Llan Sain Siôr
 | |
| Math | pentref  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Conwy |
| Gwlad |  Cymru |
| Cyfesurynnau | 53.267°N 3.538°W |
| Cod OS | SH872514 |
| Gwleidyddiaeth | |
| AC/au | Darren Millar (Ceidwadwyr) |
| AS/au | David Jones (Ceidwadwr) |
 | |
Pentref yng nghymuned Abergele, bwrdeistref sirol Conwy, Cymru, yw Llan Sain Siôr (Saesneg: St. George). Ceir sawl amrywiad ar yr enw Cymraeg, yn cynnwys: Llan Saint Sior, Llansan Sior,[1] Llansainsior, Llansansiôr,[2] neu Sain Siôr yn unig). Yn ôl y cofnodion hanesyddol, Cegydon neu Cegidog oedd enw'r pentref yn y gorffennol.
Gorwedd ar bwys yr A55 rhwng Abergele i'r gorllewin a Llanelwy i'r dwyrain, tua dwy filltir o'r môr ar lethr tir.
Enwir y pentref a'r plwyf ar ôl yr eglwys Fictorianaidd leol a gysegrir i'r sant Siôr (un o'r ychydig eglwysi yng Nghymru wedi eu cysegru i nawddsant Lloegr). Ceir chwedl leol sy'n cysylltu'r pentref â'r chwedl adnabyddus amdano'n lladd draig. Eglwys un siambr yw Eglwys Sain Siôr, sydd wedi'i chofrestru fel adeilad Gradd II ers 8 Mai 1997 (rhif Cofrestr Cadw: 18669).[3] Ceir cofebion i deuluoedd lleol sy'n dyddio o ddechrau'r 17g tu mewn. Yn y pentref, yn ogystal ag eglwys y plwyf, ceir tafarn y Kinmel Arms ac ysgol gynradd. Gerllaw ceir ystâd Neuadd Cinmel a chwarel.
I'r gogledd-ddwyrain o'r pentref, rhyngddo a Rhuddlan, ceir Morfa Rhuddlan, safle brwydr enwog rhwng y Cymry a'r Eingl-Sacsoniaid yn yr Oesoedd Canol Cynnar. Ar y bryn ger y chwarel tu ôl i'r pentref ceir olion olaf bryngaer Dinorben, un o'r enghreifftiau gorau yng ngogledd Cymru, sydd bron iawn wedi diflannu erbyn hyn oherwydd y gwaith chwarel yno.
Oriel[golygu | golygu cod y dudalen]
John Ingleby, 1794
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]
- ↑ British Place Names; adalwyd 21 Tachwedd 2021
- ↑ "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 13 Hydref 2021.
- ↑ Britsh Listed Buildings; adalwyd 19 Medi 2014
Trefi
Abergele ·
Bae Colwyn ·
Betws-y-Coed ·
Conwy ·
Cyffordd Llandudno ·
Degannwy ·
Hen Golwyn ·
Llandudno ·
Llanfairfechan ·
Llanrwst ·
Penmaenmawr ·
Tywyn
Pentrefi
Bae Cinmel ·
Bae Penrhyn ·
Betws-yn-Rhos ·
Bryn-y-maen ·
Bylchau ·
Caerhun ·
Capel Curig ·
Capel Garmon ·
Cefn Berain ·
Cefn-brith ·
Cerrigydrudion ·
Craig-y-don ·
Cwm Penmachno ·
Dawn ·
Dolgarrog ·
Dolwen ·
Dolwyddelan ·
Dwygyfylchi ·
Eglwys-bach ·
Esgyryn ·
Gellioedd ·
Glanwydden ·
Glasfryn ·
Groes ·
Gwytherin ·
Gyffin ·
Henryd ·
Llanbedr-y-cennin ·
Llandrillo-yn-Rhos ·
Llanddoged ·
Llanddulas ·
Llanefydd ·
Llaneilian-yn-Rhos ·
Llanfair Talhaearn ·
Llanfihangel Glyn Myfyr ·
Llangernyw ·
Llangwm ·
Llangystennin ·
Llanrhos ·
Llanrhychwyn ·
Llan Sain Siôr ·
Llansanffraid Glan Conwy ·
Llansannan ·
Llysfaen ·
Maenan ·
Y Maerdy ·
Melin-y-coed ·
Mochdre ·
Nebo ·
Pandy Tudur ·
Penmachno ·
Pensarn ·
Pentrefelin ·
Pentrefoelas ·
Pentre-llyn-cymmer ·
Pentre Tafarnyfedw ·
Pydew ·
Rowen ·
Rhydlydan ·
Rhyd-y-foel ·
Tal-y-bont ·
Tal-y-cafn ·
Trefriw ·
Tyn-y-groes ·
Ysbyty Ifan