Ymgyrch Senedd i Gymru

Oddi ar Wicipedia
Neidio i'r panel llywio Neidio i'r bar chwilio
Data cyffredinol
Enghraifft o'r canlynolmudiad gwleidyddol Edit this on Wikidata
Idiolegannibyniaeth Edit this on Wikidata
Cysylltir gydaMegan Lloyd George Edit this on Wikidata
Dechrau/Sefydlu1951 Edit this on Wikidata
Gwladwriaethy Deyrnas Unedig Edit this on Wikidata

Mudiad amhleidiol gyda'r nod o ennill senedd lawn i Gymru yw Ymgyrch Senedd i Gymru. Lawnsiwyd yr ymgyrch yn 1951 dan gadeiryddiaeth Megan Lloyd George (AS Rhyddfrydol Ynys Môn ar y pryd).

Yn 1957 cyflwynwyd deiseb yn galw am senedd ddeddfwriaethol etholedig wedi'i harwyddo gan tua 250,000 o bobl—canran sylweddol iawn o boblogaeth Cymru—i senedd San Steffan gan Goronwy Roberts (AS Llafur Caernarfon).

Daeth yr Ymgyrch i'r amlwg eto gyda'r refferendwm yn 1979. Ailsefydlwyd yr ymgyrch ar 26 Tachwedd 1988 a bu'n weithgar iawn yn y 1990au. Newidiwyd yr enw Saesneg o Campaign for a Welsh Assembly i Campaign for a Welsh Parliament yn 1993.

Cynhaliwyd 'Cynhadledd Democratiaeth' yn Llandrindod yn 1994 gyda tua 250 o bobl yn cynrychioli sawl mudiad, eglwys, undeb ac awdurdod lleol yn cymryd rhan a rhoddwyd cyfres o hysbysebion yn y papurau newydd yn galw am senedd ddatganoliedig i Gymru.

Ar ôl i Cynulliad Cenedlaethol Cymru gael ei sefydlu, mae'r Ymgyrch yn galw am ehangu grym y Cynulliad i'w droi'n senedd lawn gyda grym deddfwriaethol fel Senedd yr Alban a Cynulliad Gogledd Iwerddon.

Llyfryddiaeth[golygu | golygu cod y dudalen]

  • John Davies, Hanes Cymru (Penguin, 1990), tt. 634-5.
  • Alan Burt Philip, The Welsh Question: Nationalism in Welsh Politics 1943-70 (1975)