Fan Gyhirych
 | |
| Math | mynydd, copa  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Gwlad |  Cymru |
| Uwch y môr | 725 metr |
| Cyfesurynnau | 51.859°N 3.627°W |
| Cod OS | SN8805719124 |
| Manylion | |
| Amlygrwydd | 280 metr |
| Rhiant gopa | Pen y Fan |
| Cadwyn fynydd | Bannau Brycheiniog |
 | |
Copa yn y Fforest Fawr, sy'n rhan o Barc Cenedlaethol Bannau Brycheiniog, yw Fan Gyhirych. Saif yn sir Powys; cyfeiriad grid SN880191. Uchder cymharol, neu ”amlygrwydd” y copa, ydy 445 metr: dyma'r uchder mae'r copa'n codi uwchlaw'r mynydd agosaf.
Mae'r nentydd ar lethrau gogleddol y mynydd yn llifo i Afon Crai, a'r nentydd ar ei lethrau deheuol a gorllewinol yn llifo i afon Tawe. Gerllaw mae copa is Fan Fraith. Yn nechrau'r 19g, adeiladodd John Christie dramffordd, Tramffordd y Fforest Fawr, ar hyd rhan isaf y llechweddau gorllewinol. Yn ddiweddarach, daeth rhan o'r trac yn rhan o Reilffordd Castell-nedd ac Aberhonddu.
Dosberthir copaon Cymru, a gweddill gwledydd Prydain, yn rhestri arbennig yn ôl uchder ac yn ôl amlygrwydd y copa; mae'r copa hwn yn cael ei alw'n Marilyn, Hewitt a Nuttall. Mae sawl cymdeithas yn mesur, gwiro a chasglu'r rhestri hyn a dônt ynghŷd ar wefan “Database of British and Irish hills”.[1] Uchder y copa o lefel y môr ydy 725 metr (2379 tr). Cafodd yr uchder ei fesur a'i gadarnhau ar 28 Hydref 2001.
Carnedd gron
[golygu | golygu cod]Saif Carnedd gron Fan Gyhirych ar y llethrau sy'n dyddio'n ôl i ddiwedd Oes y Cerrig a chychwyn Oes yr Efydd.
Gweler hefyd
[golygu | golygu cod]- Rhestri copaon a sut y cânt eu dosbarthu
- Rhestr mynyddoedd Cymru
- Rhestr o Gopaon Cymru
- Rhestr Mynyddoedd yr Alban dros 2,000'
Dolennau allanol
[golygu | golygu cod]- Clwb Mynydda Cymru
- Lleoliad ar wefan Streetmap Archifwyd 2016-03-06 yn y Peiriant Wayback
- Lleoliad ar wefan Get-a-map[dolen farw]