1834 yng Nghymru

Oddi ar Wicipedia
Gwenynen Gwent

Mae'r erthygl hon yn ymwneud ag arwyddocâd penodol y flwyddyn 1834 i Gymru a'i phobl

Digwyddiadau[golygu | golygu cod]

Bangor, Maine
  • 12 Chwefror - Sefydlu dinas Bangor yn Nhalaith Maine, UDA.[1]
  • 29 Rhagfyr - Sefydlu y West of England and South Wales District Bank[2]
  • Taliesin ab Iolo yn ennill y gadair yn eisteddfod Caerdydd am ei awdl 'Y Derwyddon'
  • Yr Is-lyngesydd Salusbury Pryce Humphreys yn cael ei urddo'n farchog [3]
  • Ordeinio John Davies, Nercwys yn weinidog gydar Methodistiaid Calfinaidd [4]

Celfyddydau a llenyddiaeth[golygu | golygu cod]

Llyfrau newydd[golygu | golygu cod]

Dafydd Ionawr
  • Syr Harford Jones-Brydges, Barwnig 1af - An Account of His Majesty's Mission to Persia in the years 1807-11, to which is added a brief history of the Wahanby
  • Gwenynen Gwent - Advantages resulting from the Preservation of the Welsh language and National Costume of Wales [5]
  • Thomas Medwin - The Angler in Wales: Or, Days and Nights of Sportsmen
  • John Humffreys Parry - The Cambrian Plutarch: Comprising Memoirs of Some of the Most Eminent Welshmen
  • John Jones - Cofiant Richard Jones o'r Wern [6]
  • David Rhys Stephen (Gwyddonwyson) - Dwyfoliaeth Iesu Grist
  • George Roberts - A View of Primitive Ages (cyfieithiad o Drych y Prif Oesoedd Theophilus Evans) [7]
  • Daniel Evans - Ychydig Ddaioni o Nazareth [8]
  • Dafydd Ionawr - Cywydd y Drindod [9]
  • William Rowlands - Angau yn y Crochan [10]

Cerddoriaeth[golygu | golygu cod]

  • Foulk Robert Williams (Eos Llyfnwy) - Llyfr Cerddoriaeth o Gerddi Sion a gwir folianwyr yr Arglwydd [11]
  • Henry Brinley Richards yn ennill gwobr am gyfansoddi amrywiadau ar yr alaw Gymreig, "Llwyn Onn" yn eisteddfod Gwent a Morgannwg [12]

Celfyddydau gweledol[golygu | golygu cod]

Genedigaethau[golygu | golygu cod]

Thereza Dillwyn Llewelyn
Arthur John Williams

Marwolaethau[golygu | golygu cod]

Thomas Telford

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. Harrie Badger Coe (1928). Maine, Resources, Attractions, and Its People: A History. Lewis Historical Publishing Company. t. 893.
  2. "West of england and South Wales District Banking Company". British Banking History Society. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2013-01-02. Cyrchwyd 26 Mawrth 2020. (Saesneg)
  3. "HUMPHREYS, neu HUMPHREYS-DEVONPORT, Syr SALUSBURY PRYCE (1778 - 1845), is-lyngesydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  4. "DAVIES, JOHN (1799? - 1879), 'John Davies, Nercwys,' gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  5. Löffler, M., (2016). HALL, AUGUSTA, Arglwyddes Llanofer (‘Gwenynen Gwent’) (1802-1896), noddwraig diwylliant a dyfeisydd y wisg genedlaethol Gymreig. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 19 Maw 2020
  6. "JONES, JOHN (1776 - 1857), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  7. "ROBERTS, GEORGE (1769 - 1853), gweinidog gyda'r Annibynwyr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  8. "EVANS, DANIEL (1774 - 1835), gweinidog Annibynnol | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  9. "RICHARDS, DAVID ('Dafydd Ionawr'; 1751 - 1827), athro a bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  10. "ROWLANDS, WILLIAM (1807 - 1866), awdur, golygydd, gweinidog yr efengyl, a phrif sylfaenydd enwad y Methodistiaid Calfinaidd yn U.D.A. | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  11. "WILLIAMS, FOULK ROBERT ('Eos Llyfnwy'; 1774 - 1870); | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  12. "RICHARDS, HENRY BRINLEY (1819 - 1885), cerddor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  13. "JONES, THOMAS GRIFFITHS ('Cyffin '; 1834 - 1884), hynafiaethydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  14. "JONES, EDWARD (1834-1900), meddyg ac arweinydd llywodraeth leol | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  15. "PREECE, Syr WILLIAM HENRY (1834 - 1913), peiriannydd trydan | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  16. "PRICE, ROGER (1834 - 1900), cenhadwr o dan Gymdeithas Genhadol Llundain ac ieithydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  17. "MORGAN, THOMAS REES (1834 - 1897), peiriannydd, gwneuthurwr peiriannau, a dyfeisydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  18. "COSLETT, COSLETT ('Carnelian ', 1834-1910), glöwr a bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  19. "JOHNS, WILLIAM NICHOLAS (1834 - 1898), argraffydd, hynafiaethydd perchennog newyddiaduron, a golygydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  20. "JONES, DAVID (1834 - 1890), Wallington, Surrey, hanesydd lleol ac achydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  21. "JONES, EVAN (PAN) (1834 - 1922), gweinidog gyda'r Annibynwyr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  22. "DAVIES, ROBERT ('Asaph Llechid,' 1834 - 1858), cerddor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  23. "RENDEL, STUART (1834 - 1913), barwn, diwydiannwr, ac aelod seneddol | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  24. "LLOYD, RICHARD (1834 - 1917), bugail eglwys Disgyblion Crist (y 'Bedyddwyr Campbelaidd'), Cricieth | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  25. "JONES, WILLIAM (1834 - 1895), Abergwaun, gweinidog gyda'r Bedyddwyr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  26. "THOMAS, HUGH OWEN (1834-1891), meddyg esgyrn | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  27. "ROBERTS, ROBERT ('Y Sgolor Mawr'; 1834 - 1885), clerigwr a llenor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  28. "PRYCE-JONES, Syr PRYCE (PRYCE JONES hyd 1887; 1834 - 1920), arloeswr busnes archebu drwy'r post | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  29. "WILLIAMS, WILLIAM AUBREY ('Gwilym Gwent'; 1834 - 1891), cerddor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  30. "JONES, GRIFFITH RHYS ('Caradog'; 1834 - 1897), gof ac arweinydd cerddorol | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  31. "LATE SIR ARTHUR STEPNEY - Weekly Mail". Henry Mackenzie Thomas. 1909-08-07. Cyrchwyd 2020-03-19.
  32. "OWEN, ROBERT (1834 - 1899), Pennal, Sir Feirionnydd, gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd a llenor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  33. "THOMAS, WILLIAM ('Gwilym Marles '; 1834 - 1879), gweinidog Undodaidd, diwygiwr cymdeithasol, llenor, ac ysgolfeistr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  34. "LIVSEY, GEORGE FREDERICK (1834-1923), arweinydd band | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  35. "PURNELL, THOMAS (1834 - 1889), awdur | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  36. "JAMES, THOMAS (1834 - 1915), athro ysgol, a gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-19.
  37. "HARRIES, DAVID (1747 - 1834), cerddor a hynafiaethydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-18.
  38. "JONES, EDWARD (1834-1900), meddyg ac arweinydd llywodraeth leol | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-10-15.
  39. "THELWALL, JOHN (1764 - 1834), diwygiwr, darlithydd a bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-18.
  40. "ROBERTS, JOHN (1767 - 1834), gweinidog gyda'r Annibynwyr a diwinydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-18.
  41. "MYTTON, JOHN (1796 - 1834), heliwr a 'chymeriad' | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-18.
  42. "DAFYDD, ROBERT (1747 - 1834), 'Robert Dafydd, Brynengan,' pregethwr gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, a gwehydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-18.
  43. "THOMAS, JOHN (1763 - 1834), emynydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-18.
  44. "NASH, JOHN (1752 - 1835), pensaer | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-18.
  45. "JONES, JOHN (1775 - 1834), clerigwr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-18.
  46. "LLOYD, RICHARD (1771 - 1834), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-18.
  47. "CADWALADR, DAFYDD (1752 - 1834), cynghorwr gyda'r M.C. | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-18.
  48. "GRIFFITH, John Wynne (1763-1834), of Garn, Denb. | History of Parliament Online". www.historyofparliamentonline.org. Cyrchwyd 2020-03-19.
  49. "ROBERTS, JOHN (1753 - 1834), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-18.
  50. "LLOYD, JOHN ('Einion Môn'; 1792 - 1834), ysgolfeistr a bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-18.
  51. "Crawshay, William (1764–1834), ironmaster and merchant | Oxford Dictionary of National Biography". www.oxforddnb.com. doi:10.1093/ref:odnb/47475. Cyrchwyd 2020-03-19.
  52. "JONES, THOMAS LLOYD ('Gwenffrwd'; 1810 - 1834), bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-18.
  53. "TELFORD, THOMAS (1757 - 1834), peiriannydd sifil enwog a ddechreuodd fel prentis saer maen | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-18.
  54. "GRIFFITHS, DAVID (1756-1834), clerigwr Methodistaidd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-18.
  55. "PYRKE, JOHN (1755 - 1834), trydydd gwneuthurwr gwaith japan ym Mrynbuga | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-18.
  56. "CHARLES, DAVID, I (1762 - 1834), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, emynydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-18.