Cefn Berain
Pentref bychan iawn neu amlwd gwledig yn y bryniau ar ochr orllewinol Dyffryn Clwyd yw Cefn Berain (cyfeiriad grid SH997692). Mae'n gorwedd yn y bryniau isel tua 4 milltir i'r gogledd-orllewin o dref Dinbych, ger Llanefydd. Mae'n perthyn i fwrdeistref sirol Conwy heddiw ond bu'n rhan o sir Clwyd a'r hen Sir Ddinbych cyn hynny. Mae'n rhan o blwyf Llanefydd.
Mae'n adnabyddus yn bennaf fel cartref y foneddiges Catrin o Ferain (1543/5 - 1591), a lysenwyd yn "Fam Cymru" oherwydd ei chysylltiadau teuluol niferus yn y rhan hon o'r wlad. Gorwedd plasdy Berain ei hun tua thri chwarter milltir i'r gogledd-ddwyrain o'r pentref bach.
Ganwyd y bardd ac anterliwtwr enwog Twm o'r Nant yn fferm Pen-porchell Isaf, hanner milltir i'r de o'r pentref.
Gweler hefyd[golygu | golygu cod y dudalen]
- Dolbelydr, maenordy a chartref Harri Salbri (hefyd Henry Salesbury; 1561- c.1605) awdur Grammatica Britannica
- Bachymbyd, plasty ger Rhuthun a sefdlwyd gan Pyrs Salbri
- Cefn Berain, cartref y foneddiges Catrin o Ferain (1543/5 - 1591), a lysenwyd yn "Fam Cymru"
- Bachegraig, plasty Syr Rhisiart Clwch
Abergele · Bae Cinmel · Bae Colwyn · Bae Penrhyn · Betws-y-Coed · Betws yn Rhos · Bryn-y-maen · Bylchau · Caerhun · Capel Curig · Capel Garmon · Cefn Berain · Cefn-brith · Cerrigydrudion · Conwy · Craig-y-don · Cwm Penmachno · Cyffordd Llandudno · Dawn · Deganwy · Dolgarrog · Dolwen · Dolwyddelan · Dwygyfylchi · Eglwysbach · Esgyryn · Gellioedd · Glanwydden · Glasfryn · Groes · Gwytherin · Gyffin · Hen Golwyn · Henryd · Llanbedr-y-cennin · Llandrillo-yn-Rhos · Llandudno · Llanddoged · Llanddulas · Llanefydd · Llaneilian-yn-Rhos · Llanfairfechan · Llanfair Talhaearn · Llanfihangel Glyn Myfyr · Llangernyw · Llangwm · Llanrwst · Llanrhos · Llanrhychwyn · Llan Sain Siôr · Llansanffraid Glan Conwy · Llansannan · Llysfaen · Maenan · Y Maerdy · Melin-y-coed · Mochdre · Nebo · Pandy Tudur · Penmachno · Penmaenmawr · Pensarn · Pentrefelin · Pentrefoelas · Pentre-llyn-cymmer · Pentre Tafarn-y-fedw · Pydew · Rowen · Rhydlydan · Rhyd y Foel · Tal-y-bont · Tal-y-cafn · Trefriw · Tyn-y-groes · Tywyn · Ysbyty Ifan
