Gogerddan (bryngaer): Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Dim crynodeb golygu |
Dim crynodeb golygu |
||
Llinell 10: | Llinell 10: | ||
| lon_deg = -3.49 |
| lon_deg = -3.49 |
||
}} |
}} |
||
Mae |
Mae '''bryngaer Gogerddan''' yn [[Bryngaer|fryngaer]] [[Y Celtiaid|Geltaidd]] sy'n perthyn i [[Oes yr Haearn]], ac sydd wedi'i lleoli yng nghymuned [[Banw]], [[Powys]], Cymru; cyfeirnod OS: SH993120. |
||
==Cefndir== |
|||
Cofrestrwyd y fryngaer hon gan [[Cadw]] a chaiff ei hadnabod gyda'r rhif SAM unigryw: MG074.<ref>[http://www.whatdotheyknow.com/request/15714/response/38315/attach/html/2/SAMs%20by%20UA.xls.html Cofrestr Cadw.]</ref> Ceir tua 300 o fryngaerau ar restr CADW o [[heneb]]ion, er bod [[archaeoleg]]wyr yn nodi bod oddeutu 570 ohonyn nhw i gyd yng Nghymru. |
Cofrestrwyd y fryngaer hon gan [[Cadw]] a chaiff ei hadnabod gyda'r rhif SAM unigryw: MG074.<ref>[http://www.whatdotheyknow.com/request/15714/response/38315/attach/html/2/SAMs%20by%20UA.xls.html Cofrestr Cadw.]</ref> Ceir tua 300 o fryngaerau ar restr CADW o [[heneb]]ion, er bod [[archaeoleg]]wyr yn nodi bod oddeutu 570 ohonyn nhw i gyd yng Nghymru. |
||
Fel arfer, fel mae'r gair yn ei awgrymu, ar fryn y codwyd y caerau hyn, er mwyn i'r amddiffynwr gael mantais milwrol. Un o'r bryngaerau mwyaf trawiadol yng Nghymru ydy [[Tre'r Ceiri]], a hon yw'r fryngaer Oes Haearn fwyaf yng ngogledd-orllewin [[Ewrop]].<ref>References Wales gan John May; Gwasg Prifysgol Cymru.</ref> Mae ei [[arwynebedd|harwynebedd]] oddeutu 2.5[[ha]].<ref>[http://www.bbc.co.uk/wales/northwest/sites/celts/pages/trer_ceiri.shtml Gwefan y BBC]</ref> Y mwyaf o ran maint (arwynebedd), fodd bynnag ydy [[Bryngaer Llanymynech]] sydd ag arwynebedd o 57 hectar.<ref>[http://www.cpat.org.uk/projects/longer/llanymyn/llanym.htm Gwefan CPAT]</ref> |
Fel arfer, fel mae'r gair yn ei awgrymu, ar fryn y codwyd y caerau hyn, er mwyn i'r amddiffynwr gael mantais milwrol. Un o'r bryngaerau mwyaf trawiadol yng Nghymru ydy [[Tre'r Ceiri]], a hon yw'r fryngaer Oes Haearn fwyaf yng ngogledd-orllewin [[Ewrop]].<ref>References Wales gan John May; Gwasg Prifysgol Cymru.</ref> Mae ei [[arwynebedd|harwynebedd]] oddeutu 2.5[[ha]].<ref>[http://www.bbc.co.uk/wales/northwest/sites/celts/pages/trer_ceiri.shtml Gwefan y BBC]</ref> Y mwyaf o ran maint (arwynebedd), fodd bynnag ydy [[Bryngaer Llanymynech]] sydd ag arwynebedd o 57 hectar.<ref>[http://www.cpat.org.uk/projects/longer/llanymyn/llanym.htm Gwefan CPAT]</ref> |
||
Lloches i gartrefi a gwersyllfeydd milwrol oedd eu pwrpas felly, cyn y goresgyniad Rhufeinig; a chafodd cryn lawer ohonyn nhw eu hatgyfnerthu a'u defnyddio, yng nghyfnod |
Lloches i gartrefi a gwersyllfeydd milwrol oedd eu pwrpas felly, cyn y goresgyniad Rhufeinig; a chafodd cryn lawer ohonyn nhw eu hatgyfnerthu a'u defnyddio, yng nghyfnod y [[Rhufeiniaid]]; er enghraifft [[Dinorben]] yng ngogledd Cymru. Oes aur bryngaerau gwledydd Prydain oedd rhwng [[200 CC]] ac OC [[43]]. |
||
==Gweler hefyd== |
==Gweler hefyd== |
||
Llinell 29: | Llinell 30: | ||
{{Bryngaerau Cymru}} |
{{Bryngaerau Cymru}} |
||
[[Categori:Banw]] |
|||
[[Categori:Bryngaerau Powys]] |
[[Categori:Bryngaerau Powys]] |
Fersiwn yn ôl 00:02, 13 Mai 2015
52°42′N 3°29′W / 52.7°N 3.49°W
Mae bryngaer Gogerddan yn fryngaer Geltaidd sy'n perthyn i Oes yr Haearn, ac sydd wedi'i lleoli yng nghymuned Banw, Powys, Cymru; cyfeirnod OS: SH993120.
Cefndir
Cofrestrwyd y fryngaer hon gan Cadw a chaiff ei hadnabod gyda'r rhif SAM unigryw: MG074.[1] Ceir tua 300 o fryngaerau ar restr CADW o henebion, er bod archaeolegwyr yn nodi bod oddeutu 570 ohonyn nhw i gyd yng Nghymru.
Fel arfer, fel mae'r gair yn ei awgrymu, ar fryn y codwyd y caerau hyn, er mwyn i'r amddiffynwr gael mantais milwrol. Un o'r bryngaerau mwyaf trawiadol yng Nghymru ydy Tre'r Ceiri, a hon yw'r fryngaer Oes Haearn fwyaf yng ngogledd-orllewin Ewrop.[2] Mae ei harwynebedd oddeutu 2.5ha.[3] Y mwyaf o ran maint (arwynebedd), fodd bynnag ydy Bryngaer Llanymynech sydd ag arwynebedd o 57 hectar.[4]
Lloches i gartrefi a gwersyllfeydd milwrol oedd eu pwrpas felly, cyn y goresgyniad Rhufeinig; a chafodd cryn lawer ohonyn nhw eu hatgyfnerthu a'u defnyddio, yng nghyfnod y Rhufeiniaid; er enghraifft Dinorben yng ngogledd Cymru. Oes aur bryngaerau gwledydd Prydain oedd rhwng 200 CC ac OC 43.
Gweler hefyd
Cyfeiriadau
- ↑ Cofrestr Cadw.
- ↑ References Wales gan John May; Gwasg Prifysgol Cymru.
- ↑ Gwefan y BBC
- ↑ Gwefan CPAT