Trefenter

Trefenter

Math	pentrefan
Daearyddiaeth
Sir	Ceredigion
Gwlad	Cymru
Cyfesurynnau	52.2967°N 4.0469°W
Cod OS	SN605685
Gwleidyddiaeth
AS/au Cymru	Elin Jones (Plaid Cymru)
AS/au y DU	Ben Lake (Plaid Cymru)
Ffeiliau perthnasol ar Comin

Ysgol Cofadail, Trefenter

Pentref bychan yng nghanolbarth Ceredigion yw Trefenter. Saif i'r de o bentref Llangwyryfon, ychydig i'r dwyrain o'r ffordd B4576 ac i'r gorllewin o'r briffordd A485. I'r de-ddwyrain o'r pentref mae llethrau Y Mynydd Bach, ac i'r de mae Llyn Eiddwen.

Ceir yma olion safle amlffosog o'r Canol Oesoedd, sef Ffos Trefenter, sy’n heneb gofrestredig.

Yn yr ardal yma y bu'r hyn a elwir yn Rhyfel y Sais Bach yn 1819, pan brynodd Sais o'r enw Augustus Brackenbury stad yno a dechrau cau'r tiroedd comin. Bu gwrthwynebiad cryf gan y trigolion lleol, a llosgwyd dau dŷ a adeiladwyd gan Brackenbury. Adeiladodd drydydd tŷ a rhoi'r enw "Cofadail Heddwch" arno. Yn fuan wedyn, gadawodd yr ardal.

Codwyd Ysgol breswyl Cofadail yn y pentref yn 1877 gyda lle i dros gant o ddisgyblion. Ar y Mynydd Bach, mae cofeb i bedwar bardd o'r ardal: T. Hughes Jones, B.T. Hopkins, J. M. Edwards ac Edward Prosser Rhys.

Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Elin Jones (Plaid Cymru) ac yn Senedd y DU gan Ben Lake (Plaid Cymru).

Dolenni allanol

• Awyrlun o Ffos Trefenter, o Casglu'r Tlysau

Trefi a phentrefi Ceredigion

Trefi
Aberaeron  · Aberteifi  · Aberystwyth  · Ceinewydd  · Llanbedr Pont Steffan  · Llandysul  · Tregaron
Pentrefi
Aberarth  · Aber-banc  · Aber-ffrwd  · Abermagwr  · Abermeurig  · Aber-porth  · Adpar · Alltyblaca  · Betws Bledrws  · Betws Ifan  · Betws Leucu  · Bethania  · Beulah  · Blaenannerch  · Blaenpennal  · Blaenplwyf  · Blaen-porth  · Y Borth · Bow Street  · Bronant  · Bwlch-llan  · Capel Bangor  · Capel Cynon  · Capel Dewi  · Capel Seion  · Caerwedros  · Castellhywel  · Cellan  · Cilcennin  · Ciliau Aeron  · Clarach  · Cnwch Coch  · Comins Coch  · Cribyn  · Cross Inn (1)  · Cross Inn (2)  · Cwm-cou  · Cwmystwyth  · Cwrtnewydd  · Dihewyd  · Dôl-y-bont  · Eglwys Fach  · Felinfach  · Y Ferwig  · Ffair-rhos  · Ffostrasol  · Ffos-y-ffin  · Ffwrnais  · Gartheli  · Goginan  · Y Gors  · Gwbert  · Henfynyw  · Henllan  · Horeb  · Llanafan  · Llanarth  · Llanbadarn Fawr  · Llandre  · Llandyfrïog  · Llanddeiniol  · Llanddewi Brefi  · Llanfair Clydogau  · Llanfarian  · Llanfihangel y Creuddyn  · Llangeitho  · Llangoedmor  · Llangrannog  · Llangwyryfon  · Llangybi  · Llangynfelyn  · Llangynllo  · Llanilar  · Llanio  · Llan-non  · Llanrhystud  · Llansantffraid  · Llanwenog  · Llanwnnen  · Llechryd  · Lledrod  · Llundain-fach  · Llwyncelyn  · Llwyndafydd  · Llwyn-y-groes  · Morfa  · Mwnt  · Nanternis  · Penbryn  · Penparc  · Penrhiw-llan  · Penrhyn-coch  · Penuwch  · Pen-y-garn  · Plwmp  · Pontarfynach  · Ponterwyd  · Pontgarreg  · Pontrhydfendigaid  · Pont-rhyd-y-groes  · Pontsiân  · Post-mawr  · Rhydlewis  · Rhydowen  · Rhydyfelin  · Rhydypennau  · Salem  · Sarnau  · Southgate  · Swyddffynnon  · Talgarreg  · Tal-y-bont · Temple Bar · Trefenter  · Trefilan  · Tremain  · Tre-saith  · Tre Taliesin  · Troed-yr-aur  · Ysbyty Ystwyth  · Ystradaeron  · Ystrad Meurig  · Ystumtuen