Llangathen

Oddi ar Wicipedia
Llangathen
Mathcymuned, pentref Edit this on Wikidata
Poblogaeth507 Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirSir Gaerfyrddin Edit this on Wikidata
GwladBaner Cymru Cymru
Arwynebedd2,310.99 ha Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau51.8833°N 4.05°W Edit this on Wikidata
Cod SYGW04000528 Edit this on Wikidata
Gwleidyddiaeth
AC/auAdam Price (Plaid Cymru)
AS/auJonathan Edwards (Annibynnol)
Map

Pentref a chymuned yn Sir Gaerfyrddin, Cymru, yw Llangathen. Saif ychydig i'r gorllewon o dref Llandeilo, ac i'r de o'r briffordd A40 rhwng Llandeilo a Chaerfyrddin. Mae Afon Tywi ychydig i'r de o'r pentref. Bu pobl yn byw yn yr ardal ers o leiaf Oes yr Haearn, ond datblygodd pentref Llangathen ei hun o dan nawdd teulu Phillipse o Aberglasney yn ystod y 19g.

Gerllaw mae gerddi enwog Aberglasney, ac ychydig i'r dwyrain mae Castell Dinefwr.

Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Adam Price (Plaid Cymru)[1] ac yn Senedd y DU gan Jonathan Edwards (Annibynnol).[2]

Eglwys Sant Cathen[golygu | golygu cod]

Dyddia'r eglwys, sy'n gysegredig i Sant Cathen, o tua 13c ac fe'i ehangwyd ganrif yn ddiweddarach drwy ychwanegu'r croesfâu. Codwyd y tŵr gorllewinol naill ai yn 15c neu'r 16c. Adnewyddwyr yr eglwys hefyd yn 1813-15 (to newydd) ac yn 1868.

Ceir cofeb nodedig i'r Esgob Anthony Rudd o Dyddewi ynddi, sy'n dyddio o ddechrau'r 17g.[3] Arferai'r esgob fyw yn Aberglasney.

Cyfrifiad 2011[golygu | golygu cod]

Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:[4][5][6][7]

Cyfrifiad 2011
Poblogaeth cymuned Llangathen (pob oed) (507)
  
100%
Y nifer dros 3 oed sy'n siarad Cymraeg (Llangathen) (257)
  
51.7%
:Y ganran drwy Gymru
  
19%
Y nifer sydd wedi'u geni yng Nghymru (Llangathen) (331)
  
65.3%
:Y ganran drwy Gymru
  
73%
Y nifer rhwng 16 – 64 oed sydd mewn gwaith (Llangathen) (70)
  
31.2%
:Y ganran drwy Gymru
  
67.1%

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. Gwefan Senedd Cymru
  2. Gwefan Senedd y DU
  3. britishlistedbuildings.co.uk; adalwyd 12 Mawrth 2018.
  4. "Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru". Swyddfa Ystadegau Gwladol. Cyrchwyd 2012-12-12.. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.
  5. Canran y diwaith drwy Gymru; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013
  6. Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.
  7. Gwefan Llywodraeth Cymru; Ystadegau Economaidd Allweddol, Tachwedd 2010; Mae'r gyfradd gyflogaeth ymhlith pobl 16 – 64 oed yng Nghymru yn 67.1 y cant.; adalwyd 31 Mai 2013[dolen marw]

Dolenni allanol[golygu | golygu cod]