Baner Gweriniaeth Ddemocrataidd Congo

Oddi ar Wicipedia
Baner Gwer. Ddem. y Congo. Cymesuredd, 3:4)

Mae baner Gweriniaeth Ddemocrataidd y Congo (hefyd Gweriniaeth Ddemocrataidd y Congo) wedi gweld sawl dyluniad ers ennill annibyniaeth oddi ar Gwlad Belg yn 1960. Mabwysiadwyd cynllun y faner gyfredol ar 18 Chwefror 2006 ac mae'n addasiad ar faneri blaenorol sy'n cynnwys seren aur ar faes glas.[1]

Ni ddylid drysu Gweriniaeth Ddemocrataidd Congo, sy'n gyn-drefedigaeth Belgaidd, gyda Gweriniaeth y Congo sy'n wlawriaeth cyn-drefedigaethol Ffrengig llai i'r gogledd oellewin o afon y Congo. Mae Baner Gweriniaeth y Congo yn wahanol, er fod gan y ddau linell lletraws, chwith waelod i dde uchaf ar eu baneri.

Dyluniad[golygu | golygu cod]

Milwyr Congo gyda'r faner wladwriaethol

Cyfeirir at gynllun y faner genedlaethol yng Nghyfansoddiad Gweriniaeth Ddemocrataidd y Congo, Erthygl 1 paragraff 2: "Ei arwyddlun yw'r faner las, ac wedi'i addurno â seren melyn yn y gornel uchaf chwith a band coch melyn fframiog yn croesi'n letraws."

Mae lliw glas yr awyr yn symbol o heddwch, mae'r streip coch yn cynrychioli gwaed y merthyron, mae'r lliw melyn yn arwydd o gyfoeth y wlad tra bod y seren melyn yn cyfeirio at wlad unedig yn addo dyfodol disglair.

Yn yr heraldiaeth, gellir disgrifio baner y DRC fel a ganlyn: Azure, gyda'r bar Gules wedi'i linio Neu, ynghyd â chanran dexter y prif seren gyda phum llec o'r un peth. Mae lliw glas y faner gyfredol yn oleuach na'r dyluniadau blaenorol.

Mae rhywun Erthygl 138 y cod cosb Congo yn ei gwneud yn drosedd i sarhau arwyddlun y wlad. Gellir deall y fraich hon fel unrhyw weithred, unrhyw weithred sy'n debygol o effeithio ar gyfanrwydd y faner neu i ddiraddio ei werth arwyddocâd a symbolaidd sy'n cynrychioli hunaniaeth ac undod cenedlaethol.

Hanes y Faner[golygu | golygu cod]

Crëwyd baner cyntaf Congo ar ran Gymdeithas Ryngwladol Affricanaidd y Brenin Leopold II o Wlad Belg, a chynrychiolodd seren bum-bwynt yn ei ganolfan yn erbyn cefndir glas tywyll. Dyluniwyd y faner gan Henry Morton Stanley, ac mae'n cynrychioli golau gwareiddiad goleuo Affrica Ddu - eironig iawn a hiliol yw'r symboliaeth yma o gofio llywodraethiant annynol y Congo o dan teyrnasiad Leopold. Defnyddiwyd y faner hon ar gyfer y Wladwriaeth Rydd Congo, yna, wedi i monopoli Leopold o'r drefedigaeth ddod i ben oherwydd canfod gwirionedd y dulliau annynol o reoli, trosglwyddyd y tiriogaeth anferth i wladwriaeth Gwlad Belg a daeth y faner yn un ar gyer y Congo Belgaidd hyd nes annibyniaeth.

Enillodd Congo ei hannibyniaeth ar 30 Mehefin, 1960. Gydag hynny, newidiwyd y faner ychydig gan ychwanegu chwe seren eu at y faner, i gynrychioli'r chwe talaith a ffurfiodd Congo ar y pryd.

Yn 1963, yn dilyn Gwrthryfel Katanga, lle ceisiodd talaith Katanga yn ne'r wlad ddatgan annibyniaeth, ac yn dilyn coup d'etat y Cadfridog Mobutu, cafodd baner newydd ei fabwysiadu. Roedd y faner yma hefyd yn las, y tro hwn gyda seren melyn sengl yn y gornel chwith uchaf am band coch croesliniol ymylon melyn ar draws y llain o'r chwith isaf i'r dde uchaf. Fe'i haddaswyd ychydig yn 1966.

Yn 1971, newidiwyd y faner ynghyd ag enw'r wlad. Roedd baner Gweriniaeth Zaire yn gefndir gwyrdd ysgafn, gyda disg melyn yn y canol gyda darlun o law Affricanaidd yn cario torch fflam goch.

Ym 1997, gyda chwymp y gyfundrefn Cadfridog Mobutu, mabwysiadwyd baner gyntaf y cyfnod annibyniaeth unwaith eto - llain las, gyda 6 seren aur ar y mast ac un seren aur fawr yng nghanol y faner. Cadwyd y chwe seren wrth y mast, er bod, bellach, wyth talaith o fewn y wladwriaeth.[2]

Yn 2005, gyda'r cyfansoddiad newydd nodwyd y bwriadu adfer y faner yn agos at ddyluniad 1966. Wedi mabwysiadu'r cyfansoddiad, dyma'r faner ddaeth yn swyddogol ar 18 Chwefror, 2006.

Hen Faneri GDdC[golygu | golygu cod]

Baneri Mudiadau Rhyddid o'r Congo[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

Dolenni allanol[golygu | golygu cod]