1810 yng Nghymru

Mae'r erthygl hon yn ymwneud ag arwyddocâd penodol y flwyddyn 1810 i Gymru a'i phobl

Deiliaid

Tywysog Cymru - Siôr (Siôr IV yn ddiweddarach)
Tywysoges Cymru - Caroline o Brunswick

Digwyddiadau

Richard Fenton - *Historical Tour through Pembrokeshire*

Cyhoeddi'r rhifyn cyntaf o'r Carmarthen Journal
Dechrau gweithio Chwarel Cwmorthin Tan-y-grisiau
Rhoddwyd y gorau i'r gwaith yn y ffwrnais a roddodd ei enw i bentref Ffwrnais, Ceredigion
Adeiladu Eglwys newydd y Santes Ina, Llanina ^[1]
Sefydlu gwaith copr yr Hafod
Agor Ysgol Neuaddlwyd i hyfforddi ymgeiswyr i weinidogaeth yr Annibynwyr ^[2]

Celfyddydau a llenyddiaeth

Llyfrau newydd

Dafydd Ddu Eryri - Corph y Gaingc ^[3]
Richard Fenton - Historical Tour through Pembrokeshire ^[4]
Ann Hatton (Ann of Swansea) - Cambrian Pictures ^[5]

Genedigaethau

3 Ionawr - John Orlando Parry, actor, cerddor a chyfansoddwr caneuon (bu f. 1879) ^[6]
12 Ionawr - John Dillwyn Llewelyn, botanegydd a ffotograffydd arloesol (bu f. 1882) ^[7]
15 Ionawr - John Evan Thomas, cerflunydd (bu f. 1873) ^[8]
19 Ionawr - John Jones (Talhaiarn), bardd a phensaer (bu f. 1869) ^[9]
24 Ionawr - Thomas Jones, cenhadwr Methodistaidd (bu f. 1849 yn India) ^[10]
12 Ebrill - John Phillips (Tegidon), Argraffydd a bardd (bu f. 1877) ^[11]
29 Mehefin - Robert Williams (hynafiaethydd), Clerigwr a hynafiaethydd (bu farw 1881) ^[12]
23 Hydref - Richard Lumley, gweinidog MC. (bu farw 1884)
1 Tachwedd - David Jones AS Sir Gaerfyrddin (bu f. 1869) ^[13]
Dyddiad anhysbys:
(bedyddwyd 25 Mawrth), Rosser Beynon (Asaph Glan Taf) cerddor (bu farw 1876) ^[14]
- Ellen Edwards (née Francis), athrawes un o sylfaenwyr sefydliad Caernarfon ^[15].
- Thomas Jones, llyfrgellydd (bu f. 1875) ^[16]
- George Rowland Edwards, milwr (bu farw 1894) ^[17]
- Thomas Lloyd Jones (Gwenffrwd) bardd (bu farw 1834) ^[18]
- John Phillips athro a gweinidog pennaeth Coleg Normal Bangor (bu farw 1867) ^[19]
- Richard Roberts (Gruffydd Rhisiart) Nofelydd, ffermwr a bardd (bu farw 1883) ^[20]

Marwolaethau

14 Mawrth - Daniel Jones, gweinidog y Bedyddwyr (33) ^[21]
3 Ebrill - Twm o'r Nant, Bardd a dramodydd (71) ^[22]
27 Mehefin - Richard Crawshay, Diwydiannwr a pherchennog Gwaith Haearn Cyfarthfa (70) ^[23]
12 Awst - David Jones (Llan-gan) gweinidog y Methodistaid Calfinaidd (74) ^[24]

Cyfeiriadau

↑ "ST INA'S CHURCH, LLANINA | Coflein". www.coflein.gov.uk. Cyrchwyd 2019-09-01.
↑ "Dissenting Academies". dissacad.english.qmul.ac.uk. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2020-11-26. Cyrchwyd 2019-09-01.
↑ Corph (1834). Corph y gaingc neu Ddifyrwch teuluaidd, a gasglwyd gan D. Thomas (yn Islandeg). Oxford University.
↑ Fenton, Mr (Richard) (1811). A historical tour through Pembrokeshire. Wellcome Library. London : Printed for Longman, Hurst, Rees, Orme & Co., etc.
↑ Hatton, Ann Julia (Kemble) (1810). Cambrian pictures, or, Every one has errors. University of Illinois Urbana-Champaign. London : Printed for E. Kerby.
↑ "Parry, John Orlando (1810–1879), actor and singer | Oxford Dictionary of National Biography". www.oxforddnb.com. doi:10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-21425. Cyrchwyd 2019-08-31.
↑ "Llewelyn, John Dillwyn (1810–1882), photographer | Oxford Dictionary of National Biography". www.oxforddnb.com. doi:10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-45563. Cyrchwyd 2019-09-01.
↑ "THOMAS, JOHN EVAN (1810-1873), cerfluniwr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-01.
↑ "JONES, JOHN ('Talhaiarn'; 1810 - 1869), pensaer a bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-01.
↑ "JONES, THOMAS (1810 - 1849), cenhadwr cyntaf y Methodistiaid Calfinaidd ar fryniau Khasia; | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-01.
↑ "PHILLIPS, JOHN ('Tegidon'; 1810 - 1877), argraffydd a bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-01.
↑ "WILLIAMS, ROBERT (1810 - 1881), clerigwr, ysgolhaig Celtig, a hynafiaethydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-01.
↑ Williams, William Retlaw (1895). The parliamentary history of the principality of Wales, from the earliesr times to the present day, 1541-1895, comprising lists of the representatives, chronologically arranged under counties, with biographical and genealogical notices of the members, together with particulars of the various contested elections, double returns and petitions. Brecknock : Priv. Print. for the author by E. Davis and Bell. t. 49.
↑ "BEYNON, ROSSER ('Asaph Glan Tâf'), cerddor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-08.
↑ "Death of a remarkable old lady at Carnarvon". Carnarvon & Denbigh Herald: tud 5. 29 Tachwedd 1889. https://newspapers.library.wales/view/3766029/3766034.
↑ "Jones, Thomas (1810–1875), librarian | Oxford Dictionary of National Biography". www.oxforddnb.com. doi:10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-15097. Cyrchwyd 2019-09-01.
↑ "EDWARDS, GEORGE ROWLAND (1810 - 1894), milwr a meistr tir goleuedig | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-01.
↑ "JONES, THOMAS LLOYD ('Gwenffrwd'; 1810 - 1834), bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-01.
↑ "PHILLIPS, JOHN (1810 - 1867), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, a phrifathro cyntaf Coleg Normal Bangor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-01.
↑ "ROBERTS, RICHARD ('Gruffydd Rhisiart', 1810 - 1883), llenor a phregethwr gyda'r Annibynwyr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-01.
↑ "JONES, DANIEL (1771 - 1810), gweinidog gyda'r Bedyddwyr Cyffredinol Undodaidd rhydd-gymunol | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-01.
↑ "EDWARDS, THOMAS ('Twm o'r Nant'; 1739 - 1810), bardd ac anterliwtiwr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-01.
↑ "Crawshay, Richard (1739–1810), ironmaster and merchant | Oxford Dictionary of National Biography". www.oxforddnb.com. doi:10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-45891. Cyrchwyd 2019-09-01.
↑ "JONES, DAVID (1736 - 1810), clerigwr Methodistaidd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-01.

gw • sg • go

Rhestrau'r 19eg Ganrif yng Nghymru

1800au: 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 - 1810au: 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 - 1820au: 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 - 1830au: 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 - 1840au: 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 - 1850au: 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 - 1860au: 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 - 1870au: 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 - 1880au: 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 - 1890au: 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899

[1] "ST INA'S CHURCH, LLANINA | Coflein". www.coflein.gov.uk. Cyrchwyd 2019-09-01.

[2] "Dissenting Academies". dissacad.english.qmul.ac.uk. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2020-11-26. Cyrchwyd 2019-09-01.

[3] Corph (1834). Corph y gaingc neu Ddifyrwch teuluaidd, a gasglwyd gan D. Thomas (yn Islandeg). Oxford University.

[4] Fenton, Mr (Richard) (1811). A historical tour through Pembrokeshire. Wellcome Library. London : Printed for Longman, Hurst, Rees, Orme & Co., etc.

[5] Hatton, Ann Julia (Kemble) (1810). Cambrian pictures, or, Every one has errors. University of Illinois Urbana-Champaign. London : Printed for E. Kerby.

[6] "Parry, John Orlando (1810–1879), actor and singer | Oxford Dictionary of National Biography". www.oxforddnb.com. doi:10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-21425. Cyrchwyd 2019-08-31.

[7] "Llewelyn, John Dillwyn (1810–1882), photographer | Oxford Dictionary of National Biography". www.oxforddnb.com. doi:10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-45563. Cyrchwyd 2019-09-01.

[8] "THOMAS, JOHN EVAN (1810-1873), cerfluniwr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-01.

[9] "JONES, JOHN ('Talhaiarn'; 1810 - 1869), pensaer a bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-01.

[10] "JONES, THOMAS (1810 - 1849), cenhadwr cyntaf y Methodistiaid Calfinaidd ar fryniau Khasia; | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-01.

[11] "PHILLIPS, JOHN ('Tegidon'; 1810 - 1877), argraffydd a bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-01.

[12] "WILLIAMS, ROBERT (1810 - 1881), clerigwr, ysgolhaig Celtig, a hynafiaethydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-01.

[13] Williams, William Retlaw (1895). The parliamentary history of the principality of Wales, from the earliesr times to the present day, 1541-1895, comprising lists of the representatives, chronologically arranged under counties, with biographical and genealogical notices of the members, together with particulars of the various contested elections, double returns and petitions. Brecknock : Priv. Print. for the author by E. Davis and Bell. t. 49.

[14] "BEYNON, ROSSER ('Asaph Glan Tâf'), cerddor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-08.

[15] "Death of a remarkable old lady at Carnarvon". Carnarvon & Denbigh Herald: tud 5. 29 Tachwedd 1889. https://newspapers.library.wales/view/3766029/3766034.

[16] "Jones, Thomas (1810–1875), librarian | Oxford Dictionary of National Biography". www.oxforddnb.com. doi:10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-15097. Cyrchwyd 2019-09-01.

[17] "EDWARDS, GEORGE ROWLAND (1810 - 1894), milwr a meistr tir goleuedig | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-01.

[18] "JONES, THOMAS LLOYD ('Gwenffrwd'; 1810 - 1834), bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-01.

[19] "PHILLIPS, JOHN (1810 - 1867), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, a phrifathro cyntaf Coleg Normal Bangor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-01.

[20] "ROBERTS, RICHARD ('Gruffydd Rhisiart', 1810 - 1883), llenor a phregethwr gyda'r Annibynwyr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-01.

[21] "JONES, DANIEL (1771 - 1810), gweinidog gyda'r Bedyddwyr Cyffredinol Undodaidd rhydd-gymunol | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-01.

[22] "EDWARDS, THOMAS ('Twm o'r Nant'; 1739 - 1810), bardd ac anterliwtiwr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-01.

[23] "Crawshay, Richard (1739–1810), ironmaster and merchant | Oxford Dictionary of National Biography". www.oxforddnb.com. doi:10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-45891. Cyrchwyd 2019-09-01.

[24] "JONES, DAVID (1736 - 1810), clerigwr Methodistaidd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-01.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]