David Alfred Thomas

David Alfred Thomas
Ganwyd	26 Mawrth 1856  Ysguborwen
Bu farw	3 Gorffennaf 1918  Llan-wern
Dinasyddiaeth	Cymru
Alma mater	Ysgol Dr. Hudson Coleg Gonville a Caius
Galwedigaeth	gwleidydd
Swydd	Minister of Food, aelod o Gyfrin Gyngor y Deyrnas Unedig, Aelod o'r 29fed Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 28ain Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 27ain Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 26ain Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 25ain Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 24ain Senedd y Deyrnas Unedig, aelod o Dŷ'r Arglwyddi
Plaid Wleidyddol	Plaid Ryddfrydol
Tad	Samuel Thomas
Mam	Rachel Joseph
Priod	Sybil Thomas, Is-Iarlles Rhondda
Plant	Margaret Haig Mackworth

Arglwydd Rhondda yn fyfyriwr

Gwleidydd a diwydiannwr oedd David Alfred Thomas (26 Mawrth 1856 – 3 Gorffennaf 1918).

Gyrfa

Ganwyd ef yn Ysgubor-wen, Aberdâr. Yn 1888 etholwyd ef yn un o ddau aelod seneddol dros Merthyr Tydfil. Roedd cysylltiad agos rhyngddo â'r Rhyddfrydwyr, David Lloyd George a Tom Ellis, yn arbennig yn eu hymwneud â mudiad Cymru Fydd.

Pan fethodd a chael sedd yn y Cabinet pan enillodd y Rhyddfrydwyr etholaid 1916, trôdd ei gefn ar wleidyddiaeth a chanolbwyntiodd ar ddiwydiant. Daeth yn un o'r diwydianwyr mwyaf cyfoethog a dylanwadol yn Ne Cymru.

Gwahoddwyd ef i ymuno â'r cabinet gan Lloyd George yn 1916. Fe gyflwynodd system ddogni (rations) oherwydd y prinder bwyd a achoswyd gan y rhyfel, a bu ei waith yn llwyddiant mawr.

Cyfeiriadau

Senedd y Deyrnas Unedig
Rhagflaenydd: Charles Herbert James	Aelod Seneddol Bwrdeistref Merthyr Tudful 1888 – 1910	Olynydd: Edgar Rees Jones
Rhagflaenydd: Ivor Churchill Guest	Aelod Seneddol dros Gaerdydd Ion. 1910 – Rhag. 1910	Olynydd: Ninian Crichton-Stuart