Gemau'r Gymanwlad 2010

Data cyffredinol
Enghraifft o'r canlynol	Digwyddiad aml-chwaraeon, tymor chwaraeon
Dyddiad	2010
Dechreuwyd	3 Hydref 2010
Daeth i ben	14 Hydref 2010
Cyfres	Gemau'r Gymanwlad
Lleoliad	Delhi
Yn cynnwys	badminton at the 2010 Commonwealth Games, archery at the 2010 Commonwealth Games, lawn bowls at the 2010 Commonwealth Games, boxing at the 2010 Commonwealth Games, weightlifting at the 2010 Commonwealth Games, hockey at the 2010 Commonwealth Games, athletics at the 2010 Commonwealth Games, netball at the 2010 Commonwealth Games, cycling at the 2010 Commonwealth Games, wrestling at the 2010 Commonwealth Games, rugby sevens at the 2010 Commonwealth Games, shooting at the 2010 Commonwealth Games, swimming at the 2010 Commonwealth Games, squash at the 2010 Commonwealth Games, synchronised swimming at the 2010 Commonwealth Games, tennis at the 2010 Commonwealth Games, table tennis at the 2010 Commonwealth Games, gymnastics at the 2010 Commonwealth Games, diving at the 2010 Commonwealth Games
Gwefan	http://www.cwgdelhi2010.org/
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

19eg Gemau'r Gymanwlad
Campau	21
Seremoni agoriadol	3 Hydref
Seremoni cau	14 Hydref
Agorwyd yn swyddogol gan	Tywysog Cymru
<  XVIII XX  >

Gemau'r Gymanwlad 2010 oedd y pedwerydd tro ar bymtheg i Gemau'r Gymanwlad gael eu cynnal. Delhi Newydd, India oedd cartref y Gemau rhwng 3 - 14 Hydref. Cafwyd cyfarfod i ddewis y ddinas fyddai'n cynnal y Gemau yn ystod Cyfarfod Ffederasiwn Gemau'r Gymanwlad yn Jamaica ym mis Tachwedd 2003 gyda Delhi Newydd yn ennill y bleidlais gyda 46 pleidlais i 22 Hamilton, Ontario, Canada.

Cyflwynyd Tenis i'r Gemau am y tro cyntaf ond bu raid i'r trefnwyr beidio cynnwys Triathlon gan nad oedd unrhyw leoliad addas ar gyfer y cymal nofio. Er bod galw am ail gyflwyno Criced nid oedd Bwrdd Criced India'n awyddus i ddilyn cais y trefnwyr am gystadleuaeth 20Pelawd yn hytrach na chystadleuaeth un dydd.

Y tîm cartref oedd â'r nifer fwyaf o athletwyr, gyda 495 yn cynrychioli India a Twfalw oedd â'r tîm lleiaf gyda dim ond tri athletwr.

Cafwyd athletwyr o Rwanda am y tro cyntaf ers i'r wlad ymuno â'r Gymanwlad ym 2009 ond ni chafodd Ffiji gystadlu gan eu bod wedi eu gwahardd o'r Gymanwlad.

Uchafbwyntiau'r Gemau

Roedd y Gemau'n lwyddiant ysgubol i'r tîm cartref wrth i India orffen yn ail yn y tabl medalau - eu safle gorau erioed - gan gynnwys 14 medal aur yn y Saethu a 10 medal aur yn y Reslo. Casglodd India eu medalau aur cyntaf ar y trac a chae Athletau ers 1958 wrth i'r merched 4x400m guro Lloegr a Chanada ac yng nghystadleuaeth y ddisgen llwyddodd Krishna Poonia, Harvant Kaur a Seema Antil ennill aur, arian ac efydd i'r tîm cartref.

Daeth perfformiad gorau Cymru yn y 400m dros y clwydi wrth i Dai Greene gipio'r fedal aur a Rhys Williams y fedal efydd.

Chwaraeon

• Athletau
• Badminton
• Beicio
  • Lôn
  • Trac
• Bocsio

• Bowlio lawnt
• Codi pwysau
• Dyfrol
  • Nofio
  • Nofio cydamseredig
  • Plymio

• Gymnasteg
  • Artistig
  • Rhythmig
• Hoci

• Pêl-rwyd
• Reslo
• Rygbi Saith-bob-ochr
• Saethu

• Saethyddiaeth
• Sboncen
• Tenis
• Tenis bwrdd

Timau yn cystadlu

Cafwyd 71 tîm yn cystadlu yng Ngemau'r Gymanwlad, 2010 gyda Rwanda yn ymddangos am y tro cyntaf.

Anguilla Antigwa a Barbiwda Awstralia Bahamas Bangladesh Barbados Belîs Bermiwda Botswana Brwnei Darussalam Camerŵn Canada

Cymru Cyprus De Affrica Dominica Fanwatw Gambia Ghana Gibraltar Gogledd Iwerddon Grenada Guernsey Gaiana

Hong Cong India Jamaica Jersey Cenia Ciribati Lesotho Lloegr Malawi Maleisia Maldives Malta

Mawrisiws Montserrat Mosambic Namibia Nawrw Nigeria Niue Pacistan Papua Gini Newydd Rwanda Sambia Samoa

Seland Newydd Seychelles Sierra Leone Singapôr Sri Lanca St Helena  Sant Kitts-Nevis Sant Lwsia St Vincent Gwlad Swasi Tansanïa Tonga Trinidad a Thobago

Twfalw Wganda Ynysoedd Caiman Ynysoedd Cook Ynysoedd y Falklands Ynys Manaw Ynys Norfolk Ynysoedd Solomon Ynysoedd Turks a Caicos Ynysoedd Morwynol Prydain Yr Alban

Tabl Medalau

Safle	Cenedl	Aur	Arian	Efydd	Cyfanswm
1	Awstralia	74	55	48	177
2	India	38	27	36	101
3	Loegr	37	59	46	142
4	Canada	26	17	32	75
5	Cenia	12	11	10	33
5	De Affrica	12	11	10	33
7	Maleisia	12	10	13	35
8	Singapôr	11	11	9	31
9	Nigeria	11	10	14	35
10	Yr Alban	9	10	7	26
11	Seland Newydd	6	22	8	36
12	Cyprus	4	3	5	12
13	Cymru	3	6	10	19
14	Gogledd Iwerddon	3	3	4	10
15	Samoa	3	0	1	4
16	Jamaica	2	4	1	7
17	Pacistan	2	1	2	5
18	Wganda	2	0	0	2
19	Bahamas	1	1	3	5
20	Botswana	1	1	2	4
21	Nawrw	1	1	0	2
22	Ynysoedd Caiman	1	0	0	1
22	St Vincent	1	0	0	1
24	Trinidad a Tobago	0	4	2	6
25	Camerŵn	0	2	4	6
26	Ghana	0	1	3	4
27	Namibia	0	1	2	3
28	Sri Lanca	0	1	1	2
29	Papua Gini Newydd	0	1	0	1
29	Seychelles	0	1	0	1
31	Ynys Manaw	0	0	2	2
31	Mawrisiws	0	0	2	2
31	Tonga	0	0	2	2
34	Gaiana	0	0	1	1
34	Bangladesh	0	0	1	1
34	Sant Lwsia	0	0	1	1
Cyfanswm		245	244	254	743

Medalau'r Cymry

Prif erthygl: Cymru yng Ngemau'r Gymanwlad 2010

Roedd 175 aelod yn nhîm Cymru ac yn ei seithfed ymddangosiad yng Ngemau'r Gymanwlad llwyddodd Robert Weale i ennill ei ail fedal aur, 24 mlynedd ar ôl ennill ei fedal aur cyntaf yn ystod Gemau'r Gymanwlad 1986.

Medal	Enw	Cystadleuaeth
Aur	Dai Greene	Athletau	400m Dros y clwydi
Aur	Sean McGoldrick	Bocsio	56 kg
Aur	Robert Weale	Bowlio Lawnt	Senglau
Arian	Carys Parry	Athletau	Taflu'r morthwyl
Arian	Jenny McLoughlin	Athletau	100m T37
Arian	Becky James	Beicio	Ras wibio unigol
Arian	Michaela Breeze	Codi Pwysau	63 kg
Arian	Francesca Jones	Gymnasteg (Rhythmig)	Cylch
Arian	Jazmin Carlin	Nofio	200m Dull rhydd
Efydd	Rhys Williams	Athletau	400m Dros y clwydi
Efydd	Christian Malcolm	Athletau	200m
Efydd	Becky James	Beicio	Ras yn erbyn y cloc
Efydd	Keiron Harding	Bocsio	75 kg
Efydd	Jermaine Asare	Bocsio	81 kg
Efydd	Annwen Butten a Hannah Smith	Bowlio Lawnt	Parau
Efydd	Jazmin Carlin	Nofio	400m Dull rhydd
Efydd	Georgia Davies	Nofio	50m Dull cefn
Efydd	Jemma Lowe	Nofio	100m Dull pili pala
Efydd	Johanne Brekke	Saethu	Reiffl 50m tra'n gorwedd

Gweler hefyd

• Cymru yng Ngemau'r Gymanwlad 2010

Dolenni allanol

• (Saesneg) Gwefan swyddogol Gemau'r Gymanwlad
• (Saesneg) Cyngor Gemau Gymanwlad Cymru

Rhagflaenydd: Melbourne

Gemau'r Gymanwlad Lleoliad y Gemau

Olynydd: Glasgow