Prif Weinidog Cymru

Data cyffredinol
Enghraifft o'r canlynol	swydd gyhoeddus, swydd
Math	prif weinidog
Rhan o	Cabinet of Wales
Dechrau/Sefydlu	12 Mai 1999
Deiliad presennol	Mark Drakeford
Deiliaid a'u cyfnodau	Mark Drakeford,   Carwyn Jones (10 Rhagfyr 2009 – 12 Rhagfyr 2018),   Rhodri Morgan (9 Chwefror 2000 – 9 Rhagfyr 2009),   Alun Michael (12 Mai 1999 – 9 Chwefror 2000)
Gwladwriaeth	y Deyrnas Unedig
Gwefan	http://wales.gov.uk/about/firstminister/?lang=en

Cymru

Mae'r erthygl hon yn rhan o'r gyfres ar: wleidyddiaeth a llywodraeth Cymru

Llywodraeth Prif Weinidog: Mark Drakeford Cabinet Cwnsler Cyffredinol: Jeremy Miles AC Pleidiau Gwleidyddol Senedd Cymru Cyfraith Gyfoes Cymru Mesurau rhestr Gorchymyn Cymhwysedd Deddfwriaethol Offerynnau Statudol Llywydd: Elin Jones Prif Weithredwr a Chlerc: Manon Antoniazzi Comisiwn y Senedd Aelodau (ASau): 2021 Etholaethau a rhanbarthau etholiadol Etholiadau: 1999, 2003, 2007, 2011, 2016, 2021 Cymru o fewn y DU Llywodraeth ei Mawrhydi Ysgrifennydd Gwladol: Simon Hart Swyddfa Cymru Prif Bwyllgor Pwyllgor Dethol Deddf Llywodraeth Cymru 2006 Etholaethau'r DU Etholaethau Cymru Etholiadau: 1979, 1983, 1987, 1992, 1997, 2001, 2005, 2010, 2015 Cymru o fewn yr UE Senedd Ewrop Etholaeth Senedd Ewrop Etholiadau: 1979, 1984, 1989, 1994,    1999, 2004, 2009 Isadrannau Cymru Awdurdodau unedol Cymru Siroedd cadw yng Nghymru Siroedd Cymru cyn ad-drefnu 1974 Rhestr dinasoedd yng Nghymru Rhestr trefi Cymru Rhestr cymunedau Cymru Gweithgarwch gwleidyddol Cenedlaetholdeb Heddychiaeth Pleidiau gwleidyddol

Arweinydd Llywodraeth Cymru yw Prif Weinidog Cymru (Saesneg: First Minister for Wales). Fel rhan o broses datganoli, crëwyd y swydd gan Ddeddf Llywodraeth Cymru 1998 yn wreiddiol dan y teitl Prif Ysgrifennydd Cymru (First Secretary for Wales), gan fod Cymru gyda chynulliad gyda llai o rymoedd na Gogledd Iwerddon a'r Alban. Hefyd, mae'r term Cymraeg Prif Weinidog yn gallu cyfieithu i'r Saesneg fel Prime Minister, gall wedi achosi camddealltwriaeth â Phrif Weinidog y Deyrnas Unedig.

Newidiwyd y teitl ar ôl ffurfio llywodraeth glymbleidiol rhwng y Democratiaid Rhyddfrydol a'r Blaid Lafur yn y Cynulliad fis Hydref 2000. Yn ôl Mesur Seneddol Llywodraeth Cymru (2006) rhoddir caniatâd i'r swydd cael ei hadnabod yn swyddogol fel y Brif Weinidog.

Rhestr o Prif Ysgrifenyddion a Phrif Weinidogion

No.		Llun	Enw (Geni-Marw) Etholaeth/Teitl	Yn y swydd		Plaid wleidyddol	Etholwyd	Llywodraeth	Dirprwy
	1		Alun Michael (1943–) AC dros Rhanbarth Canolbarth a Gorllewin Cymru Fel Prif Ysgrifennydd	12 Mai 1999	9 Chwefror 2000	Llafur	1999	Michael Llafur (lleiafrif)	dim
	2		Rhodri Morgan (1939–2017) AC dros Gorllewin Caerdydd Ail-enwyd y swydd ar 16 Hydref 2000	9 Chwefror 2000	10 Rhagfyr 2009	Llafur	—	1af Morgan Llafur – DRh		Mike German (DRh) 2000–01 a 2002-03 Jenny Randerson (DRh) 2001–02 (dros dro)
							2003	2il Morgan Llafur (lleiafrif)	dim
							2007	3ydd Morgan Llafur (lleiafrif)
							—	4ydd Morgan Llafur – Plaid		Ieuan Wyn Jones (Plaid Cymru)
	3		Carwyn Jones (1967–) AC dros Ben-y-bont ar Ogwr	10 Rhagfyr 2009	12 Rhagfyr 2018	Llafur	—	1af Jones Llafur – Plaid
							2011	2il Jones Llafur (lleiafrif)	dim
							2016	3ydd Jones Llafur – DRh - Ann
	4		Mark Drakeford (1954–) AC dros Orllewin Caerdydd	13 Rhagfyr 2018		Llafur	—	1af Drakeford Llafur – DRh - Ann	dim

Dolenni allanol

• Llywodraeth Cymru | Cabinet a Gweinidogion Archifwyd 2010-12-13 yn y Peiriant Wayback.
• Cynulliad Cenedlaethol Cymru | Swyddogaethau a Chyfrifoldebau Archifwyd 2010-07-06 yn y Peiriant Wayback.