Llanfihangel Glyn Myfyr

Oddi ar Wicipedia
Llanfihangel Glyn Myfyr
Y bont ar Afon Alwen yn Llanfihangel Glyn Myfyr
Mathpentref, cymuned Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirConwy Edit this on Wikidata
GwladBaner Cymru Cymru
Cyfesurynnau53.031°N 3.506°W Edit this on Wikidata
Cod SYGW04000125 Edit this on Wikidata
Cod OSSH991492 Edit this on Wikidata
Gwleidyddiaeth
AC/auDarren Millar (Ceidwadwyr)
AS/auDavid Jones (Ceidwadwr)
Map

Pentref bychan a chymuned ym mwrdeistref sirol Conwy, Cymru, yw Llanfihangel Glyn Myfyr.[1][2] Roedd yn hanesyddol yn rhan o'r hen Sir Ddinbych. Saif yng nghornel dde-ddwyreiniol eithaf y sir yn ardal wledig Uwch Aled, tua 2 filltir i'r gogledd-ddwyrain o Gerrigydrudion ar yr hen lôn i Ruthun. Mae Afon Alwen, sydd â'i tharddle yn Llyn Alwen tua 4 millir i'r gogledd-orllewin, yn llifo heibio i'r pentref ar ei ffordd i ymuno ag Afon Dyfrdwy. I'r de o'r pentref ceir bryn isel Mwdwl-eithin.

Ymwelodd William Wordsworth â’r pentref ym 1824 i aros gyda ffrind, Robert Jones, yn y persondy, ac ysgrifennodd y gerdd Vale of Meditation am y pentref.[3]

Afon Alwen ger yr eglwys

Enwogion[golygu | golygu cod]

  • Mae'n bosibl fod y bardd a brawd crefyddol Madog ap Gwallter (fl. ail hanner y 13g?) yn frodor o Lanfihangel Glyn Myfyr.
  • Yma y ganed yr hynafiaethydd Owen Jones (Owain Myfyr) (1741-1814), a gymerodd ei enw barddol o'r pentref.

Ffliw adar[golygu | golygu cod]

Ar ddydd Iau, 24 Mai 2007, cadarnheuwyd gan lefarydd ar ran Llywodraeth Cynulliad Cymru fod yr achos cyntaf o ffliw adar yng Nghymru wedi ei ddarganfod ar fferm yn Llanfihangel Glyn Myfyr. Rhoddwyd cordon 1 cilomedr o gwmpas y fferm a gofynnwyd i ffermwyr eraill fod yn wyliadwrus. Nid oedd y math mwyaf peryglus o ffliw adar, meddai'r llefarydd. Rhai wythnosau'n ddiweddarach datganwyd fod yr argyfwng drosodd.[4]

Cyfrifiad 2011[golygu | golygu cod]

Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:[5][6][7]

Cyfrifiad 2011
Poblogaeth cymuned Llanfihangel Glyn Myfyr (pob oed) (189)
  
100%
Y nifer dros 3 oed sy'n siarad Cymraeg (Llanfihangel Glyn Myfyr) (128)
  
69.6%
:Y ganran drwy Gymru
  
19%
Y nifer sydd wedi'u geni yng Nghymru (Llanfihangel Glyn Myfyr) (137)
  
72.5%
:Y ganran drwy Gymru
  
73%
Y nifer dros 16 sydd mewn gwaith (Llanfihangel Glyn Myfyr) (17)
  
21.5%
:Y ganran drwy Gymru
  
67.1%

Eglwys Sant Mihangel[golygu | golygu cod]

Eglwys fechan o’r 13g yw hon, a saif ar lan Afon Alwen, mewn ardal sydd wedi bod yn ysbrydoliaeth i lenorion ers canrifoedd. Yma y symudwyd bedd Owain Myfyr ym 1951, yn ôl i fro ei febyd.

Oriel[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 13 Hydref 2021.
  2. British Place Names; adalwyd 20 Tachwedd 2021
  3. "Gwefan hiraethog.org.uk". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2017-09-21. Cyrchwyd 2018-12-09.
  4.  Ffliw adar ar fferm yn y gogledd. BBC Cymru'r Byd. BBC (24 Mai, 2007). Adalwyd ar 3 Gorffennaf, 2007.
  5. "Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru". Swyddfa Ystadegau Gwladol. Cyrchwyd 2012-12-12.. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.
  6. Canran y diwaith drwy Gymru; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013
  7. Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.