1893-1985), bardd, dramodydd, gwleidydd
• Twm Morys (1961- ), bardd a cherddor
• Dylan Thomas, (1914-1953), bardd a dramäydd
• Edward Thomas, (1878-1917), bardd
• Ronald Stuart Thomas, (1913-2000), bardd
• John Tripp, (1927-1986), bardd
• Henry Vaughan, (1621-1695), bardd
• Niclas y Glais, (1878-1971), bardd, pregethwr, gwleidydd
• Harri Webb, {1920-1994), bardd, gweriniaethwr a chenedlaetholwr
• Waldo Williams, (1904-1971), bardd
• William Williams Pantycelyn, (1717-1791), prif emynydd Cymru

Awduron, Croniclyddion a Newyddiadurwyr

• Asser, Esgob Sherborne, (marwodd 909?), mynach ac awdur
• Rhoda Broughton, (1840-1920), nofelydd
• Roald Dahl, (1916-1990), awdur
• Huw Edwards, Darlledwr
• Theophilus Evans, (1693-1797), awdur
• Dick Francis, (ganwyd 1920), awdur
• Ken Follett, (ganwyd 1949), awdur
• Islwyn Ffowc Elis, (1924-2004), nofelydd
• Gerallt Cymro, (c.1146-c.1223), croniclydd
• Kate Bosse Griffiths (1910-1998), arbenigwraig Eifftieg a llenor Cymraeg
• Robat Gruffudd, nofelydd
• Richard Hughes, (1900-1976), nofelydd
• Dylan Iorwerth, newyddiadurwr a llenor.
• Geraint V. Jones, nofelydd
• Jack Jones, (1884-1970), nofelydd
• Glyn Jones, llenor
• John Gwilym Jones (1904-1988} dramodydd, beirniad llenyddol
• Mary Vaughan Jones (1918-1983), awdur llyfrau plant
• Richard Llewellyn, (1907-1983), nofelydd
• Robin Llywelyn, nofelydd
• Owen Martell, nofelydd
• Daniel Owen, (1836–1895), nofelydd
• Thomas Price (Carnhuanawc), (1787-1848) hanesydd, arweinydd cenedlaethol
• Caradog Prichard, (1904-1980), newyddiadurwr, nofelydd a bardd
• John Roberts Williams, (1914-2004), newyddiadwr a darlledwr
• Jean Rhys, (1894-1979), nofelydd
• Howard Spring, (1889-1965), nofelydd
• Hester Thrale, (1740-1821), dyddiadurwr
• D. J. Williams, (1885-1970), llenor a chenedlaetholwr
• Emlyn Williams, (1905-1987), dramatydd ac actor
• Raymond Williams, (1921-1988), nofelydd, beirniad, academydd
• Eurig Wyn, ( -2004), awdur

Arlunwyr a Chynllunwyr

• Laura Ashley, (1925-1986), cynllunydd
• John Gibson, (1790-1866), cerflunydd
• Nina Hamnett, (1890-1956), peintiwr
• Augustus John, (1878-1961), arlunydd
• Gwen John, (1876-1939), arlunydd
• David Jones, (1895-1974), arlunydd a bardd
• Owen Jones, (1809-1874), pensaer a chynllunydd
• John Nash, (1752-1835), pensaer
• Ceri Richards, (1903-1971), arlunydd
• Andrew Vicari, (ganwyd 1938), arlunydd
• Kyffin Williams, (ganwyd 1918), arlunydd
• Clough Williams-Ellis, (1883-1978), pensaer
• Richard Wilson, (1713-1783), arlunydd

Cyfansoddwyr

• Walford Davies, (1869-1944), cyfansoddwr, Meistr Cerdd y Brenin
• Joseph Parry (1841 - 1903) cyfansoddwr, cerddor

Perfformwyr

Actorion

• Christian Bale, (ganwyd 1974), actor
• Richard Burton, (1925-1984), actor
• Ioan Gruffudd, (ganwyd 1973), actor
• Anthony Hopkins, (ganwyd 1937), actor
• Rhys Ifans
• Glynis Johns, (ganwyd 1923), actores
• Catherine Zeta-Jones (ganwyd 1969), actores
• Desmond Llewelyn, (1914-1999), actor
• Ray Milland, (1907-1986), actor
• Sian Phillips, (ganwyd 1934), actores
• Jonathan Pryce, (1947- ), actor
• Angharad Rees actor
• Rachel Roberts, (1927-1980), actores
• Michael Sheen, actor
• Sarah Siddons, (1755-1831), actores
• Tom Ward actor
• Naunton Wayne, (1901-1970), actor

Cerddorion a Chantorion

• Shirley Bassey, (ganwyd 1937), cantores
• John Cale, (ganwyd 1942), cerddor
• Charlotte Church, (ganwyd 1986), cantores
• Osian Ellis, telynor
• Syr Geraint Evans, (1922-1992), cantor
• Catrin Finch, (ganwyd 1980), telynores
• Dill Jones, (1923-1984), pianydd Jazz
• Tom Jones, (ganwyd 1940), canwr
• Charlie Landsborough, (ganwyd 1941), canwr / cyfansoddwr
• Cerys Matthews cantores
• Bonnie Tyler, (ganwyd 1953), cantores

Comediwyr a Difyrrwyr

• Max Boyce difyrrwr
• Tommy Cooper, (1922-1984), comedïwr a swynwr
• Terry Jones, (ganwyd 1942), comedïwr, awdur, cyflwynydd teledu
• Ivor Novello, (1893-1951), difyrrwr
• Harry Secombe, (1921-2001), difyrrwr