Treflan (cyfres deledu)

Cyfres ddrama deledu ar S4C oedd Treflan, yn dilyn hynt a helynt cymeriadau Daniel Owen. Yn ôl Manon Eames, yr awdures, drama sy’n uno tair o nofelau Daniel Owen yw hon sef Enoc Huws, Rhys Lewis a Y Dreflan. Mae yma gyfle i gael golwg fanwl ar fywyd y capel a’r eglwys yn ail hanner y 19g drwy lygaid Mari Lewis a’i theulu, ond hefyd y mae cyfle i gyfochri hynny gyda bywyd mwy seciwlar aleodau eraill o'r gymdeithas er enghraifft Wil Bryan y teulu Bartley a Chapten Trefor. Gwelwn y stori yn datblygu dros ddegawdau wrth i Rhys Lewis ac Enoc Huws dyfu o fod yn fabanod i fod yn ddynion.

Fe ddaw’r ddau ar draws cymeriadau lliwgar iawn yn ystod eu bywydau. Drwy’r cymeriadau hynny, fe ddaw’r ddau gymeriad i ddeall eu hunain a’u llefydd yn y gymdeithas. Ceir yma ddrama, ceir yma drasiedi, ceir yma gomedi, ceir yma nwyd a serch, ceir yma boen a galar, ceir yma gyffro a gobaith.

Manylion Pellach

Teitl Gwreiddiol: Treflan

Blwyddyn: 2002, 2003, 2004

Dyddiad y Darllediad Cyntaf: 3 Tachwedd 2002

Cyfarwyddwr: Tim Lyn

Sgript gan: Addasiad Manon Eames o nofelau Daniel Owen

Stori gan: Addasiad Manon Eames o nofelau Daniel Owen

Addasiad o: Rhys Lewis gan Daniel Owen, Enoc Huws gan Daniel Owen a Y Dreflan gan Daniel Owen

Cynhyrchydd: Uwch gynhyrchydd: Ronw Protheroe, Cynhyrchydd: Bethan Eames, Cynhyrchydd Gweithredol: Artie Thomas

Cwmnïau Cynhyrchu: Alfresco

Genre: Drama

Cast a Chriw

Prif Gast

Arwel Gruffydd (Capten Richard Trefor)
Siân Naomi (Sara Trefor)
Nel Jones (Susi Trefor (merch fach))
Mabli Jones (Susi Trefor (yn ei harddegau))
Ellen Salisbury (Susi Trefor)
Eluned Jones (Mari Lewis)
Rhys Richards (Robert Lewis)
Ryan Nelson (Bob Lewis (Bachgen))
Kai Owen (Bob Lewis)
Sion Eifion (Rhys Lewis (Bachgen))
Dylan John Williams (Rhys Lewis)
Dyfed Potter (Rhys Lewis)
Dyfan Roberts (Thomas Bartley)
Valmai Jones (Barbara Bartley)
Rhydian Jones (Seth Llwyd)
Richard Elfyn (Abel Hughes)
Olwen Medi (Miss Hughes)
Geraint Morgan (Mr Denman)
Carys Gwilym (Mrs Denman)
Gwyn Vaughan Jones (Huw Bryan)
Janet Aethwy (Mrs Bryan)
Llŷr Gwyn Lewis (Wil Bryan)
Glyn Morgan (Wil Bryan (Yn ei arddegau))
Gareth Bryn (Wil Bryan)
Sion Davies (Enoc Huws (Bachgen))
Simon Watts (Enoc Huws (Yn ei arddegau))
Llŷr Ifans (Enoc Huws)

Cast Cefnogol

(Manylion am yr holl gyfresi)

Dafydd Hywel – Meddyg,
Anwen Williams – Nyrs,
Tonya Smith – Elin,
William Thomas – Mr Davies,
James Jollife – Enoc 1,
Cadfan Roberts – James Lewis,
Morien Phillips – Evan Jones,
Gwen Ellis – Marged Tŷ Capel,
J. O. Roberts – Thomas Bowen,
Mici Plwm – William Y Glo,
John North – Hugh Bellis,
Erfyl Ogwen Parry – John Llwyd,
Marged Esli – Mrs Prydderch,
Noel Williams – Mr Prydderch,
Christine Pritchard – Mrs Amos,
Iola Gregory – Modlen y Garth,
Sue Jones-Davies – Beti,
Ioan Evans – Ioan Evans,
Huw Davies – John Thomas,
Betsan Llwyd – Mrs Rees,
Tim Baker – Mr Rees,
Richard Elis – Mr Brown,
Jonathan Nefydd – Plismon,
Sara Lloyd – Kitty,
Tomos Eames,
Fraser Cains – Mr Noll,
Trefor Selway – Mr Rogers,
Sam Hayes – Llech,
Andrew O'Neill – John Joseph,
Gwyn Parry – Mr Brown,
Victoria Pugh – Marged Pitars,
Owen Garmon – Robyn y Soldiwr,
Jack Rivers – John Beck,
Robin Griffith – Gŵr Y Plas,
Peter Wooldridge – Mr Fox,
Hywel Morgan – Jim,
Rhys Parry Jones – Mr Bithel,
Alun ap Brynley – Gŵr y Plas,
Dyfrig Morris – Morris Hughes,
Julian Lewis-Jones – John Powell,
Simon Armstrong – Cyfarwyddwr y Pwll,
Phylip Hughes – Abraham Jones,
Bob Blythe – Mr Strangle,
Mandi Roberts – Mrs Tibbet,
Brian Hibbard – Swyddog y Carchar,
Dafydd Dafis – Sarjant Jones,
Huw Garmon – Eos Prydain,
Wyn Bowen Harris – Mr Griffiths,
Aled Pugh – William Ellis,
Iwan Charles – Harris,
Sue Jones-Davies – Beti Huws,
Nick Woodman – Gwerthwr Papur Newydd,
Ri Richards – Landledi,
Dennis Carr – Gwylstwr,
Adam Burton – Edward gwas y stablau,
John Biggins – Jim rhedwr y stablau,
Hefin Wyn – Meddyg,
Sion Pritchard – Jack Williams,
Christian Patterson – Y cenhadwr,
Dewi Rhys – Mr Rice Edwards,
Dorien Thomas – Harry,
Ian Seynor – Yr Athro,
Alex Clatworthy – Ruth Denman,
Howard Jones – Gwas siop Enoc,
Michael Jones – Gwas siop Enoc,
Siôn Probert – Mr Breece,
Ryland Teifi – Mr Simon

Ffotograffiaeth

Rory Taylor

Dylunio

Hayden Pearce

Cerddoriaeth

Mark Thomas

Sain

Cymysgydd Sain: Phil Edward, Alan Jones,
Polyn: Jeff Welch, Marc Walters
Dybio: Tim Ricketts, Marc Feda,
Golygwr Sain: Ian 'Spike' Banks, Paul McFadden, Simon Clement
Golygu Golygydd: Bronwen Jenkins, Rick Mabey,
Gwir olygu: Editbox; Darren Griffiths, Mwnci, Iwan Williams,

Cydnabyddiaethau Eraill

(Manylion am yr holl gyfresi)

Prif gynorthwydd cynhyrchu: Llinos Wyn Jones
Cynorthwydd 1af: Bryan Moses, Rhidian Evans
2il gynorthwydd: Steffan Morris, Nerys Philip
3ydd cynorthwydd: Roger Thomas, Emma Wynne-Williams
Cynllunydd gwisg: Nannw Jenkins, Dawn Thomas Monda
Goruchwiliwr gwisgoedd: Angela Jones
Gwisgwraig: Zoe Price
Cynorthwydd gwisgoedd: Gemma Evans
Hyfforddai gwisgoedd: Claire Tucker, Kate Bedwin
Cynllunydd colur: Jane Bevan
Artist Colur: Maire-Doris, Claire Pritchard
Cynorthwydd colur: Jennifer Lenard
Hyfforddai colur: Shoned Lloyd-Williams
Rhedwr: Lisa Skelding, Lucy Cohen, Steve Milne, Iwan Roberts
Rheolwr Lleoliadau: Iwan Roberts
Cyd-lynydd cynhyrchu: Menna Jones
Cyfrifwyr: Mike Hope, Eurof Thomas, W2
Ymgynghorydd: Roberts Rhys
Ymgynghorydd Tafodiaith: Carys Jones
Dilyniant: Heulwen Jones
Cyfarwyddwr celf: Tom Pearce, Branwen Pearce, Arwel Wyn Jones
Anifeiliaid: Maria Bisset, Classic Carriages, Kilvery carriage horses
Arlwyo: Tiger Bay Catering, Bant a la Cart
Diogelwch: Lockett Security
Adnoddau: Andy Dixon Facilities
Prynwr: Frazer Pearce
Celfi wrth law: Rory Armstrong
Rheolwr adeiladau: David Feeney
Saer: Paul Jones, Huw Pearce
Gosodwr: Gary Roberts, Stephen ‘Vince’ Ballinger
Ffocws: Steve Rees
Llwythwr: Chris Pearce
Grip: Clive Baldwin
Giaffar: Roy Bellett, Colin Jones
Technegydd Balwns: Colin Jones
Trydanwr: Clive Johnson, Lee Cleal, Ben Griffiths, Llŷr Evans
Stoc: Kodak
Trosglwyddo: Colour Film Services

Manylion Technegol

Fformat Saethu: Super 16 Math o Sain Dolby Digital

Lliw: Lliw

Cymhareb Agwedd: 4:3

Gwlad: Cymru

Iaith Wreiddiol: Cymraeg

Lleoliadau Saethu: Caerdydd

Gwobrau:

Gŵyl ffilmiau	Blwyddyn	Gwobr / enwebiad
BAFTA Cymru	Best Make-up	Marie-Doris
BAFTA Cymru	Actor Gorau	Arwel Gruffydd

Llinell Werthu’r Poster: Tref lân, tref aflan. The town with many faces.

Manylion Atodol

Llyfrau

Owen, Daniel (1885). Hunangofiant Rhys Lewis Gweinidog Bethel, Yr Wyddgrug
Owen, Daniel (1995). Profedigaethau Enoc Huws; Hughes and Son Publishers Limited
Owen, Daniel (1922). Y Dreflan: Ei Phobl a’i Pethau; Hughes and Son Publishers Limited

Gwefannau

Adolygiadau

Mair, Bethan (16/11/2002). ‘Campwaith yw’r dreflan aflan hon’ yn The Western Mail

Erthyglau

Di-enw (12/04/2002). ‘Mold in warehouse creates drama in TV spectacular’ yn Mold and Buckley Chronicle
Price, Rhian (18/07/2002). ‘Adeiladu tref – Mae set deledu fwya’ Cymru yn cael ei chreu yng Nghaerdydd' yn Golwg
Haf, Eurgain (Hydref 2002). ‘CAMU YN ÔL I OES FICTORIA’ yn Sgrîn
Dafis, Lyn Lewis (Tachwedd 2002). ‘Ble mae Daniel?’ yn BARN
Mair, Bethan (02/11/2002). ‘Dymuno Pen-blwydd Hapus i T (i) V’ yn The Western Mail
Haf, Eurgain (02/11/2002). ‘Addasu i oes o ddrama’ yn The Western Mail
Di-enw (03/11/2––2). ‘Victoriana, virtue and vice’ yn Wales on Sunday
Di-enw (11/07/2002). ‘Epic set in city’ yn The Post
Manning, Jo (24/08/2002). ‘TV time capsule’ yn South Wales Echo
Jones, Hannah (21/08/2002). ‘Screen magic and all by design’ yn Arts Wales – The Western Mail
Haf, Eurgain (24/08/2002). ‘Camu nôl wrth gerdded ymlaen’ yn The Western Mail
Dafis, Lyn Lewis (Chwefror 2004). ‘Mabinogi’ yn BARN

Mae'r erthygl hon yn cynnwys testun o'r cofnod Treflan ar yr Esboniadur, adnodd addysgiadol agored gan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol. Mae gan y cofnod penodol hwnnw'r drwydded agored CC BY 4.0; gweler testun y drwydded am delerau ail-ddefnyddio'r gwaith.