Castellmartin
 Eglwys plwyf Castellmartin | |
| Math | pentref, Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig, cymuned  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Sir Benfro |
| Gwlad |  Cymru |
| Arwynebedd | 28.94 ha |
| Cyfesurynnau | 51.645°N 5.015°W |
| Cod OS | SR914984 |
| Gwleidyddiaeth | |
| AC/au | Samuel Kurtz (Ceidwadwyr) |
| AS/au | Simon Hart (Ceidwadwr) |
 | |
| Statws treftadaeth | Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig |
| Manylion | |
Pentref a phlwyf eglwysig yng nghymuned Y Stagbwll a Chastellmartin, Sir Benfro, Cymru, yw Castellmartin[1] neu Castell Martin (Saesneg: Castlemartin).[2] Saif heb fod ymhell o'r arfordir, 8 km i'r de-orllewin o dref Penfro ac i'r de o Ddoc Penfro. Cyn 2011, pan ymunwyd â'r Stagbwll roedd yn gymuned ynddo'hun.
Mae'r plwyf hefyd yn cynnwys pentref bychan Warren a tua 12 km o arfordir. O amgylch Warren mae llawer o'r tir yn eiddo i'r fyddin, sy'n ei ddefnyddio ar gyfer ymarfer tanio fel Maes Tanio Tanciau Castell Martin, sydd tua 2400 hectar o arwynebedd. Rhed Llwybr Arfordir Sir Benfro trwy'r ardal, ond oherwydd presenoldeb y fyddin mae'n gorfod cadw yn weddol bell o'r arfordir mewn rhan o'r ardal, er ei fod yn croesi'r maes tanio gorllewinol pan nad oes tanio. Roedd poblogaeth y plwyf yn 147 yn 2001.
Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Samuel Kurtz (Ceidwadwyr)[3] ac yn Senedd y DU gan Simon Hart (Ceidwadwr).[4]
Hanes[golygu | golygu cod y dudalen]
Ymhlith hynafiaethau'r ardal mae'r castell mwnt a beili Normanaidd a roddodd ei enw i'r pentref. Roedd yr eglwys yn wreiddiol wedi ei chysegru i Sant Martin o Tours ond cafodd ei hailgysegru i Sant Mihangel a'r Holl Anghylion.
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]
- ↑ "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 14 Hydref 2021.
- ↑ British Place Names; adalwyd 11 Tachwedd 2021
- ↑ "Gwefan Senedd Cymru". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2021-11-10. Cyrchwyd 2021-11-11.
- ↑ Gwefan Senedd y DU
Dinas
Tyddewi
Trefi
Aberdaugleddau ·
Arberth ·
Abergwaun ·
Cilgerran ·
Dinbych-y-pysgod ·
Doc Penfro ·
Hwlffordd ·
Neyland ·
Penfro ·
Wdig
Pentrefi
Aber-bach ·
Abercastell ·
Abercuch ·
Abereiddi ·
Aberllydan ·
Amroth ·
Angle ·
Begeli ·
Y Beifil ·
Blaen-y-ffos ·
Boncath ·
Bosherston ·
Breudeth ·
Bridell ·
Brynberian ·
Burton ·
Caeriw ·
Camros ·
Cas-blaidd ·
Cas-fuwch ·
Cas-lai ·
Cas-mael ·
Cas-wis ·
Casmorys ·
Casnewydd-bach ·
Castell Gwalchmai ·
Castell-llan ·
Castellmartin ·
Cilgeti ·
Cil-maen ·
Clunderwen ·
Clydau ·
Cold Inn ·
Cosheston ·
Creseli ·
Croes-goch ·
Cronwern ·
Crymych ·
Crynwedd ·
Cwm-yr-Eglwys ·
Dale ·
Dinas ·
East Williamston ·
Eglwyswen ·
Eglwyswrw ·
Felindre Farchog ·
Felinganol ·
Freshwater East ·
Freystrop ·
Y Garn ·
Gumfreston ·
Hasguard ·
Herbrandston ·
Hermon ·
Hook ·
Hundleton ·
Jeffreyston ·
Johnston ·
Llanbedr Felffre ·
Llandudoch ·
Llandyfái ·
Llandysilio ·
Llanddewi Efelffre ·
Llanfyrnach ·
Llangolman ·
Llangwm ·
Llanhuadain ·
Llanisan-yn-Rhos ·
Llanrhian ·
Llanstadwel ·
Llan-teg ·
Llanwnda ·
Llanychaer ·
Maenclochog ·
Maenorbŷr ·
Maenordeifi ·
Maiden Wells ·
Manorowen ·
Marloes ·
Martletwy ·
Mathri ·
Y Mot ·
Mynachlog-ddu ·
Nanhyfer ·
Niwgwl ·
Nolton ·
Parrog ·
Penalun ·
Pentre Galar ·
Pontfadlen ·
Pontfaen ·
Porth-gain ·
Redberth ·
Reynalton ·
Rhos-y-bwlch ·
Rudbaxton ·
Rhoscrowdder ·
Rhosfarced ·
Sain Fflwrens ·
Sain Ffrêd ·
Saundersfoot ·
Scleddau ·
Slebets ·
Solfach ·
Spittal ·
Y Stagbwll ·
Star ·
Stepaside ·
Tafarn-sbeit ·
Tegryn ·
Thornton ·
Tiers Cross ·
Treamlod ·
Trecŵn ·
Tredeml ·
Trefaser ·
Trefdraeth ·
Trefelen ·
Trefgarn ·
Trefin ·
Trefwrdan ·
Treglarbes ·
Tre-groes ·
Treletert ·
Tremarchog ·
Uzmaston ·
Waterston ·
Yerbeston