Aran Benllyn
 | |
| Math | mynydd, copa  |
|---|---|
LL-Q9309 (cym)-Alun a Bethan (Jason.nlw)-Aran Benllyn (Q4784047).wav | |
| Daearyddiaeth | |
| Gwlad |  Cymru |
| Uwch y môr | 885 metr |
| Cyfesurynnau | 52.80406°N 3.68182°W |
| Cod OS | SH8672324273 |
| Manylion | |
| Amlygrwydd | 50 metr |
| Rhiant gopa | Aran Fawddwy |
| Cadwyn fynydd | Eryri |
 | |
Mynydd ym Mharc Cenedlaethol Eryri yng Ngwynedd yw Aran Benllyn.
Uchder
[golygu | golygu cod]Saif ychydig i'r gogledd o Aran Fawddwy, sydd ychydig yn uwch, 905 medr o uchder, ac i'r de o bentref Llanuwchllyn. Aran Fawddwy yw'r copa mwyaf gogleddol ar y grib sy'n rhedeg tua'r de-orllewin o gyffiniau Llanuwchllyn tua Dolgellau, sydd hefyd yn cynnwys Aran Fawddwy ac yna'n parhau tua'r gorllewin fel Cadair Idris, gyda Bwlch Oerddrws yn gorwedd rhwng dwy ran y gadwyn; cyfeiriad grid SH867243. Uchder cymharol, neu ”amlygrwydd” y copa, ydy 835metr: dyma'r uchder mae'r copa'n codi uwchlaw'r mynydd agosaf.
Dosberthir copaon Cymru, a gweddill gwledydd Prydain, yn rhestri arbennig yn ôl uchder ac yn ôl amlygrwydd y copa; mae'r copa hwn yn cael ei alw'n Hewitt a Nuttall. Mae sawl cymdeithas yn mesur, gwiro a chasglu'r rhestri hyn a dônt ynghŷd ar wefan “Database of British and Irish hills”.[1] Uchder y copa o lefel y môr ydy 885m (2904tr). Cafodd yr uchder ei fesur a'i gadarnhau ddiwethaf ar 28 Mawrth 2010.
Llwybrau
[golygu | golygu cod]Gellir ei ddringo ar hyd llwybr sy'n dechrau gerllaw Llanuwchllyn. Ar un adeg bu cryn ddadlau ynglŷn â mynediad yn yr ardal yma, ond erbyn hyn cytunwyd ar lwybr, er nad yw'n llwybr cyhoeddus yn swyddogol. Caiff ei enw oherwydd nad yw ymhell o ben Llyn Tegid, yn ardal Penllyn.
Chwedlau
[golygu | golygu cod]Cysylltir Rhita Gawr a'r mynydd. Mewn traethawd ar gewri Cymru gan Siôn Dafydd Rhys a ysgrifennodd ar ddiwedd yr 16g, dywedir i Rhita gael ei gladdu ar ben Aran Benllyn ar ôl cael ei ladd gan Arthur.
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]- Rhestri copaon a sut y cânt eu dosbarthu
- Rhestr mynyddoedd Cymru
- Rhestr o Gopaon Cymru
- Rhestr Mynyddoedd yr Alban dros 2,000'
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]Dolenni allanol
[golygu | golygu cod]- Clwb Mynydda Cymru
- Lleoliad ar wefan Streetmap Archifwyd 2011-05-24 yn y Peiriant Wayback
- Lleoliad ar wefan Get-a-map Archifwyd 2011-05-24 yn y Peiriant Wayback