Llansilin

Oddi ar Wicipedia
Llansilin
Mathpentref, cymuned Edit this on Wikidata
Poblogaeth698 Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirPowys Edit this on Wikidata
GwladBaner Cymru Cymru
Arwynebedd4,743.38 ha Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau52.8446°N 3.1759°W Edit this on Wikidata
Cod SYGW04000320 Edit this on Wikidata
Cod OSSJ209283 Edit this on Wikidata
Gwleidyddiaeth
AC/auRussell George (Ceidwadwyr)
AS/auCraig Williams (Ceidwadwr)
Map

Pentref, cymuned, a phlwyf eglwysig ym Mhowys, Cymru, ydy Llansilin.[1][2] Saif tua 6 milltir i'r gorllewin o Groesoswallt, yng Nglyn Ceiriog. Oherwydd i ardaloedd gweinyddol Cymru gael eu hail-drefnu sawl gwaith, roedd y capel yn Sir Ddinbych hyd 1974 ac yng Nghlwyd rhwng 1974 ac 1996. Erbyn heddiw, mae ym Mhowys, yn dilyn symud y ffin yn 1996.

Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Russell George (Ceidwadwyr)[3] ac yn Senedd y DU gan Craig Williams (Ceidwadwr).[4]

Capel[golygu | golygu cod]

Mae capel Llansilin wedi ei chysegru i Sant Silin. Mae'r rhan gynharaf o'r adeilad presennol yn dyddio i'r 13g, er bod capel ar y safle am gyfnod hir cyn hynny. Mae'r rhan fwyaf o'r adeilad yn dyddio i'r 15g. Dinistrwyd y clochdy gwreiddiol gan dân, ac adeiladwyd y clochdy presennol yn 1832. Cyflawnwyd gwaith adnewyddu yn ystod 1889/1890, ac ail-agorwyd y capel ym Mehefin 1890.

Eos Ceiriog[golygu | golygu cod]

Treuliodd y bardd Huw Morus (Eos Ceiriog) (1622-1709) rhan helaeth ei oes ar fferm Pont-y-meibion yn y plwyf. Ceir cofeb iddo wedi'i gosod ym mur yr hen ffermdy. Am fod y ffermdy mewn tafod o'r plwyf sy'n ymestyn i blyfi cyfagos, arferai cerdded dros y bryn bob dydd Sul i addoli yn eglwys ei blwyf ei hun.[5]

Cyfrifiad 2011[golygu | golygu cod]

Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:[6][7][8]

Cyfrifiad 2011
Poblogaeth cymuned Llansilin (pob oed) (698)
  
100%
Y nifer dros 3 oed sy'n siarad Cymraeg (Llansilin) (184)
  
26.8%
:Y ganran drwy Gymru
  
19%
Y nifer sydd wedi'u geni yng Nghymru (Llansilin) (222)
  
31.8%
:Y ganran drwy Gymru
  
73%
Y nifer dros 16 sydd mewn gwaith (Llansilin) (82)
  
29.6%
:Y ganran drwy Gymru
  
5%

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 14 Hydref 2021.
  2. British Place Names; adalwyd 29 Rhagfyr 2021
  3. Gwefan Senedd Cymru
  4. Gwefan Senedd y DU
  5. Frank Price Jones, Crwydro Dwyrain Dinbych (Cyfres Crwydro Cymru, 1961).
  6. "Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru". Swyddfa Ystadegau Gwladol. Cyrchwyd 2012-12-12.. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.
  7. Canran y diwaith drwy Gymru; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013
  8. Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.