Llanddona: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
BDim crynodeb golygu |
RHaworth (sgwrs | cyfraniadau) use Commons image |
||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
Mae '''Llanddona''' yn bentref a chymuned yn ne-ddwyrain [[Ynys Môn]], rhyw dair milltir i’r gogledd o dref [[Biwmares]] ar ffordd fechan sy’n troi tua’r gogledd o’r B5109 rhwng Biwmares a [[Llansadwrn (Ynys Môn)|Llansadwrn]]. Mae ar ochr ddwyreiniol [[Traeth Coch]]. Yn yr Oesoedd Canol roedd yn rhan o cwmwd [[Dindaethwy]], [[cantref]] [[Menai]]. |
Mae '''Llanddona''' yn bentref a chymuned yn ne-ddwyrain [[Ynys Môn]], rhyw dair milltir i’r gogledd o dref [[Biwmares]] ar ffordd fechan sy’n troi tua’r gogledd o’r B5109 rhwng Biwmares a [[Llansadwrn (Ynys Môn)|Llansadwrn]] ({{gbmapping|SH575796}}). Mae ar ochr ddwyreiniol [[Traeth Coch]]. Yn yr Oesoedd Canol roedd yn rhan o cwmwd [[Dindaethwy]], [[cantref]] [[Menai]]. |
||
[[Delwedd: |
[[Delwedd:Owain Glyndwr, Llanddona in 2006.jpg|bawd|Tafarn Owain Glyndŵr, Llanddona]] |
||
Mae’r eglwys wedi ei chysegru i [[Sant]] [[Dona]], mab [[Selyf ap Cynan]] o deulu brenhinol [[Teyrnas Powys]]. Dywedir fod yr eglwys wreiddiol yma yn dyddio o tua [[610]]. Ail-adeiladwyd yr eglwys bresennol yn [[1873]]. Yn yr eglwys mae cloch yn dyddio o [[1647]] a chwpan cymun arian yn dyddio o [[1769]], ond gyda chaead o [[1574]]. |
Mae’r eglwys wedi ei chysegru i [[Sant]] [[Dona]], mab [[Selyf ap Cynan]] o deulu brenhinol [[Teyrnas Powys]]. Dywedir fod yr eglwys wreiddiol yma yn dyddio o tua [[610]]. Ail-adeiladwyd yr eglwys bresennol yn [[1873]]. Yn yr eglwys mae cloch yn dyddio o [[1647]] a chwpan cymun arian yn dyddio o [[1769]], ond gyda chaead o [[1574]]. |
||
Fersiwn yn ôl 20:05, 23 Medi 2010
Mae Llanddona yn bentref a chymuned yn ne-ddwyrain Ynys Môn, rhyw dair milltir i’r gogledd o dref Biwmares ar ffordd fechan sy’n troi tua’r gogledd o’r B5109 rhwng Biwmares a Llansadwrn (cyfeiriad grid SH575796). Mae ar ochr ddwyreiniol Traeth Coch. Yn yr Oesoedd Canol roedd yn rhan o cwmwd Dindaethwy, cantref Menai.
Mae’r eglwys wedi ei chysegru i Sant Dona, mab Selyf ap Cynan o deulu brenhinol Teyrnas Powys. Dywedir fod yr eglwys wreiddiol yma yn dyddio o tua 610. Ail-adeiladwyd yr eglwys bresennol yn 1873. Yn yr eglwys mae cloch yn dyddio o 1647 a chwpan cymun arian yn dyddio o 1769, ond gyda chaead o 1574.
Nodwedd amlycaf yr ardal yw’r mast radio ar fryn uwchben y pentref, sydd i’w weld am filltiroedd. Ychydig i’r gogledd o’r pentref mae bryngaer o’r enw Bwrdd Arthur, neu "Din Sylwy". Mae maen hir cynhanesyddol i’r gorllewin o’r pentref.
Ceir stori adnabyddus am Wrachod Llanddona. Yn ôl y chwedl daeth cwch heb hwyl na rhwyfau i’r lan yn Nhraeth Coch yn llawn o ddynion a merched. Daethant yn enwog am eu gallu i reibio, yn enwedig gwraig o’r enw Bella Fawr.
Trefi
Amlwch · Benllech · Biwmares · Caergybi · Llangefni · Niwbwrch · Porthaethwy
Pentrefi
Aberffraw · Bethel · Bodedern · Bodewryd · Bodffordd · Bryngwran · Brynrefail · Brynsiencyn · Brynteg · Caergeiliog · Capel Coch · Capel Gwyn · Carmel · Carreglefn · Cemaes · Cerrigceinwen · Dwyran · Y Fali · Gaerwen · Glyn Garth · Gwalchmai · Heneglwys · Hermon · Llanallgo · Llanbabo · Llanbedrgoch · Llandegfan · Llandyfrydog · Llanddaniel Fab · Llanddeusant · Llanddona · Llanddyfnan · Llanedwen · Llaneilian · Llanfachraeth · Llanfaelog · Llanfaethlu · Llanfair Pwllgwyngyll · Llanfair-yn-Neubwll · Llanfair-yng-Nghornwy · Llan-faes · Llanfechell · Llanfihangel-yn-Nhywyn · Llanfwrog · Llangadwaladr · Llangaffo · Llangeinwen · Llangoed · Llangristiolus · Llangwyllog · Llaniestyn · Llannerch-y-medd · Llanrhuddlad · Llansadwrn · Llantrisant · Llanynghenedl · Maenaddwyn · Malltraeth · Marian-glas · Moelfre · Nebo · Pencarnisiog · Pengorffwysfa · Penmynydd · Pentraeth · Pentre Berw · Pentrefelin · Penysarn · Pontrhydybont · Porthllechog · Rhoscolyn · Rhosmeirch · Rhosneigr · Rhostrehwfa · Rhosybol · Rhydwyn · Talwrn · Trearddur · Trefor · Tregele