Llanychan
 | |
| Math | pentref  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Sir Ddinbych |
| Gwlad |  Cymru |
| Cyfesurynnau | 53.149°N 3.326°W |
 | |
Eglwys a phentreflan yw Llanychan(
ynganiad ) (neu Eglwys Hychan Sant), a saif rhwng Rhewl a Gellifor, Rhuthun (Cyfeirnod OS: SJ 114621). Ceir rheithordy o frics coch o'i blaen, ac felly anodd yw gweld yr eglwys o'r ffordd fawr, a llond llaw o dai anedd eraill. Enwyd yr eglwys hynafol hon ar ôl Sant Hychan a fu'n byw ar y safle yn 450 OC, ac mae'r cofnod cyntaf o'r eglwys bresennol yn mynd yn ôl i 1254. Roedd yma ysgol hyd at ddechrau'r ganrif ddiwethaf.
Cofrestrwyd yr eglwys yn Gradd II* ar 19 Gorffennaf 1966 gan Cadw; rhif cofrestru: 787. Mae distiau pren yn y to yn dyddio o'r 16C.
Mae'n blwyf o 567 erw - plwyf lleiaf Esgobaeth Llanelwy. Mae'r pentref oddeutu tair milltir i'r gogledd-ddwyrain o Ruthun.
Dim ond dwy eglwys yng Nghymru sydd wedi eu henwi ar ôl Sant Hychan, a dyma un ohonynt. Sonir am yr eglwys hon gyntaf yng Nghofnodion Treth Norwich yn 1254.[1] Mae ei llan gylchog uchel yn nodedig iawn ac yn brawf y bu yma unwaith Eglwys Geltaidd, gynharach. Mae Eglwys Sant Hychan yn debyg iawn o ran arddull i Eglwys Sant Cynhafal, ond ei bod yn llawer llai ac nid oes iddi ddau gorff, nodwedd bensaernïol gyffredin iawn yn Nyffryn Clwyd.
Arwydd 'Llanychan'
Y Rheithordy
Bedd Alan Crosland Graham, Neuadd Clwyd, Rhuthun. AS y Wirral, 1936-45.
O'r brif fynedfa
Y porth
Teils llawr yr eglwys
Gweler hefyd[golygu | golygu cod y dudalen]
- Rhydellteyrn
- Fermdy Rhydonnen ffermdy hynafol
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]
- ↑ "Gwefan Eglwys Llanychan". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2010-03-26. Cyrchwyd 2009-03-21.
Dinas
Llanelwy
Trefi
Corwen ·
Dinbych ·
Llangollen ·
Prestatyn ·
Rhuddlan ·
Rhuthun ·
Y Rhyl
Pentrefi
Aberchwiler ·
Betws Gwerful Goch ·
Bodelwyddan ·
Bodfari ·
Bontuchel ·
Bryneglwys ·
Bryn Saith Marchog ·
Carrog ·
Cefn Meiriadog ·
Clocaenog ·
Cwm ·
Cyffylliog ·
Cynwyd ·
Derwen ·
Diserth ·
Y Ddwyryd ·
Efenechtyd ·
Eryrys ·
Four Crosses ·
Gallt Melyd ·
Gellifor ·
Glyndyfrdwy ·
Graeanrhyd ·
Graigfechan ·
Gwyddelwern ·
Henllan ·
Loggerheads ·
Llanarmon-yn-Iâl ·
Llanbedr Dyffryn Clwyd ·
Llandegla ·
Llandrillo ·
Llandyrnog ·
Llandysilio-yn-Iâl ·
Llanelidan ·
Llanfair Dyffryn Clwyd ·
Llanferres ·
Llanfwrog ·
Llangwyfan ·
Llangynhafal ·
Llanrhaeadr-yng-Nghinmeirch ·
Llanynys ·
Maeshafn ·
Melin y Wig ·
Nantglyn ·
Pandy'r Capel ·
Pentrecelyn ·
Pentre Dŵr ·
Prion ·
Rhewl (1) ·
Rhewl (2) ·
Rhuallt ·
Saron ·
Sodom ·
Tafarn-y-Gelyn ·
Trefnant ·
Tremeirchion