Penmachno
 | |
| Math | pentref  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Conwy |
| Gwlad |  Cymru |
| Cyfesurynnau | 53.0333°N 3.8°W |
| Cod OS | SH790505 |
| Cod post | LL24 |
| Gwleidyddiaeth | |
| AC/au | Janet Finch-Saunders (Ceidwadwyr) |
| AS/au | Robin Millar (Ceidwadwyr) |
 | |
Pentref yng nghymuned Bro Machno, bwrdeistref sirol Conwy, Cymru, yw Penmachno.[1][2] Saif ynghanol cwm Penmachno, 3 milltir (5 km) i'r ogledd-de o'r pentrefan Cwm Penmachno, a 4 milltir i'r de o Fetws-y-Coed. Llifa afon Machno trwy'r pentref.
Hanes a hynafiaethau[golygu | golygu cod y dudalen]
Ganed yr Esgob William Morgan (1545-1604) yn Nhŷ Mawr Wybrnant, heb fod ymhell o'r pentref. Mae'r tŷ yn awr yn perthyn i'r Ymddiriedolaeth Genedlaethol a gellir ymweld ag ef a gweld arddangosfa ar gyfieithu'r Beibl i'r iaith Gymraeg.
Yn eglwys Sant Tudclud yn y pentref mae pum carreg gerfiedig cynnar sy'n dyddio o Oes y Seintiau yn y bumed a'r 6g. Y bwysicaf o'r rhain yw carreg fedd o ddiwedd y 5g sy'n coffáu gŵr o'r enw Cantiorix, a ddisgrifir yn yr arysgrif Ladin fel hyn: Cantiorix hic iacit / Venedotis cives fuit / consobrinos Magli magistrati, neu mewn Cymraeg "Yma y gorwedd Cantiorix. Roedd yn ddinesydd o Wynedd ac yn gefnder i Maglos yr ynad". Mae'r cyfeiriadau at "cives" a "magistratus" yn awgrymu parhad y drefn Rufeinig yng Ngwynedd am gyfnod ar ôl i'r llengoedd Rhufeinig adael.
Cedwir yr eglwys ar glo bellach, ac i weld y cerrig rhaid gofyn am yr allwedd o dŷ cyfagos.
Pobl o Benmachno[golygu | golygu cod y dudalen]
- Richie Thomas, tenor; gweler - Rhestr o ganeuon a recordiwyd gan Richie Thomas
- yr Esgob William Morgan (1545-1604), cyfieithydd y Beibl i'r Gymraeg
- Owen Gethin Jones (1816-1883), llenor, hanesydd a saer
- George Amor (g. 1991), cerddor, cyfansoddwr cyfoes sy’n gyfrifol am prosiectau megis Omaloma a Serol Serol
Oriel[golygu | golygu cod y dudalen]
Penmachno tua 1875
Penmachno tua 1875
Y chwarel tua 1875
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]
- ↑ "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 13 Hydref 2021.
- ↑ British Place Names; adalwyd 22 Tachwedd 2021
Trefi
Abergele ·
Bae Colwyn ·
Betws-y-Coed ·
Conwy ·
Cyffordd Llandudno ·
Degannwy ·
Hen Golwyn ·
Llandudno ·
Llanfairfechan ·
Llanrwst ·
Penmaenmawr ·
Tywyn
Pentrefi
Bae Cinmel ·
Bae Penrhyn ·
Betws-yn-Rhos ·
Bryn-y-maen ·
Bylchau ·
Caerhun ·
Capel Curig ·
Capel Garmon ·
Cefn Berain ·
Cefn-brith ·
Cerrigydrudion ·
Craig-y-don ·
Cwm Penmachno ·
Dawn ·
Dolgarrog ·
Dolwen ·
Dolwyddelan ·
Dwygyfylchi ·
Eglwys-bach ·
Esgyryn ·
Gellioedd ·
Glanwydden ·
Glasfryn ·
Groes ·
Gwytherin ·
Gyffin ·
Henryd ·
Llanbedr-y-cennin ·
Llandrillo-yn-Rhos ·
Llanddoged ·
Llanddulas ·
Llanefydd ·
Llaneilian-yn-Rhos ·
Llanfair Talhaearn ·
Llanfihangel Glyn Myfyr ·
Llangernyw ·
Llangwm ·
Llangystennin ·
Llanrhos ·
Llanrhychwyn ·
Llan Sain Siôr ·
Llansanffraid Glan Conwy ·
Llansannan ·
Llysfaen ·
Maenan ·
Y Maerdy ·
Melin-y-coed ·
Mochdre ·
Nebo ·
Pandy Tudur ·
Penmachno ·
Pensarn ·
Pentrefelin ·
Pentrefoelas ·
Pentre-llyn-cymmer ·
Pentre Tafarnyfedw ·
Pydew ·
Rowen ·
Rhydlydan ·
Rhyd-y-foel ·
Tal-y-bont ·
Tal-y-cafn ·
Trefriw ·
Tyn-y-groes ·
Ysbyty Ifan