Rhestr mynyddoedd Cymru
Gwedd
- I weld rhestrau o fynyddoedd mewn rhannau eraill o'r byd, gweler Rhestrau mynyddoedd.
- I weld rhestr o holl copaon Cymru (710 ohonyn nhw) gweler: Rhestr o gopaon Cymru
Gelwir mynyddoedd sydd dros 2,000 troedfedd ac sydd ag amlygrwydd o dros 15 metr yn Nuttalls. O safbwynt cerddwyr a dringwyr mynydd, mae hyn yn ddiffiniad eitha da o fynydd. Cyhoeddwyd rhestr ohonynyt gan John ac Anne Nuttall, sef The Mountains of England & Wales.[1] Dyma ffynhonnell y rhestr ganlynol o holl fynyddoedd Cymru:
Gogledd Cymru
[golygu | golygu cod]Y Carneddau
[golygu | golygu cod]- Prif: Y Carneddau
Y Glyderau
[golygu | golygu cod]- Prif: Y Glyderau
Copa | Uchder (m) | Amlygrwydd (m) | Cyfesurynnau | Dosbarth | Rhiant |
---|---|---|---|---|---|
Glyder Fawr | 1001 | 643 | SH642579 | P600 | Yr Wyddfa |
Glyder Fach | 994 | 75 | SH656582 | Hewitt | Glyder Fawr |
Ychwanegwyd Castell y Gwynt [4] | 972 | 16 | SH654581 | Nuttall | Glyder Fawr |
Y Garn | 947 | 236 | SH630595 | Marilyn | Glyder Fawr |
Elidir Fawr | 924 | 212 | SH612613 | Marilyn | Y Garn |
Tryfan | 918 | 188 | SH664593 | Marilyn | Glyder Fawr |
Foel-goch | 831 | 76 | SH628611 | Hewitt | Y Garn |
Carnedd y Filiast | 821 | 76 | SH620627 | Hewitt | Elidir Fawr |
Mynydd Perfedd | 812 | 20 | SH623619 | Nuttall | Elidir Fawr |
Y Foel Goch | 805 | 63 | SH677582 | Hewitt | Glyder Fawr |
Gallt yr Ogof | 763 | 42 | SH685585 | Hewitt | Glyder Fawr |
Carnedd y Filiast (copa'r gogledd) "neu" Y Fronllwyd |
720 | 16 | SH617631 | Nuttall | Elidir Fawr |
Yr Wyddfa
[golygu | golygu cod]- Prif: Yr Wyddfa
Copa | Uchder (m) | Amlygrwydd (m) | Cyfesurynnau | Dosbarth | Rhiant |
---|---|---|---|---|---|
Yr Wyddfa | 1085 | 1038 | SH609543 | P600 | Ben Nevis |
Garnedd Ugain neu Crib y Ddysgl |
1065 | 72 | SH610551 | Hewitt | Yr Wyddfa |
Crib Goch | 923 | 65 | SH624551 | Hewitt | Yr Wyddfa |
Y Lliwedd | 898 | 154 | SH622533 | Marilyn | Yr Wyddfa |
Y Lliwedd (copa dwyreiniol) | 893 | SH623532 | Nuttall | Y Lliwedd | |
Lliwedd Bach | 818 | 11 | SH627532 | Nuttall | Y Lliwedd |
Yr Aran | 747 | 235 | SH604515 | Marilyn | Yr Wyddfa |
Moel Eilio | 726 | 259 | SH555577 | Marilyn | Yr Wyddfa |
Llechog | 718 | 23 | SH606567 | Nuttall | Yr Wyddfa |
Moel Cynghorion | 674 | 176 | SH586563 | Marilyn | Yr Wyddfa |
Foel Gron | 629 | 31 | SH560568 | Hewitt | Moel Eilio |
Gallt yr Wenallt | 619 | 24 | SH642532 | Nuttall | Y Lliwedd |
Moel Hebog, Mynydd Mawr a Chrib Nantlle
[golygu | golygu cod]- Prif: Moel Hebog
- Prif: Mynydd Mawr
- Prif: Crib Nantlle
Copa | Uchder (m) | Amlygrwydd (m) | Cyfesurynnau | Dosbarth | Rhiant |
---|---|---|---|---|---|
Moel Hebog | 783 | 585 | SH565469 | Marilyn | Yr Wyddfa |
Craig Cwm Silyn | 734 | 398 | SH525502 | Marilyn | Moel Hebog |
Trum y Ddysgl | 709 | 204 | SH544516 | Marilyn | Craig Cwm Silyn |
Garnedd-goch | 700 | 25 | SH511495 | Nuttall | Craig Cwm Silyn |
Mynydd Mawr | 698 | 462 | SH539546 | Marilyn | Moel Hebog |
Mynydd Drws-y-Coed | 695 | 57 | SH548518 | Hewitt | Trum y Ddysgl |
Moel yr Ogof | 655 | 118 | SH556478 | Hewitt | Moel Hebog |
Mynydd Tal-y-Mignedd | 653 | 51 | SH535514 | Hewitt | Trum y Ddysgl |
Moel Lefn | 638 | 62 | SH553485 | Hewitt | Moel Hebog |
Y Garn | 633 | 21 | SH551526 | Nuttall | Trum y Ddysgl |
Mynydd Graig Goch [5][6] ac mc felly'n Hewitt ac yn Nuttall. | 610 | c. 70 | SH497485 | Hewitt | Craig Cwm Silyn |
Moel Siabod a'r Moelwynion
[golygu | golygu cod]- Prif: Moel Siabod
- Prif: Y Moelwynion
Copa | Uchder (m) | Amlygrwydd (m) | Cyfesurynnau | Dosbarth | Rhiant |
---|---|---|---|---|---|
Moel Siabod | 872 | 595 | SH705546 | Marilyn | Glyder Fawr |
Moelwyn Mawr | 770 | 385 | SH658448 | Marilyn | Arenig Fawr |
Moelwyn Bach | 710 | 124 | SH660437 | Hewitt | Moelwyn Mawr |
Allt-fawr | 698 | 243 | SH681474 | Marilyn | Moelwyn Mawr |
Cnicht | 689 | 104 | SH645466 | Hewitt | Allt-fawr |
Craigysgafn | 689 | 24 | SH659443 | Nuttall | Moelwyn Mawr |
Cnicht (copa'r gogledd) | 685 | 18 | SH648468 | Nuttall | Allt-fawr |
Moel Druman | 676 | 61 | SH671476 | Hewitt | Allt-fawr |
Ysgafell Wen | 672 | 57 | SH667481 | Hewitt | Allt-fawr |
Ysgafell Wen (copa'r gogledd) | 669 | 33 | SH663485 | Hewitt | Allt-fawr |
Ysgafell Wen (copa'r gogledd) | 669 | c. 34 | SH663487 | Nuttall | Allt-fawr |
Moel-yr-hydd | 648 | 82 | SH672454 | Hewitt | Moelwyn Mawr |
Moelwyn Mawr north ridge top | 640 | 15 | SH661452 | Nuttall | Moelwyn Mawr |
Moel Penamnen | 620 |
Clwstwr yr Arennig
[golygu | golygu cod]Copa | Uchder (m) | Amlygrwydd (m) | Cyfesurynnau | Dosbarth | Rhiant |
---|---|---|---|---|---|
Arenig Fawr | 854 | 479 | SH827369 | Marilyn | Moel Siabod |
Arenig Fawr (copa deheuol) | 830 | c. 15 | SH826366 | Nuttall | Arenig Fawr |
Moel Llyfnant | 751 | 206 | SH808351 | Marilyn | Arenig Fawr |
Rhobell Fawr | 734 | 309 | SH786256 | Marilyn | Arenig Fawr |
Arenig Fawr copa crib y de | 712 | c. 17 | SH827359 | Nuttall | Arenig Fawr |
Arenig Fach | 689 | 294 | SH820415 | Marilyn | Arenig Fawr |
Carnedd y Filiast | 669 | 315 | SH871445 | Marilyn | Arenig Fawr |
Dduallt | 662 | 138 | SH810273 | Hewitt | Rhobell Fawr |
Manod Mawr | 661 | 266 | SH723446 | Marilyn | Arenig Fach |
Manod Mawr (copa'r gogledd) | 658 | 65 | SH727458 | Hewitt | Manod Mawr |
Waun Garnedd-y-Filiast | 650 | c. 15 | SH874452 | Nuttall | Carnedd y Filiast |
Carnedd Llechwedd-llyfn | 643 | 25 | SH857446 | Nuttall | Carnedd y Filiast |
Moel Penamnen | 623 | 133 | SH716483 | Hewitt | Manod Mawr |
Gallt y Daren | 619 | 113 | SH778344 | Hewitt | Moel Llyfnant |
Foel Boeth | 616 | 17 | SH779341 | Nuttall | Moel Llyfnant |
Foel Goch | 611 | 274 | SH953422 | Marilyn | Carnedd y Filiast |
Mynyddoedd y Berwyn
[golygu | golygu cod]- Prif: Y Berwyn
Clwstwr yr Aran
[golygu | golygu cod]Copa | Uchder (m) | Amlygrwydd (m) | Cyfesurynnau | Dosbarth | Rhiant |
---|---|---|---|---|---|
Aran Fawddwy | 905 | 670 | SH862223 | P600 | Yr Wyddfa |
Aran Benllyn | 885 | 50 | SH867242 | Hewitt | Aran Fawddwy |
Erw y Ddafad-ddu | 872 | 37 | SH864233 | Hewitt | Aran Fawddwy |
Glasgwm | 780 | 213 | SH836194 | Marilyn | Aran Fawddwy |
Foel Hafod-fynydd | 689 | 84 | SH877227 | Hewitt | Aran Fawddwy |
Pen y Brynfforchog | 685 | 71 | SH817179 | Hewitt | Glasgwm |
Gwaun y Llwyni | 685 | 43 | SH857204 | Hewitt | Aran Fawddwy |
Esgeiriau Gwynion | 671 | 166 | SH889236 | Marilyn | Aran Fawddwy |
Foel Rhudd | 659 | c. 14 | SH895239 | Nuttall | Esgeiriau Gwynion |
Gwaun Lydan | 632 | c. 17 | SH880211 | Nuttall | Aran Fawddwy |
Foel y Geifr | 626 | 110 | SH937275 | Hewitt | Esgeiriau Gwynion |
Moel y Cerrig Duon | 625 | 80 | SH923241 | Hewitt | Esgeiriau Gwynion |
Pen yr Allt Uchaf | 620 | 49 | SH871197 | Hewitt | Aran Fawddwy |
Waun Camddwr | 620 | c. 15 | SH848206 | Nuttall | Aran Fawddwy |
Llechwedd Du | 614 | 32 | SH894224 | Hewitt | Esgeiriau Gwynion |
Foel Goch | 613 | 46 | SH943290 | Hewitt | Esgeiriau Gwynion |
Trum y Gwragedd | 612 | 26 | SH941284 | Nuttall | Esgeiriau Gwynion |
Rhinogydd
[golygu | golygu cod]- Prif: Rhinogydd
Copa | Uchder (m) | Amlygrwydd (m) | Cyfesurynnau | Dosbarth | Rhiant |
---|---|---|---|---|---|
Y Llethr | 756 | 561 | SH661258 | Marilyn | Moel Siabod |
Diffwys | 750 | 148 | SH661234 | Hewitt | Y Llethr |
Rhinog Fawr | 720 | 363 | SH656290 | Marilyn | Y Llethr |
Rhinog Fach | 712 | 147 | SH664270 | Hewitt | Y Llethr |
Crib-y-rhiw | 670 | SH663249 | Nuttall | Y Llethr | |
Diffwys (copa gorllewinol) | 642 | 21 | SH648229 | Nuttall | Y Llethr |
Y Garn | 629 | 315 | SH702230 | Marilyn | Y Llethr |
Moel Ysgyfarnogod | 623 | 180 | SH658345 | Marilyn | Rhinog Fawr |
Foel Penolau | 614 | 26 | SH661348 | Nuttall | Moel Ysgyfarnogod |
Cader Idris a'r Darren
[golygu | golygu cod]- Prif: Cader Idris
- Prif: Tarren Cwm-ffernol
Copa | Uchder (m) | Amlygrwydd (m) | Cyfesurynnau | Dosbarth | Rhiant |
---|---|---|---|---|---|
Cader Idris | 893 | 608 | SH711130 | P600 | Aran Fawddwy |
Mynydd Moel | 863 | 67 | SH727136 | Hewitt | Cader Idris |
Cyfrwy | 811 | 36 | SH703133 | Hewitt | Cader Idris |
Craig Cwm Amarch | 791 | 79 | SH710121 | Hewitt | Cader Idris |
Gau Graig | 683 | 30 | SH744141 | Hewitt | Cader Idris |
Maesglase [7][8] | 676 | 313 | SH817150 | Marilyn | Aran Fawddwy |
Waun-oer | 670 | 117 | SH785147 | Hewitt | Maesglase |
Tarren y Gesail | 667 | 463 | SH710059 | Marilyn | Aran Fawddwy |
Craig-las "neu" Tyrrau Mawr |
661 | 103 | SH677135 | Hewitt | Cader Idris |
Cribin Fawr | 659 | 93 | SH794153 | Hewitt | Maesglase |
Tarrenhendre | 634 | 199 | SH682041 | Marilyn | Tarren y Gesail |
Craig-y-llyn | 622 | 136 | SH665119 | Hewitt | Cader Idris |
Y Canolbarth
[golygu | golygu cod]Pumlumon
[golygu | golygu cod]- Prif: Pumlumon
Copa | Uchder (m) | Amlygrwydd (m) | Cyfesurynnau | Dosbarth | Rhiant |
---|---|---|---|---|---|
Pumlumon "neu" Pumlumon Fawr |
752 | 524 | SN789869 | Marilyn | Pen y Fan |
Pen Pumlumon Arwystli | 741 | 64 | SN815877 | Hewitt | Pumlumon |
Pen Pumlumon Llygad-bychan "neu" Pumlumon (copa dwyreiniol) |
727 | 36 | SN799871 | Hewitt | Pumlumon |
Y Garn | 684 | 56 | SN775851 | Hewitt | Pumlumon |
Pumlumon Fach | 668 | c. 23 | SN787874 | Nuttall | Pumlumon |
Fforest Clud
[golygu | golygu cod]- Prif: Fforest Faesyfed
Copa | Uchder (m) | Amlygrwydd (m) | Cyfesurynnau | Dosbarth | Rhiant |
---|---|---|---|---|---|
Y Rhos Fawr | 660 | 373 | SO182639 | Marilyn | Pumlumon |
Y Domen Ddu | 650 | 45 | SO196643 | Hewitt | Rhos Fawr |
Bryn Bache | 610 | 41 | SO213636 | Hewitt | Rhos Fawr |
Dyffryn Elan
[golygu | golygu cod]- Prif: Cwm Elan
Copa | Uchder (m) | Amlygrwydd (m) | Cyfesurynnau | Dosbarth | Rhiant |
---|---|---|---|---|---|
Drygarn Fawr | 645 | 258 | SN862583 | Marilyn | Pumlumon |
Gorllwyn | 613 | 88 | SN917590 | Hewitt | Drygarn Fawr |
Pen y Garn | 610 | 193 | SN798770 | Marilyn | Pumlumon |
De Cymru
[golygu | golygu cod]Mynydd Du
[golygu | golygu cod]- Prif: Mynydd Du (Mynwy)
Copa | Uchder (m) | Amlygrwydd (m) | Cyfesurynnau | Dosbarth | Rhiant |
---|---|---|---|---|---|
Waun Fach | 811 | 622 | SO215300 | P600 | Pen y Fan |
Pen y Gadair Fawr | 800 | 47 | SO229287 | Hewitt | Waun Fach |
Pen Allt-mawr | 720 | 102 | SO206243 | Hewitt | Waun Fach |
Rhos Dirion | 713 | 22 | SO211334 | Nuttall | Waun Fach |
Twyn Llech [9] | 703 | 154 | SO255350 | Marilyn | Waun Fach |
Pen Cerrig-calch | 701 | 52 | SO217223 | Hewitt | Waun Fach |
Twmpa |
690 | 79 | SO224350 | Hewitt | Waun Fach |
Chwarel y Fan | 679 | 72 | SO259293 | Hewitt | Waun Fach |
Mynydd Llysiau | 663 | 40 | SO207279 | Hewitt | Waun Fach |
Pen Twyn Mawr | 658 | c. 13 | SO242267 | Nuttall | Waun Fach |
Pen Twyn Glas | 646 | 21 | SO213257 | Nuttall | Waun Fach |
Mynydd Du (copa deheuol) | 637 | c. 12 | SO266322 | Nuttall | Mynydd Du |
Bannau Brycheiniog
[golygu | golygu cod]- Prif: Bannau Brycheiniog
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ John & Anne Nuttall (1999). The Mountains of England & Wales - Volume 1: Wales (arg. 2nd). Milnthorpe, Cumbria: Cicerone. ISBN 978-1-85284-304-5.
- ↑ Ychwanegwyd Waun Garnedd-y-Filiast, Waun Lefrith, Waun Camddwr, Cnicht (copa'r gogledd), Craiglwyn, Foel Meirch a'r Moelwyn Mawr (crib y gogledd) i'r rhestr o Nuttalls rhwng yr argraffiad cyntaf a'r ail argraffiad o'r llyfr.
- ↑ John & Anne Nuttall (2007). "New Welsh Summits". Cyrchwyd Medi 5, 2007.
- ↑ Carnedd y Filiast (copa'r gogledd) a Chastell y i'r rhestr o Nuttalls ym Medi 2007,[3]
- ↑ Ailfesurwyd Mynydd Graig Goch a'i ganfod yn 609.75 m,
- ↑ "Survey turns hill into a mountain". BBC News. Medi 19, 2008. Cyrchwyd Medi 27, 2008.CS1 maint: date and year (link)
- ↑ Yn draddodiadol cyfrifwyd copa Maen Du (674 m) SH823152) fel copa Maesglase. Fodd bynnag, mae ymchwiliadau diweddar yn awgrymu fod copa Craig Rhiw-erch (c. 676 m - SH817150 , tua 600 m i'r gorllewin) yn uwch
- ↑ Alan Dawson (2000). "RHB Update". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2006-10-04. Cyrchwyd Hydref 6, 2006.
- ↑ Mae Twyn Llech ar y ffin rhwng Cymru a Lloegr ac yn cael ei restru ar restr Mynyddoedd Lloegr hefyd.