Talwrn, Ynys Môn
 | |
| Math | pentref  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Ynys Môn |
| Gwlad |  Cymru |
| Cyfesurynnau | 53.2694°N 4.2739°W |
| Cod OS | SH484774 |
| Gwleidyddiaeth | |
| AC/au | Rhun ap Iorwerth (Plaid Cymru) |
| AS/au | Virginia Crosbie (Ceidwadwyr) |
 | |
| Statws treftadaeth | Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig |
| Manylion | |
Pentref bychan yng nghymuned Llanddyfnan, Ynys Môn, yw Talwrn[1][2] (
ynganiad ). Fe'i lleolir yng nghanol yr ynys tua 2 filltir i'r gogledd-ddwyrain o dref Llangefni. Rhed y ffordd B5109 drwy'r pentref gan ei gysylltu â Llangefni i'r de ac â Llanddyfnan a Pentraeth i'r gogledd.
Un capel sydd ar ôl yn y pentref, sef Capel Siloam (Annibynnol). Mae Capel Nyth Clyd (Presbyteriaid) wedi cau. Yma hefyd ceir Ysgol Talwrn, ysgol gynradd leol sydd yn nalgylch Ysgol Gyfun Llangefni ac sydd dan fygythiad o gael ei chau am ei bod yn rhy fychan.
Ar hen sgwâr y pentref, codwyd cofeb i Gruffudd ab yr Ynad Coch.[3]
Ar wal tŷ Bryn Chwilog ar ochr y lôn o Langefni mae cofeb i'r artist a'r cynllunydd Richard Huws (1902 - 1980). Ei gynllun ef, y Triban, oedd logo Plaid Cymru am flynyddoedd.
I'r dwyrain o Dalwrn ceir Gwarchodfa Natur Genedlaethol Cors Bodeilio.
Mae Talwrn yn rhan o gymuned Llanddyfnan. Yn ôl Cyfrifiad 2011, roedd 724 o boblogaeth (3 oed a throsodd) Llanddyfnan yn gallu siarad Cymraeg (70.2% o'r boblogaeth 1,032 oedd yn 3 oed neu'n hŷn).[4]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 13 Hydref 2021.
- ↑ British Place Names; adalwyd 14 Rhagfyr 2021
- ↑ Ffotograph o'r cofeb: Flikr
- ↑ Tabl KS207WA Cyfrifiad 2011
Trefi
Amlwch · Benllech · Biwmares · Caergybi · Llangefni · Niwbwrch · Porthaethwy
Pentrefi
Aberffraw · Bethel · Bodedern · Bodewryd · Bodffordd · Bryngwran · Brynrefail · Brynsiencyn · Brynteg · Caergeiliog · Capel Coch · Capel Gwyn · Carmel · Carreglefn · Cemaes · Cerrigceinwen · Dwyran · Y Fali · Gaerwen · Glyn Garth · Gwalchmai · Heneglwys · Hermon · Llanallgo · Llanbabo · Llanbedrgoch · Llandegfan · Llandyfrydog · Llanddaniel Fab · Llanddeusant · Llanddona · Llanddyfnan · Llanedwen · Llaneilian · Llanfachraeth · Llanfaelog · Llanfaethlu · Llanfair Pwllgwyngyll · Llanfair-yn-Neubwll · Llanfair-yng-Nghornwy · Llan-faes · Llanfechell · Llanfihangel-yn-Nhywyn · Llanfwrog · Llangadwaladr · Llangaffo · Llangeinwen · Llangoed · Llangristiolus · Llangwyllog · Llaniestyn · Llannerch-y-medd · Llanrhuddlad · Llansadwrn · Llantrisant · Llanynghenedl · Maenaddwyn · Malltraeth · Marian-glas · Moelfre · Nebo · Pencarnisiog · Pengorffwysfa · Penmynydd · Pentraeth · Pentre Berw · Pentrefelin · Penysarn · Pontrhydybont · Porthllechog · Rhoscolyn · Rhosmeirch · Rhosneigr · Rhostrehwfa · Rhosybol · Rhydwyn · Talwrn · Trearddur · Trefor · Tregele