Tyddewi

Tyddewi

Math	Dinas
Enwyd ar ôl	Dewi Sant
Daearyddiaeth
Ardal warchodol	Parc Cenedlaethol Arfordir Penfro
Sir	Tyddewi a Chlos y Gadeirlan
Gwlad	Cymru
Arwynebedd	17.93 mi²
Gerllaw	Afon Alun
Yn ffinio gyda	Hwlffordd
Cyfesurynnau	51.8822°N 5.2686°W
Cod OS	SM755255
Cod post	SA62
Gwleidyddiaeth
AC/au	Paul Davies (Ceidwadwyr)
AS/au	Stephen Crabb (Ceidwadwr)
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Tyddewi (Mynyw mewn Cymraeg Canol, o'r enw lle Lladin Menevia; St David's yn Saesneg) yw dinas leiaf Cymru a sedd esgobaeth Tyddewi. Mae yng nghymuned Tyddewi a Chlos y Gadeirlan, o ran llywodraeth leol. Yn ôl traddodiad fe'i sefydlwyd gan Dewi Sant yn y 6g. Mae Eglwys Gadeiriol Tyddewi yn dominyddu'r dref.

Cynrychiolir yr ardal hon yn y Cynulliad Cenedlaethol gan Paul Davies (Ceidwadwyr) a'r Aelod Seneddol yw Stephen Crabb (Ceidwadwr).

Hanes

Mynyw (Lladin: Menevia) yw'r hen enw am y fan lle y sefydlodd Dewi Sant ei abaty. Enw arall ar y lle yw Glyn Rhosyn. Mae cyfeiriad at y fynachlog mewn llawysgrif Wyddelig a ysgrifenwyd tua 800, sef merthyradur Oengus. Roedd yn safle brysur yn y cyfnod hwn gan fod y rhan fwyaf o'r teithio yn y cyfnod hwn yn cael ei wneud ar y môr, o'r cyfandir, o Lydaw a Chernyw i Iwerddon ac i'r gogledd.

Ymwelodd Gerallt Gymro â Thyddewi yn ystod ei daith trwy Gymru yn 1188.

• 

  Golygfa ar Dyddewi.

• 
• 

  Oriel y Parc

• 

  Sgwar Tyddewi, c.1885

Eisteddfod

Cynhaliwyd yr Eisteddfod Genedlaethol yma yn 2002.

Gweler hefyd

• Arfordir Tyddewi (SoDdGA)
• Annales Cambriae
• Esgob Tyddewi
• Esgobaeth Tyddewi

Dolenni allanol

• Tyddewi
• Yr eglwys gadeirol (Saesneg)

Mae gan Gomin Wikimedia
gyfryngau sy'n berthnasol i:

Dyddewi

Bangor

Llanelwy

Tyddewi

Abertawe ac Aberhonddu

Mynwy

Llandaf

Trefi a phentrefi Sir Benfro

Abercastell  · Abercuch  · Aberdaugleddau  · Abereiddi  · Abergwaun  · Aberllydan  · Amroth  · Angle  · Arberth  · Begeli  · Y Beifil  · Blaen-y-ffos  · Boncath  · Bosherston  · Breudeth  · Bridell  · Brynberian  · Burton  · Caeriw  · Camros  · Cas-blaidd  · Cas-fuwch  · Cas-lai  · Cas-mael  · Cas-wis  · Casmorys  · Casnewydd Bach  · Castell Gwalchmai  · Castell-llan  · Castellmartin  · Cilgerran  · Cilgeti  · Cil-maen  · Clunderwen  · Clydau  · Cold Inn  · Cosheston  · Creseli  · Croes-goch  · Cronwern  · Crymych  · Crynwedd  · Cwm yr Eglwys  · Dale  · Dinas  · Dinbych-y-pysgod  · Doc Penfro  · East Williamston  · Eglwyswen  · Eglwyswrw  · Felindre Farchog  · Felinganol  · Freshwater East  · Freystrop  · Y Garn  · Gumfreston  · Hasguard  · Herbrandston  · Hermon  · Hook  · Hundleton  · Hwlffordd  · Jeffreyston  · Johnston  · Little Haven  · Llanbedr Felffre  · Llandudoch  · Llandyfái  · Llandysilio  · Llanddewi Efelffre  · Llanfyrnach  · Llangolman  · Llangwm  · Llanhuadain  · Llanisan-yn-Rhos  · Llanrhian  · Llanstadwel  · Llan-teg  · Llanwnda  · Llanychaer  · Maenclochog  · Maenorbŷr  · Maenordeifi  · Maenorowen  · Maiden Wells  · Marloes  · Martletwy  · Mathri  · Y Mot  · Mynachlog-ddu  · Nanhyfer  · Neyland  · Niwgwl  · Nolton  · Parrog  · Penalun  · Penfro  · Pentre Galar  · Pont Canaston  · Pont Fadlen  · Pontfaen  · Porth-gain  · Redberth  · Reynalton  · Rhos-y-bwlch  · Rudbaxton  · Rhoscrowdder  · Rhosfarced  · Sain Ffrêd  · St. Florence  · Saundersfoot  · Scleddau  · Slebets  · Solfach  · Spittal  · Y Stagbwll  · Star  · Stepaside  · Tavernspite  · Tegryn  · Thornton  · Tiers Cross  · Treamlod  · Trecŵn  · Tredeml  · Trefaser  · Trefdraeth  · Trefelen  · Trefgarn  · Trefin  · Treglarbes  · Tregroes  · Treletert  · Tremarchog  · Tyddewi  · Waterston  · Uzmaston  · Wdig  · Yerbeston

Eginyn erthygl sydd uchod am Sir Benfro. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato