Llansadwrn, Ynys Môn
 | |
| Math |
Pentref  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir |
Ynys Môn |
| Gwlad |
.svg){kind=small} Cymru |
| Cyfesurynnau |
53.2668°N 4.1549°W |
| Gwleidyddiaeth | |
| AC/au | Rhun ap Iorwerth (Plaid Cymru) |
| AS/au | Albert Owen (Llafur) |
- Mae'r erthygl hon yn sôn am bentref yn Ynys Môn; am y pentref yn Sir Gaerfyrddin, gweler: Llansadwrn, Sir Gaerfyrddin.
Mae Llansadwrn (
ynganiad ) yn bentref yn ne-ddwyrain Ynys Môn, tua hanner y ffordd rhwng Pentraeth a Biwmares. Mae'n rhan o gymuned Cwm Cadnant. Yn yr Oesoedd Canol roedd yn rhan o gwmwd Dindaethwy, cantref Menai.
Eglwys Sadwrn Sant[golygu | golygu cod y dudalen]
Eglwys Sadwrn Sant yw eglwys y plwyf, a sefydlwyd gan Sadwrn, a elwir hefyd yn Sadwrn Farchog, yn y 6g, er bod yr adeilad presennol yn llawer mwy diweddar. Tybir fod yr eglwys yn ganolfan i glas (cymuned neu fynachlog) ar y safle. Yn 1742 cafwyd hyd i garreg fedd yn y fynwent, sydd yn awr wedi ei gosod ym mur yr eglwys. Yn ôl Nash-Williams[1], mae’r arysgrif arni yn darllen:
- HIC BEATUS (-) SATURNINUS SE(PULTUS) (I)ACIT ET SUA SA[NCTA] CONIU(N)X PA(X) (VOBISCUM SIT)
Gellir ei gyfieithu fel:
- Yma y claddwyd y bendigaid Saturninus a’i wraig sanctaidd. Boed heddwch iddynt.
Roedd Sadwrn yn frawd i Illtud, a fu farw rhwng 527 a 537, felly gellir dyddio’r garreg tua 530 O.C..
Pobl o Lansadwrn[golygu | golygu cod y dudalen]
- William John Griffith (1875 - 1931). Er iddo gael ei eni yn Aberffraw, magwyd yr awdur yn y pentref.
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]
- ↑ Nash-Williams, V.E. (1950) The early Christian monuments of Wales (Caerdydd: Gwasg Prifysgol Cymru).
Aberffraw · Amlwch · Benllech · Bethel · Biwmares · Bodedern · Bodewryd · Bodffordd · Bryngwran · Brynrefail · Brynsiencyn · Brynteg · Caergeiliog · Caergybi · Capel Coch · Capel Gwyn · Carmel · Carreglefn · Cemaes · Cerrigceinwen · Dwyran · Y Fali · Gaerwen · Glyn Garth · Gwalchmai · Heneglwys · Hermon · Llanallgo · Llanbabo · Llanbedrgoch · Llandegfan · Llandyfrydog · Llanddaniel Fab · Llanddeusant · Llanddona · Llanddyfnan · Llanedwen · Llaneilian · Llanfachraeth · Llanfaelog · Llanfaethlu · Llanfair Pwllgwyngyll · Llanfair-yn-Neubwll · Llanfair-yng-Nghornwy · Llan-faes · Llanfechell · Llanfihangel-yn-Nhywyn · Llanfwrog · Llangadwaladr · Llangaffo · Llangefni · Llangeinwen · Llangoed · Llangristiolus · Llangwyllog · Llaniestyn · Llannerch-y-medd · Llanrhuddlad · Llansadwrn · Llantrisant · Llanynghenedl · Maenaddwyn · Malltraeth · Marianglas · Moelfre · Nebo · Niwbwrch · Pencarnisiog · Pengorffwysfa · Penmynydd · Pentraeth · Pentre Berw · Pentrefelin · Penysarn · Pontrhydybont · Porthaethwy · Porth Llechog · Rhoscolyn · Rhosmeirch · Rhosneigr · Rhostrehwfa · Rhosybol · Rhydwyn · Talwrn · Trearddur · Trefor · Tregele
