Y Ddwyryd
Mae'r Ddwyryd (Saesneg: Druid) yn bentref bychan yn ne-orllewin Sir Ddinbych. Llurguniad o'r enw Cymraeg gwreiddiol yw'r ffurf Saesneg Druid; nid oes unrhyw gysylltiad hanesyddol rhwng y pentref â'r derwyddon. Daw enw'r pentref o'i sefyllfa ger dwy ryd gerllaw, un ar afon Ceirw, sy'n rhedeg i afon Dyfrdwy yn is i lawr y dyffryn, a'r llall ar ffrwd fechan sy'n llifo i'r afon honno.
Saif y pentref gwledig ar groesffordd yr A5 a'r A494, tua 2 filltir i'r gorllewin o Gorwen. Ceir tafarn adnabyddus yno, sef 'Tafarn y Druid' (y Druid Inn).
Mae'r cymunedau bychain cyfagos yn cynnwys Four Crosses a Glan-yr-afon i'r de, Y Maerdy i'r gorllewin a Betws Gwerful Goch i'r gogledd.
Aberchwiler · Betws Gwerful Goch · Bodelwyddan · Bodfari · Bontuchel · Bryn Saith Marchog · Bryneglwys · Carrog · Cefn Meiriadog · Clocaenog · Corwen · Cwm · Cyffylliog · Cynwyd · Derwen · Dinbych · Diserth · Y Ddwyryd · Efenechtyd · Eryrys · Four Crosses · Gallt Melyd · Gellifor · Glyndyfrdwy · Graeanrhyd · Graigfechan · Gwyddelwern · Henllan · Loggerheads · Llanarmon-yn-Iâl · Llanbedr Dyffryn Clwyd · Llandegla · Llandrillo · Llandyrnog · Llandysilio-yn-Iâl · Llanelidan · Llanelwy · Llanfair Dyffryn Clwyd · Llanferres · Llanfwrog · Llangollen · Llangwyfan · Llangynhafal · Llanrhaeadr-yng-Nghinmeirch · Llanynys · Maeshafn · Melin y Wig · Nantglyn · Pandy'r Capel · Pentrecelyn · Pentre Dŵr · Prestatyn · Prion · Rhewl (1) · Rhewl (2) · Rhuallt · Rhuddlan · Rhuthun · Y Rhyl · Saron · Sodom · Tafarn-y-Gelyn · Trefnant · Tremeirchion
