Llanrhychwyn

Llanrhychwyn

Math	pentrefan
Daearyddiaeth
Sir	Conwy
Gwlad	Cymru
Cyfesurynnau	53.1405°N 3.8296°W
Cod OS	SH776619
Gwleidyddiaeth
AC/au	Janet Finch-Saunders (Ceidwadwyr)
AS/au	Robin Millar (Ceidwadwyr)
Ffeiliau perthnasol ar Comin

Pentref bach a phlwyf eglwysig yng nghymuned Trefriw, bwrdeistref sirol Conwy, Cymru, yw Llanrhychwyn. Mae hen eglwys yno, sef Eglwys Sant Rhychwyn. Mae'r plwyf yn eang ac yn cynnwys Betws-y-Coed. Yn ymyl y pentref ceir Coedwig Gwydyr. I'r de-orllewin gorwedd Llyn Geirionnydd.

Eglwys Llanrhychwyn

Prif erthygl: Eglwys Sant Rhychwyn

Yn ôl traddodiad roedd y Dywysoges Siwan, gwraig Llywelyn Fawr, yn blino ar deithio yr holl ffordd o'r llys yn Nhrefriw i eglwys Llanrhychwyn ac felly cododd Llywelyn eglwys newydd iddi yn Nhrefriw yn y flwyddyn 1220.

Mae'r eglwys yn hen. Dywedir iddi gael ei sefydlu gan Sant Rhychwyn. Roedd y sant yn un o feibion Helig ap Glannog yn ôl traddodiad, ond ni wyddys dim arall amdano. Ceir llun dychmygol o Rychwyn gyda Dewi Sant yn eglwys Llanrwst. Ei wylmabsant yw 12 Gorffennaf.

Pobl o Lanrychwyn

• Robert Williams (Trebor Mai) (1830–77). Ganed y bardd mewn bwthyn ger eglwys y plwyf a threuliodd ei blentyndod yn y pentref. Yn ddyn ifanc, symudodd i fyw a gweithio yn Llanrwst a daeth yn un o feirdd mwyaf adnabyddus ei ddydd, yn arbennig oherwydd ei ddawn i gyfansoddi englynion.

Cyfeiriadau

Trefi a phentrefi Conwy

Trefi
Abergele  · Bae Colwyn  · Betws-y-Coed  · Conwy  · Cyffordd Llandudno  · Degannwy  · Hen Golwyn  · Llandudno  · Llanfairfechan  · Llanrwst  · Penmaenmawr  · Tywyn
Pentrefi
Bae Cinmel  · Bae Penrhyn  · Betws-yn-Rhos  · Bryn-y-maen  · Bylchau  · Caerhun  · Capel Curig  · Capel Garmon  · Cefn Berain  · Cefn-brith  · Cerrigydrudion  · Craig-y-don  · Cwm Penmachno  · Dawn  · Dolgarrog  · Dolwen  · Dolwyddelan  · Dwygyfylchi  · Eglwys-bach  · Esgyryn  · Gellioedd  · Glanwydden  · Glasfryn  · Groes  · Gwytherin  · Gyffin  · Henryd  · Llanbedr-y-cennin  · Llandrillo-yn-Rhos  · Llanddoged  · Llanddulas  · Llanefydd  · Llanelian-yn-Rhos  · Llanfair Talhaearn  · Llanfihangel Glyn Myfyr  · Llangernyw  · Llangwm  · Llangystennin  · Llanrhos  · Llanrhychwyn  · Llan Sain Siôr  · Llansanffraid Glan Conwy  · Llansannan  · Llysfaen  · Maenan  · Y Maerdy  · Melin-y-coed  · Mochdre  · Nebo  · Pandy Tudur  · Penmachno  · Pensarn  · Pentrefelin  · Pentrefoelas  · Pentre-llyn-cymmer  · Pentre Tafarnyfedw  · Pydew  · Rowen  · Rhydlydan  · Rhyd-y-foel  · Tal-y-bont  · Tal-y-cafn  · Trefriw  · Tyn-y-groes  · Ysbyty Ifan