Dolgarrog

Argae Llyn Eigiau. Gellir gweld olion y twll yn yr argae a ddechreuodd y difrod yn 1925,

Pentref a chymuned yn sir Conwy a Dyffryn Conwy yw Dolgarrog. Saif ar y ffordd B5106 ar hyd glan orllewinol Afon Conwy, rhwng Tal-y-bont a Threfriw.

Mae Afon Porth-llwyd, sy'n llifo o Lyn Eigiau a thrwy gonfa ddŵr Coedty, yn ymuno ag Afon Conwy ger rhan ogleddol y pentref, tra mae Afon Ddu, sy'n llifo o Lyn Cowlyd, yn ymuno ag Afon Conwy gerllaw'r rhan ddeheuol. Mae gorsaf ar Reilffordd Dyffryn Conwy ar yr ochr arall i'r afon, a phont i gerddwyr yn ei chysylltu â'r pentref.

Hanes

Nodir fod melin flawd ar Afon Porthlwyd yn y 18fed ganrif. Dechreuwyd cynllunio y gwaith aliwminiwm yma yn 1895, ac agorwyd y gwaith yn 1907. Mae'n defnyddio trydan dŵr. Mi r'oedd y ffatri yn eiddo i Dolgarrog Aluminium Ltd ac ar hyn o bryd wedi ei gau.

Ar 2 Tachwedd, 1925, torrodd argae Llyn Eigiau, ac o ganlyniad i'r dŵr yn rhuthro i lawr y llethrau i gronfa Coedty, torrwyd yr argae yma hefyd. Boddwyd 16 o bobl yn Nolgarrog. Agorwyd llwybr coffa yn 2004 yn mynd heibio mannau arwyddocaol ac yn egluro'r digwyddiad.

Cyfrifiad 2011

Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:

Cyfrifiad 2011
Poblogaeth cymuned Dolgarrog (pob oed) (446)			100%
Y nifer dros 3 oed sy'n siarad Cymraeg (Dolgarrog) (200)			46.8%
:Y ganran drwy Gymru			19%
Y nifer sydd wedi'u geni yng Nghymru (Dolgarrog) (319)			71.5%
:Y ganran drwy Gymru			73%
Y nifer dros 16 sydd mewn gwaith (Dolgarrog) (80)			41%
:Y ganran drwy Gymru			67.1%

Cadwraeth

• Coed Dolgarrog (SoDdGA)

Cyfeiriadau

Trefi a phentrefi Conwy

Abergele  · Bae Cinmel  · Bae Colwyn  · Bae Penrhyn  · Betws-y-Coed  · Betws yn Rhos  · Bryn-y-maen  · Bylchau  · Caerhun  · Capel Curig  · Capel Garmon  · Cefn Berain  · Cefn-brith  · Cerrigydrudion  · Conwy  · Craig-y-don  · Cwm Penmachno  · Cyffordd Llandudno  · Dawn  · Deganwy  · Dolgarrog  · Dolwen  · Dolwyddelan  · Dwygyfylchi  · Eglwysbach  · Esgyryn  · Gellioedd  · Glanwydden  · Glasfryn  · Groes  · Gwytherin  · Gyffin  · Hen Golwyn  · Henryd  · Llanbedr-y-cennin  · Llandrillo-yn-Rhos  · Llandudno  · Llanddoged  · Llanddulas  · Llanefydd  · Llaneilian-yn-Rhos  · Llanfairfechan  · Llanfair Talhaearn  · Llanfihangel Glyn Myfyr  · Llangernyw  · Llangwm  · Llanrwst  · Llanrhos  · Llanrhychwyn  · Llan Sain Siôr  · Llansanffraid Glan Conwy  · Llansannan  · Llysfaen  · Maenan  · Y Maerdy  · Melin-y-coed  · Mochdre  · Nebo  · Pandy Tudur  · Penmachno  · Penmaenmawr  · Pensarn  · Pentrefelin  · Pentrefoelas  · Pentre-llyn-cymmer  · Pentre Tafarn-y-fedw  · Pydew  · Rowen  · Rhydlydan  · Rhyd y Foel  · Tal-y-bont  · Tal-y-cafn  · Trefriw  · Tyn-y-groes  · Tywyn  · Ysbyty Ifan