Pen y Gadair Fawr

Oddi ar Wicipedia
Pen y Gadair Fawr
Mathmynydd, copa Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirPowys
GwladBaner Cymru Cymru
Uwch y môr800 metr Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau51.951961°N 3.12264°W Edit this on Wikidata
Cod OSSO2294628763 Edit this on Wikidata
Manylion
Amlygrwydd47 metr Edit this on Wikidata
Rhiant gopaWaun Fach Edit this on Wikidata
Cadwyn fynyddMynydd Du Edit this on Wikidata
Map

Mae Pen y Gadair Fawr yn gopa yn y Mynydd Du, yn ardal Brycheiniog, de Powys. Mae'r mynydd yn 800 metr o uchder.

Lleoliad[golygu | golygu cod]

Mae'n gorwedd i'r de-orllewin o bentref Capel-y-ffin ac i'r de-ddwyrain o Waun Fach, copa uchaf y Mynyddoedd Duon.

Uchder[golygu | golygu cod]

Uchder y copa o lefel y môr ydy 800 metr (2625 tr). Cafodd yr uchder ei fesur a'i gadarnhau ar 28 Hydref 2001. Uchder cymharol, neu ”amlygrwydd” y copa, ydy 753metr: dyma'r uchder mae'r copa'n codi uwchlaw'r mynydd agosaf.

Dosberthir copaon Cymru, a gweddill gwledydd Prydain, yn rhestri arbennig yn ôl uchder ac yn ôl amlygrwydd y copa; mae'r copa hwn yn cael ei alw'n Hewitt a Nuttall. Mae sawl cymdeithas yn mesur, gwiro a chasglu'r rhestri hyn a dônt ynghŷd ar wefan “Database of British and Irish hills”.[1]

Carnedd[golygu | golygu cod]

Ceir carnedd lwyfan ar y gopa sy'n dyddio'n ôl i Oes yr Efydd; cyfeiriad grid SO229287. Dylid cofio nad cylch cerrig fel y cyfryw yw carneddi llwyfan, fodd bynnag, gan fod y rheiny o oes wahanol ac yn cael eu defnyddio i bwrpas gwahanol. Mae'n bosibl i seremoniau neu ddefodau gael eu cynnal ar y safle yn ogystal â chladdedigaeth.[2] Mae'r heneb hon wedi'i chofrestru gan Cadw gyda'r rhif SAM: BR311.

Gweler hefyd[golygu | golygu cod]

Dolennau allanol[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]