Prif Weinidog Cymru

Cymru

Mae'r erthygl hon yn rhan o'r gyfres ar: wleidyddiaeth a llywodraeth Cymru

Llywodraeth Prif Weinidog: Mark Drakeford Cabinet Cwnsler Cyffredinol: Jeremy Miles AC Pleidiau Gwleidyddol Cynulliad Cenedlaethol Cyfraith Gyfoes Cymru Mesurau rhestr Gorchymyn Cymhwysedd Deddfwriaethol Offerynnau Statudol Llywydd: Elin Jones Prif Weithredwr a Chlerc: Manon Antoniazzi Comisiwn y Cynulliad Aelodau (ACau): 2016 Etholaethau a rhanbarthau etholiadol Etholiadau: 1999, 2003, 2007, 2011, 2016 Cymru o fewn y DU Llywodraeth ei Mawrhydi Ysgrifennydd Gwladol: Alun Cairns Swyddfa Cymru Prif Bwyllgor Pwyllgor Dethol Deddf Llywodraeth Cymru 2006 Etholaethau'r DU Etholaethau Cymru Etholiadau: 1979, 1983, 1987, 1992, 1997, 2001, 2005, 2010, 2015 Cymru o fewn yr UE Senedd Ewrop Etholaeth Senedd Ewrop Etholiadau: 1979, 1984, 1989, 1994,    1999, 2004, 2009 Isadrannau Cymru Awdurdodau unedol Cymru Siroedd cadw yng Nghymru Siroedd Cymru cyn ad-drefnu 1974 Rhestr dinasoedd yng Nghymru Rhestr trefi Cymru Rhestr cymunedau Cymru Gweithgarwch gwleidyddol Cenedlaetholdeb Heddychiaeth Pleidiau gwleidyddol

Arweinydd Llywodraeth Cymru yw Prif Weinidog Cymru (Saesneg: First Minister for Wales). Pan ffurfiwyd gan Ddeddf Llywodraeth Cymru 1998 Prif Ysgrifennydd Cymru (First Secretary for Wales) oedd teitl y swydd, gan fod Cymru gyda chynulliad llai yn nhermau grymoedd na Gogledd Iwerddon a'r Alban. Hefyd, mae'r term Cymraeg Prif Weinidog yn gallu cyfieithu i'r Saesneg fel Prime Minister, gall wedi achosi camddealltwriaeth â Phrif Weinidog y Deyrnas Unedig.

Newidiwyd y teitl ar ôl ffurfiad llywodraeth glymbleidiol rhwng y Democratiaid Rhyddfrydol a'r Blaid Lafur yn y Cynulliad yn Hydref 2000. Yn ôl Mesur Seneddol Llywodraeth Cymru (2006) rhoddir caniatád i'r swydd cael ei hadnabod yn swyddogol fel y Brif Weinidog.

Rhestr o Prif Ysgrifenyddion a Phrif Weinidogion

No.		Llun	Enw (Geni-Marw) Etholaeth/Teitl	Yn y swydd		Plaid wleidyddol	Etholwyd	Llywodraeth	Dirprwy
	1		Alun Michael (1943–) AC dros Rhanbarth Canolbarth a Gorllewin Cymru Fel Prif Ysgrifennydd	12 Mai 1999	9 Chwefror 2000	Llafur	1999	Michael Llafur (lleiafrif)	dim
	2		Rhodri Morgan (1939–2017) AC dros Gorllewin Caerdydd Ail-enwyd y swydd ar 16 Hydref 2000	9 Chwefror 2000	9 Rhagfyr 2009	Llafur	—	1af Morgan Llafur – DRh		Mike German (DRh) 2000–01 a 2002-03 Jenny Randerson (DRh) 2001–02 (dros dro)
							2003	2il Morgan Llafur (lleiafrif)	dim
							2007	3ydd Morgan Llafur (lleiafrif)
							—	4ydd Morgan Llafur – Plaid		Ieuan Wyn Jones (Plaid Cymru)
	3		Carwyn Jones (1967–) AC dros Ben-y-bont ar Ogwr	9 Rhagfyr 2009	11 Rhagfyr 2018	Llafur	—	1af Jones Llafur – Plaid
							2011	2il Jones Llafur (lleiafrif)	dim
							2016	3ydd Jones Llafur – DRh - Ann
	4		Mark Drakeford (1954–) AC dros Orllewin Caerdydd	12 Rhagfyr 2018		Llafur	—	1af Drakeford Llafur – DRh - Ann	dim

Cysylltiadau allanol

• Llywodraeth Cymru | Cabinet a Gweinidogion
• Cynulliad Cenedlaethol Cymru | Swyddogaethau a Chyfrifoldebau