Baner Mosambic
Ers ennill annibyniaeth oddi ar Portiwgal mae Mosambic wedi defnyddio sawl baner genedlaethol. Mabwysiadwyd baner Mosambic gyfredol (Portiwgaleg: Moçambique; Saesneg: Mozambique) ar 1 Mai 1983. Mae'n cynnwys tri band llorweddol gyda lliwiau gwyrdd, du a melyn, o'r brig i'r gwaelod, wedi'u gwahanu gan fandiau gwyn cul; ar ongl ar y traciau, wrth ymyl y pentwr, mae triongl isosgeles o liw coch, y tu mewn iddo mae seren aur o bum pwynt, gyda llyfr yn y canol, lle mae arf a chroes hoe.
Symboliaeth[golygu | golygu cod]
Ystyr y lliwiau, yn ôl cyfansoddiad Gweriniaeth Mosambic, yw'r canlynol:
- Coch - y frwydr yn erbyn gwrthwynebiad i wladychiaeth, y Rhyddhad Cenedlaethol, y Lluoedd Arfog a'r amddiffyniad o sofraniaeth; Cyfandir Du - Affrica;
- Gwyrdd - cyfoeth y pridd;
- Aur melyn - cyfoeth yr isbridd; a
- Gwyn - Heddwch
- Seren yn cynrychioli undod ymysg pobl
- Gwn AK-47 - symbol unwaith eto o frwydr arfog ac amddiffyniad y wlad, mae'r llyfr yn cofio addysg ar gyfer gwlad a hoe well, amaethyddiaeth. Dyma'r unig faner yn y byd i gynnwys darlun o reiffl fodern.[1]
Er gwaethaf sawl addasiad i'r faner ers 1975 mae'r awdurdodau wedi parhau i ddefnyddio delwedd o'r gwn yn y faner. Dyma'r unig faner yn y byd sy'n arddel darlun o gwn neu reffl fel rhan o'i baner genedlaethol a sifil.[2]
Hanes[golygu | golygu cod]
Mae'r faner wedi'i seilio ar faner Ffrynt Rhyddid Mozambican (FRELIMO), y blaid wleidyddol flaenllaw yn Mozsambic. Mae baner FRELIMO, a ddefnyddiwud am gyfnod byr ar ôl i'r wlad ennill ei hannibyniaeth o Bortiwgal, yn edrych fel y faner bresennol ond heb yr arwyddlun, gyda streipiau llorweddol gwyrdd, du a melyn wedi'u gwahanu gan ffiniau gwyn a thriongl coch yn y mast.
Ar ôl annibyniaeth, aildrefnwyd y lliwiau i ffurfio'r faner genedlaethol, mewn croeslinau yn deillio o'r dde uchaf. Yn y fan hon roedd olwyn wen wen yn cynnwys y hoe, y reiffl Kalashnikov, llyfr a'r seren sy'n ymddangos ar y faner bresennol. Newidiwyd y faner ym 1983; trefnwyd y lliwiau mewn streipiau llorweddol, a gwnaed seren Marcsiaeth yn fwy. Yn ddiweddarach yn yr un flwyddyn cafodd yr olwyn gocos ei dynnu, gan arwain at ffurf bresennol y faner.
Cynnig baner newydd 2005[golygu | golygu cod]
Yn 2005 cynhaliwyd cystadleuaeth i ddylunio baner newydd ar gyfer y wlad. Derbyniwyd 119 o geisiadau a dewiswyd baner lwyddiannus, ond hyd heddiw mae'r faner yn aros yr un fath. Daeth hyn yng nghyd-destun ymgyrch i greu arwyddlun ac anthem newydd ar gyfer y wlad. Byddai gwrthwynebiad seneddol Mosambic yn arbennig yn hoffi gweld delwedd y reiffl Kalashnikov, sy'n symbol o frwydr y genedl dros annibyniaeth, yn cael ei dynnu o'r faner, yn ôl adroddiadau yn y wasg.[3]
Gwrthodwyd cynnig baner newydd gan y senedd dan arweiniad FRELIMO ym mis Rhagfyr 2005. Gwrthodwyd 169 o faneri arfaethedig, gan gynnwys y faner bresennol heb y reiffl.[4]
Baneri Blaenorol[golygu | golygu cod]
Baner Portiwgal a ddefnyddiwyd ar gyfer Dwyrain Affrica Portiwgaleg/Mosambic Portiwgaleg
Baner a gynigiwyd ar gyfer Mosambic Portiwgaleg
Baner rhwng 5 Medi 1974 a 25 Mehefin 1975
Baner rhwng 25 Mehefin 1975 a Ebrill 1983
Baner rhwng Ebrill 1983 a 1 Mai 1983.
Baner gyfredol, ers 1983
.svg)
.svg)
.svg)
.svg)
Baneri Eraill Mosambic[golygu | golygu cod]
Baner Arlywydd Mosambic (1975-1982)
Baner Arlywydd Mosambic (1982-1990)
Baner Arlywydd Mosambic
.svg)
.svg)
Gweler hefyd[golygu | golygu cod]
Gweler hefyd Baner Cymuned Gwledydd yr Iaith Portiwgaleg (Comunidade dos Países de Língua Portuguesa) - y gymuned Lwsoffôn byd-eang (cymuned iaith Portiwgaleg y mae Mosambic yn aelod ohono.
Dolenni[golygu | golygu cod]
- Mosambic gan Flags of the World.
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ Nodyn:Citar web
- ↑ https://www.nytimes.com/2005/12/20/world/world-briefing-africa-mozambique-parliament-keeps-gun-in-national.html
- ↑ "Are you passionate about your flag?". BBC News. December 23, 2005.
- ↑ "Mozambique: Parliament Keeps Gun In National Flag". New York Times. 2005-12-20. Cyrchwyd 2007-11-14.
