Llan Sain Siôr

Oddi ar Wicipedia
Neidio i'r panel llywio Neidio i'r bar chwilio
Llan Sain Siôr
Llan San Sior, Sir Conwy, Cymru St George, North Wales 16.JPG
Mathpentref Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirConwy Edit this on Wikidata
GwladBaner Cymru Cymru
Cyfesurynnau53.267°N 3.538°W Edit this on Wikidata
Cod OSSH872514 Edit this on Wikidata
Gwleidyddiaeth
AC/auDarren Millar (Ceidwadwyr)
AS/auDavid Jones (Ceidwadwr)

Pentref yng nghymuned Abergele, bwrdeistref sirol Conwy, Cymru, yw Llan Sain Siôr (Saesneg: St. George). Ceir sawl amrywiad ar yr enw Cymraeg, yn cynnwys: Llan Saint Sior, Llansan Sior,[1] Llansainsior, Llansansiôr,[2] neu Sain Siôr yn unig). Yn ôl y cofnodion hanesyddol, Cegydon neu Cegidog oedd enw'r pentref yn y gorffennol.

Gorwedd ar bwys yr A55 rhwng Abergele i'r gorllewin a Llanelwy i'r dwyrain, tua dwy filltir o'r môr ar lethr tir.

Enwir y pentref a'r plwyf ar ôl yr eglwys Fictorianaidd leol a gysegrir i'r sant Siôr (un o'r ychydig eglwysi yng Nghymru wedi eu cysegru i nawddsant Lloegr). Ceir chwedl leol sy'n cysylltu'r pentref â'r chwedl adnabyddus amdano'n lladd draig. Eglwys un siambr yw Eglwys Sain Siôr, sydd wedi'i chofrestru fel adeilad Gradd II ers 8 Mai 1997 (rhif Cofrestr Cadw: 18669).[3] Ceir cofebion i deuluoedd lleol sy'n dyddio o ddechrau'r 17g tu mewn. Yn y pentref, yn ogystal ag eglwys y plwyf, ceir tafarn y Kinmel Arms ac ysgol gynradd. Gerllaw ceir ystâd Neuadd Cinmel a chwarel.

I'r gogledd-ddwyrain o'r pentref, rhyngddo a Rhuddlan, ceir Morfa Rhuddlan, safle brwydr enwog rhwng y Cymry a'r Eingl-Sacsoniaid yn yr Oesoedd Canol Cynnar. Ar y bryn ger y chwarel tu ôl i'r pentref ceir olion olaf bryngaer Dinorben, un o'r enghreifftiau gorau yng ngogledd Cymru, sydd bron iawn wedi diflannu erbyn hyn oherwydd y gwaith chwarel yno.


Oriel[golygu | golygu cod y dudalen]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]

  1. British Place Names; adalwyd 21 Tachwedd 2021
  2. "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 13 Hydref 2021.
  3. Britsh Listed Buildings; adalwyd 19 Medi 2014