Dewi Sant: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
RwthTomos1948 (sgwrs | cyfraniadau)
Dim crynodeb golygu
Llinell 54: Llinell 54:
|-
|-
|style='text-align:right'| 3
|style='text-align:right'| 3
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church of Saint David
|
|
| {{Coord|51.808317|-4.9654509|display=inline}}
| {{Coord|51.808317|-4.9654509|display=inline}}
Llinell 61: Llinell 61:
|-
|-
|style='text-align:right'| 4
|style='text-align:right'| 4
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church Of Saint David
|
|
| {{Coord|51.6378|-4.68521|display=inline}}
| {{Coord|51.6378|-4.68521|display=inline}}
Llinell 68: Llinell 68:
|-
|-
|style='text-align:right'| 5
|style='text-align:right'| 5
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church Of Saint David
|
|
| {{Coord|52.4026|-3.9768|display=inline}}
| {{Coord|52.4026|-3.9768|display=inline}}
Llinell 75: Llinell 75:
|-
|-
|style='text-align:right'| 6
|style='text-align:right'| 6
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church Of Saint David
|
|
| {{Coord|51.9574|-3.64672|display=inline}}
| {{Coord|51.9574|-3.64672|display=inline}}
Llinell 82: Llinell 82:
|-
|-
|style='text-align:right'| 7
|style='text-align:right'| 7
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church Of Saint David
|
|
| {{Coord|51.9919|-3.39129|display=inline}}
| {{Coord|51.9919|-3.39129|display=inline}}
Llinell 89: Llinell 89:
|-
|-
|style='text-align:right'| 8
|style='text-align:right'| 8
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church Of Saint David
|
|
| {{Coord|51.9671|-3.37718|display=inline}}
| {{Coord|51.9671|-3.37718|display=inline}}
Llinell 96: Llinell 96:
|-
|-
|style='text-align:right'| 9
|style='text-align:right'| 9
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi,
| Church Of Saint David,
|
|
| {{Coord|51.8737|-5.11302|display=inline}}
| {{Coord|51.8737|-5.11302|display=inline}}
Llinell 103: Llinell 103:
|-
|-
|style='text-align:right'| 10
|style='text-align:right'| 10
| Church of Saint David, Bridell
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi, Bridell
|
|
| {{Coord|52.046968|-4.6603956|display=inline}}
| {{Coord|52.046968|-4.6603956|display=inline}}
Llinell 110: Llinell 110:
|-
|-
|style='text-align:right'| 11
|style='text-align:right'| 11
| Church of Saint David, Carregwen
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi, Carregwen
|
|
| {{Coord|52.046742|-4.5898345|display=inline}}
| {{Coord|52.046742|-4.5898345|display=inline}}
Llinell 117: Llinell 117:
|-
|-
|style='text-align:right'| 12
|style='text-align:right'| 12
| Church of Ss David, Julian and Aaron
| Eglwys Ss David, Julian ac Aaron
|
|
| {{Coord|51.608901|-2.9520304|display=inline}}
| {{Coord|51.608901|-2.9520304|display=inline}}
Llinell 124: Llinell 124:
|-
|-
|style='text-align:right'| 13
|style='text-align:right'| 13
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church of St David
|
|
| {{Coord|52.246682|-4.2328162|display=inline}}
| {{Coord|52.246682|-4.2328162|display=inline}}
Llinell 131: Llinell 131:
|-
|-
|style='text-align:right'| 14
|style='text-align:right'| 14
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church of St David
|
|
| {{Coord|52.08955|-3.9789313|display=inline}}
| {{Coord|52.08955|-3.9789313|display=inline}}
Llinell 138: Llinell 138:
|-
|-
|style='text-align:right'| 15
|style='text-align:right'| 15
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church of St David
|
|
| {{Coord|51.848246|-2.9583075|display=inline}}
| {{Coord|51.848246|-2.9583075|display=inline}}
Llinell 145: Llinell 145:
|-
|-
|style='text-align:right'| 16
|style='text-align:right'| 16
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church of St David
|
|
| {{Coord|51.518686|-3.3746024|display=inline}}
| {{Coord|51.518686|-3.3746024|display=inline}}
Llinell 152: Llinell 152:
|-
|-
|style='text-align:right'| 17
|style='text-align:right'| 17
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church of St David
|
|
| {{Coord|52.140091|-3.2613538|display=inline}}
| {{Coord|52.140091|-3.2613538|display=inline}}
Llinell 159: Llinell 159:
|-
|-
|style='text-align:right'| 18
|style='text-align:right'| 18
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church of St David
|
|
| {{Coord|52.363781|-3.1178435|display=inline}}
| {{Coord|52.363781|-3.1178435|display=inline}}
Llinell 166: Llinell 166:
|-
|-
|style='text-align:right'| 19
|style='text-align:right'| 19
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church of St David
|
|
| {{Coord|52.308576|-3.3096294|display=inline}}
| {{Coord|52.308576|-3.3096294|display=inline}}
Llinell 173: Llinell 173:
|-
|-
|style='text-align:right'| 20
|style='text-align:right'| 20
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church of St David
|
|
| {{Coord|51.864498|-4.267299|display=inline}}
| {{Coord|51.864498|-4.267299|display=inline}}
Llinell 180: Llinell 180:
|-
|-
|style='text-align:right'| 21
|style='text-align:right'| 21
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church of St David
|
|
| {{Coord|51.86006|-4.4859643|display=inline}}
| {{Coord|51.86006|-4.4859643|display=inline}}
Llinell 187: Llinell 187:
|-
|-
|style='text-align:right'| 22
|style='text-align:right'| 22
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church of St David
|
|
| {{Coord|53.183942|-3.4141338|display=inline}}
| {{Coord|53.183942|-3.4141338|display=inline}}
Llinell 194: Llinell 194:
|-
|-
|style='text-align:right'| 23
|style='text-align:right'| 23
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church of St David
|
|
| {{Coord|51.955117|-3.5060806|display=inline}}
| {{Coord|51.955117|-3.5060806|display=inline}}
Llinell 201: Llinell 201:
|-
|-
|style='text-align:right'| 24
|style='text-align:right'| 24
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church of St David
|
|
| {{Coord|52.127477|-3.4112031|display=inline}}
| {{Coord|52.127477|-3.4112031|display=inline}}
Llinell 208: Llinell 208:
|-
|-
|style='text-align:right'| 25
|style='text-align:right'| 25
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church Of St David
|
|
| {{Coord|51.5792|-4.22385|display=inline}}
| {{Coord|51.5792|-4.22385|display=inline}}
Llinell 215: Llinell 215:
|-
|-
|style='text-align:right'| 26
|style='text-align:right'| 26
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church Of St David
|
|
| {{Coord|52.1701|-3.23562|display=inline}}
| {{Coord|52.1701|-3.23562|display=inline}}
Llinell 222: Llinell 222:
|-
|-
|style='text-align:right'| 27
|style='text-align:right'| 27
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church Of St David
|
|
| {{Coord|52.1167|-3.66108|display=inline}}
| {{Coord|52.1167|-3.66108|display=inline}}
Llinell 229: Llinell 229:
|-
|-
|style='text-align:right'| 28
|style='text-align:right'| 28
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church Of St David
|
|
| {{Coord|52.1602|-3.28252|display=inline}}
| {{Coord|52.1602|-3.28252|display=inline}}
Llinell 236: Llinell 236:
|-
|-
|style='text-align:right'| 29
|style='text-align:right'| 29
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church Of St David
| [[Delwedd:Davidstow Church - geograph.org.uk - 169889.jpg|center|128px]]
| [[Delwedd:Davidstow Church - geograph.org.uk - 169889.jpg|center|128px]]
| {{Coord|50.6556|-4.61702|display=inline}}
| {{Coord|50.6556|-4.61702|display=inline}}
Llinell 243: Llinell 243:
|-
|-
|style='text-align:right'| 30
|style='text-align:right'| 30
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church Of St David
| [[Delwedd:Thelbridge church - geograph.org.uk - 126128.jpg|center|128px]]
| [[Delwedd:Thelbridge church - geograph.org.uk - 126128.jpg|center|128px]]
| {{Coord|50.8962|-3.72543|display=inline}}
| {{Coord|50.8962|-3.72543|display=inline}}
Llinell 250: Llinell 250:
|-
|-
|style='text-align:right'| 31
|style='text-align:right'| 31
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church Of St David
| [[Delwedd:Much Dewchurch Church - geograph.org.uk - 149086.jpg|center|128px]]
| [[Delwedd:Much Dewchurch Church - geograph.org.uk - 149086.jpg|center|128px]]
| {{Coord|51.9761|-2.75518|display=inline}}
| {{Coord|51.9761|-2.75518|display=inline}}
Llinell 257: Llinell 257:
|-
|-
|style='text-align:right'| 32
|style='text-align:right'| 32
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church Of St David
|
|
| {{Coord|51.9823|-2.68648|display=inline}}
| {{Coord|51.9823|-2.68648|display=inline}}
Llinell 264: Llinell 264:
|-
|-
|style='text-align:right'| 33
|style='text-align:right'| 33
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church Of St David
|
|
| {{Coord|50.4023|-3.66379|display=inline}}
| {{Coord|50.4023|-3.66379|display=inline}}
Llinell 271: Llinell 271:
|-
|-
|style='text-align:right'| 34
|style='text-align:right'| 34
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church Of St David
| [[Delwedd:St David's Church, Rhymney - geograph.org.uk - 500853.jpg|center|128px]]
| [[Delwedd:St David's Church, Rhymney - geograph.org.uk - 500853.jpg|center|128px]]
| {{Coord|51.7638|-3.2884|display=inline}}
| {{Coord|51.7638|-3.2884|display=inline}}
Llinell 278: Llinell 278:
|-
|-
|style='text-align:right'| 35
|style='text-align:right'| 35
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi
| Church Of St David
|
|
| {{Coord|51.0828|-2.65848|display=inline}}
| {{Coord|51.0828|-2.65848|display=inline}}
Llinell 285: Llinell 285:
|-
|-
|style='text-align:right'| 36
|style='text-align:right'| 36
| Church Of St David (also Known As Church Of St Arthneu Or St Arthney).
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi (also Known As Church Of St Arthneu Or St Arthney).
|
|
| {{Coord|51.8616|-4.12974|display=inline}}
| {{Coord|51.8616|-4.12974|display=inline}}
Llinell 292: Llinell 292:
|-
|-
|style='text-align:right'| 37
|style='text-align:right'| 37
| Church Of St David And St Cyfelach
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi And St Cyfelach
|
|
| {{Coord|51.6731|-3.95936|display=inline}}
| {{Coord|51.6731|-3.95936|display=inline}}
Llinell 299: Llinell 299:
|-
|-
|style='text-align:right'| 38
|style='text-align:right'| 38
| Church Of St David At Llanthony Priory
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi At Llanthony Priory
| [[Delwedd:The Church of St David Llanthony - geograph.org.uk - 973474.jpg|center|128px]]
| [[Delwedd:The Eglwys Gadeiriol Tyddewi Llanthony - geograph.org.uk - 973474.jpg|center|128px]]
| {{Coord|51.9443|-3.03653|display=inline}}
| {{Coord|51.9443|-3.03653|display=inline}}
|
|
Llinell 306: Llinell 306:
|-
|-
|style='text-align:right'| 39
|style='text-align:right'| 39
| Church of St David or St Llyr
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi or St Llyr
|
|
| {{Coord|52.146922|-3.4652655|display=inline}}
| {{Coord|52.146922|-3.4652655|display=inline}}
Llinell 313: Llinell 313:
|-
|-
|style='text-align:right'| 40
|style='text-align:right'| 40
| Church of St David, and surrounding churchyard railed wall.
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi, and surrounding churchyard railed wall.
| [[Delwedd:St David's Church, Maesteg - geograph.org.uk - 4226228.jpg|center|128px]]
| [[Delwedd:St David's Church, Maesteg - geograph.org.uk - 4226228.jpg|center|128px]]
| {{Coord|51.609423|-3.6572553|display=inline}}
| {{Coord|51.609423|-3.6572553|display=inline}}
Llinell 320: Llinell 320:
|-
|-
|style='text-align:right'| 41
|style='text-align:right'| 41
| Church of St David, Llandewi Fach
| Eglwys Gadeiriol Tyddewi, Llandewi Fach
|
|
| {{Coord|52.100539|-3.2478861|display=inline}}
| {{Coord|52.100539|-3.2478861|display=inline}}
Llinell 509: Llinell 509:
|-
|-
|style='text-align:right'| 68
|style='text-align:right'| 68
| Former Church of St David
| Former Eglwys Gadeiriol Tyddewi
|
|
| {{Coord|51.657728|-2.9670331|display=inline}}
| {{Coord|51.657728|-2.9670331|display=inline}}
Llinell 530: Llinell 530:
|-
|-
|style='text-align:right'| 71
|style='text-align:right'| 71
| Parish Church of St David
| Parish Eglwys Gadeiriol Tyddewi
|
|
| {{Coord|52.512802|-3.313625|display=inline}}
| {{Coord|52.512802|-3.313625|display=inline}}
Llinell 544: Llinell 544:
|-
|-
|style='text-align:right'| 73
|style='text-align:right'| 73
| Roman Catholic Church of Saint David and Saint Patrick
| Roman Catholic Eglwys Gadeiriol Tyddewi and Saint Patrick
|
|
| {{Coord|51.798614|-4.974286|display=inline}}
| {{Coord|51.798614|-4.974286|display=inline}}
Llinell 594: Llinell 594:
|style='text-align:right'| 80
|style='text-align:right'| 80
| St David's Church, Haigh
| St David's Church, Haigh
| [[Delwedd:Parish Church of St David, Haigh and Aspull - geograph.org.uk - 876153.jpg|center|128px]]
| [[Delwedd:Parish Eglwys Gadeiriol Tyddewi, Haigh and Aspull - geograph.org.uk - 876153.jpg|center|128px]]
| {{Coord|53.5758|-2.5961|display=inline}}
| {{Coord|53.5758|-2.5961|display=inline}}
|
|

Fersiwn yn ôl 05:43, 1 Mawrth 2018

Nawddsant Cymru oedd yn byw yn y 6g oedd Dewi

Dewi Sant
Ganwyd512 Edit this on Wikidata
Sir Benfro Edit this on Wikidata
Bu farw589 Edit this on Wikidata
Tyddewi Edit this on Wikidata
DinasyddiaethTeyrnas Dyfed Edit this on Wikidata
Galwedigaethoffeiriad Catholig, esgob Catholig Edit this on Wikidata
Dydd gŵyl1 Mawrth Edit this on Wikidata
TadSant ap Ceredig Edit this on Wikidata
MamNon Edit this on Wikidata

Dewi Sant (bl. 6g; bu farw yn 589 yn ôl Rhigyfarch[1]) yw nawddsant Cymru. Ni wyddom lawer amdano ond mae'n eitha sicr iddo fyw yng Nghymru a'i fod yn chwarter Cymro o leiaf; yn ôl Rhigyfarch, Non oedd ei fam, a dresiwiyd gan Sant mab pennaeth Ceredigion.[2] Dethlir Dydd Gŵyl Dewi yn flynyddol ar 1 Mawrth. Nodir yn y Fuchedd Gymraeg Llyfr Ancr Llanddewibrefi (Llyfrgell Bodley, Prifysgol Rhydychen) ei bregeth olaf, lle dywedodd, "Arglwyddi, frodyr a chwiorydd, byddwch lawen a chedwch eich ffydd a'ch cred, a gwnewch y pethau bychain a glywsoch ac a welsoch gennyf i."

Hanes a thraddodiad

Baner Dewi Sant

Yn ôl un traddodiad, cafodd ei eni yn Henfynyw ger Aberaeron, ond mae traddodiad arall yn cyfeirio at Gapel Non, gerllaw Eglwys Gadeiriol Tyddewi heddiw. Ei fam oedd y santes Non a'i dad oedd Sant (neu Sandde), brenin Ceredigion.

Mae'n eithaf sicr iddo sefydlu ei abaty yn Nhyddewi (yr hen enw oedd Mynyw: Menevia) ac mae cyfeiriad at fynachlog yno mewn llawysgrif Wyddelig o tua'r flwyddyn 800. Enw arall ar y lle yw Glyn Rhosyn, sy'n gamgyfieithiad o'r Lladin vallis rosina sydd, o'i gyfieithu'n gywir, yn golygu cwm corsiog.[angen ffynhonnell] Mae'n demtasiwn i feddwl am y llecyn fel lle tawel, ond allai hynny ddim fod ymhellach oddi wrth y gwir. Roedd yn groesffordd i deithiau i Iwerddon, Cernyw, Llydaw gan arwain i Rufain a'r dwyrain a'r gogledd. Mae Eglwys Gadeiriol Tyddewi ei hun mewn pant ac yn agos i adfeilion Plas yr Esgob.

Mae bron pob peth a wyddom am Dewi Sant yn tarddu o'r fuchedd a ysgrifennodd Rhigyfarch tua'r flwyddyn 1100. Gelwir y cyfieithiad Cymraeg Canol o'r Lladin wreiddiol Buchedd Dewi Sant.

Gosododd Dewi gyfundrefn lem iawn yn ei fynachlog. Roedd yr oriau gweddïo'n hir, bara a dŵr oedd y bwyd arferol, a'r gwaith yn galed. Rhaid oedd ymrwymo i dlodi hefyd, ond yr oedd pregethu'r efengyl i'r paganiaid yn holl bwysig. Oherwydd ei ffordd o fyw adwaenir Dewi fel "Dewi Ddyfrwr" (Aquaticus), yn ôl un awdur o'r 9g.

Ymhlith y traddodiadau niferus am y sant, dywedir iddo gwrdd â Sant Padrig ar Ynys Dewi, ar arfordir Sir Benfro ger Tyddewi. Traddodiad arall yw i'r tir godi pan yn pregethu i dyrfa enfawr yn Llanddewi Brefi gan nad oedd y dorf yn gallu ei weld na'i glywed ac i golomen eistedd ar ei ysgwydd. Yn ôl Rhigyfarch a llawysgrifau Gwyddelig o'r 9g, bu farw Dewi ar y cyntaf o Fawrth - yn y flwyddyn 589[1] - a dyma'r dyddiad y dethlir Gŵyl Ddewi bob blwyddyn.

Eglwysi a llefydd a enwyd ar ôl Dewi

Rhestr Wicidata:

# Eglwys neu Gymuned Delwedd Cyfesurynnau Lleoliad Wicidata
1 Chapel at St David's Hospital 51°51′27″N 4°20′01″W / 51.857545°N 4.33358°W / 51.857545; -4.33358 Sir Gaerfyrddin Q29488231
2 Church Hall at St.David's Church,High Street 51°44′50″N 3°22′39″W / 51.747118°N 3.3773988°W / 51.747118; -3.3773988 Cyngor Bwrdeisdref Merthyr Tudful Q29489895
3 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 51°48′30″N 4°57′56″W / 51.808317°N 4.9654509°W / 51.808317; -4.9654509 Sir Benfro Q29490349
4 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 51°38′16″N 4°41′07″W / 51.6378°N 4.68521°W / 51.6378; -4.68521 Q17743433
5 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 52°24′09″N 3°58′36″W / 52.4026°N 3.9768°W / 52.4026; -3.9768 Q17744071
6 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 51°57′27″N 3°38′48″W / 51.9574°N 3.64672°W / 51.9574; -3.64672 Q17743381
7 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 51°59′31″N 3°23′29″W / 51.9919°N 3.39129°W / 51.9919; -3.39129 Q17738537
8 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 51°58′02″N 3°22′38″W / 51.9671°N 3.37718°W / 51.9671; -3.37718 Q17743261
9 Eglwys Gadeiriol Tyddewi, 51°52′25″N 5°06′47″W / 51.8737°N 5.11302°W / 51.8737; -5.11302 Q17741491
10 Eglwys Gadeiriol Tyddewi, Bridell 52°02′49″N 4°39′37″W / 52.046968°N 4.6603956°W / 52.046968; -4.6603956 Cilgerran Q29492356
11 Eglwys Gadeiriol Tyddewi, Carregwen 52°02′48″N 4°35′23″W / 52.046742°N 4.5898345°W / 52.046742; -4.5898345 Manordeifi Q29492894
12 Eglwys Ss David, Julian ac Aaron 51°36′32″N 2°57′07″W / 51.608901°N 2.9520304°W / 51.608901; -2.9520304 Casnewydd Q29503021
13 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 52°14′48″N 4°13′58″W / 52.246682°N 4.2328162°W / 52.246682; -4.2328162 Ceredigion Q29495054
14 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 52°05′22″N 3°58′44″W / 52.08955°N 3.9789313°W / 52.08955; -3.9789313 Llanycrwys Q29493367
15 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 51°50′54″N 2°57′30″W / 51.848246°N 2.9583075°W / 51.848246; -2.9583075 Llandeilo Bertholau Q29494997
16 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 51°31′07″N 3°22′29″W / 51.518686°N 3.3746024°W / 51.518686; -3.3746024 Rhondda Cynon Taf Q29501017
17 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 52°08′24″N 3°15′41″W / 52.140091°N 3.2613538°W / 52.140091; -3.2613538 Aberedw Q29505716
18 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 52°21′50″N 3°07′04″W / 52.363781°N 3.1178435°W / 52.363781; -3.1178435 Bugeildy Q29487638
19 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 52°18′31″N 3°18′35″W / 52.308576°N 3.3096294°W / 52.308576; -3.3096294 Powys Q29505873
20 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 51°51′52″N 4°16′02″W / 51.864498°N 4.267299°W / 51.864498; -4.267299 Abergwili Q29504724
21 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 51°51′36″N 4°29′09″W / 51.86006°N 4.4859643°W / 51.86006; -4.4859643 Meidrim Q29503615
22 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 53°11′02″N 3°24′51″W / 53.183942°N 3.4141338°W / 53.183942; -3.4141338 Sir Ddinbych Q29481441
23 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 51°57′18″N 3°30′22″W / 51.955117°N 3.5060806°W / 51.955117; -3.5060806 Trallong Q29501465
24 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 52°07′39″N 3°24′40″W / 52.127477°N 3.4112031°W / 52.127477; -3.4112031 Powys Q29500656
25 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 51°34′45″N 4°13′26″W / 51.5792°N 4.22385°W / 51.5792; -4.22385 Q17743961
26 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 52°10′12″N 3°14′08″W / 52.1701°N 3.23562°W / 52.1701; -3.23562 Q17743231
27 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 52°07′00″N 3°39′40″W / 52.1167°N 3.66108°W / 52.1167; -3.66108 Q17741549
28 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 52°09′37″N 3°16′57″W / 52.1602°N 3.28252°W / 52.1602; -3.28252 Q17738005
29 Eglwys Gadeiriol Tyddewi
50°39′20″N 4°37′01″W / 50.6556°N 4.61702°W / 50.6556; -4.61702 Davidstow Q17531756
30 Eglwys Gadeiriol Tyddewi
50°53′46″N 3°43′32″W / 50.8962°N 3.72543°W / 50.8962; -3.72543 Q662238 Q17531037
31 Eglwys Gadeiriol Tyddewi
51°58′34″N 2°45′19″W / 51.9761°N 2.75518°W / 51.9761; -2.75518 Q17530307
32 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 51°58′56″N 2°41′11″W / 51.9823°N 2.68648°W / 51.9823; -2.68648 Q17537617
33 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 50°24′08″N 3°39′50″W / 50.4023°N 3.66379°W / 50.4023; -3.66379 Q649699 Q17526924
34 Eglwys Gadeiriol Tyddewi
51°45′50″N 3°17′18″W / 51.7638°N 3.2884°W / 51.7638; -3.2884 Q17740827
35 Eglwys Gadeiriol Tyddewi 51°04′58″N 2°39′31″W / 51.0828°N 2.65848°W / 51.0828; -2.65848 Q1379924 Q17554057
36 Eglwys Gadeiriol Tyddewi (also Known As Church Of St Arthneu Or St Arthney). 51°51′42″N 4°07′47″W / 51.8616°N 4.12974°W / 51.8616; -4.12974 Q17742206
37 Eglwys Gadeiriol Tyddewi And St Cyfelach 51°40′23″N 3°57′34″W / 51.6731°N 3.95936°W / 51.6731; -3.95936 Q17743873
38 Eglwys Gadeiriol Tyddewi At Llanthony Priory
Delwedd:The Eglwys Gadeiriol Tyddewi Llanthony - geograph.org.uk - 973474.jpg
51°56′39″N 3°02′12″W / 51.9443°N 3.03653°W / 51.9443; -3.03653 Q17741411
39 Eglwys Gadeiriol Tyddewi or St Llyr 52°08′49″N 3°27′55″W / 52.146922°N 3.4652655°W / 52.146922; -3.4652655 Powys Q29501811
40 Eglwys Gadeiriol Tyddewi, and surrounding churchyard railed wall.
51°36′34″N 3°39′26″W / 51.609423°N 3.6572553°W / 51.609423; -3.6572553 Maesteg Q29495990
41 Eglwys Gadeiriol Tyddewi, Llandewi Fach 52°06′02″N 3°14′52″W / 52.100539°N 3.2478861°W / 52.100539; -3.2478861 Castell Paun Q29481751
42 Church of St Francis Xavier and St David Lewis 51°42′16″N 2°54′16″W / 51.704416°N 2.9044555°W / 51.704416; -2.9044555 Brynbuga Q29505403
43 Church of St Mary and St David, Kilpeck
51°58′13″N 2°48′33″W / 51.9703°N 2.8092°W / 51.9703; -2.8092 Q3585627
44 Church of St. David 51°31′41″N 3°29′50″W / 51.528181°N 3.4972808°W / 51.528181; -3.4972808 Pencoed Q29496874
45 Church of St.David 52°17′57″N 3°04′16″W / 52.299265°N 3.0711677°W / 52.299265; -3.0711677 Powys Q29487907
46 Church Of St.david 51°42′54″N 5°03′17″W / 51.7151°N 5.05484°W / 51.7151; -5.05484 Q17742507
47 Church Of St.david, Colva 52°10′14″N 3°10′18″W / 52.1706°N 3.17163°W / 52.1706; -3.17163 Q17744392
48 Church of St.David,Llandysul Road,Capel Dewi 52°03′33″N 4°15′34″W / 52.059244°N 4.2595147°W / 52.059244; -4.2595147 Ceredigion Q29489202
49 Church of St.David,Tregroes/Whitchurch 51°53′03″N 5°11′54″W / 51.884029°N 5.1983219°W / 51.884029; -5.1983219 Solfach Q29490702
50 Dydd Gŵyl Dewi
Cymru Q2454744
51 Eglwys Dewi Sant
51°48′41″N 2°56′40″W / 51.8115°N 2.94444°W / 51.8115; -2.94444 Q17744106
52 Eglwys Dewi Sant
51°30′23″N 3°37′18″W / 51.5064°N 3.6218°W / 51.5064; -3.6218 Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr Q17722056
53 Eglwys Dewi Sant
51°29′06″N 3°10′27″W / 51.48504°N 3.1741°W / 51.48504; -3.1741 Caerdydd Q19369346
54 Eglwys Dewi Sant
51°31′56″N 3°15′08″W / 51.5321°N 3.2523°W / 51.5321; -3.2523 Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr Q29379323
55 Eglwys Dewi Sant
51°44′05″N 2°55′42″W / 51.7347°N 2.92827°W / 51.7347; -2.92827 Sir Fynwy Q17743699
56 Eglwys Dewi Sant
52°11′43″N 4°18′32″W / 52.1954°N 4.30879°W / 52.1954; -4.30879 Ceredigion Q17743849
57 Eglwys Dewi Sant
Dinas Westminster Q20730072
58 Eglwys Dewi Sant
51°51′24″N 4°19′01″W / 51.856698°N 4.3168497°W / 51.856698; -4.3168497 Caerfyrddin Q24182667
59 Eglwys Dewi Sant
52°10′47″N 3°57′20″W / 52.1798°N 3.95563°W / 52.1798; -3.95563 Ceredigion Q17743862
60 Eglwys Dewi Sant
51°42′06″N 2°52′27″W / 51.7017°N 2.8742°W / 51.7017; -2.8742 Q2323903
61 Eglwys Dewi Sant
53°17′37″N 3°43′36″W / 53.2937°N 3.7268°W / 53.2937; -3.7268 Q7592945
62 Eglwys Dewi Sant (Toronto)
Toronto Q13128103
63 Eglwys Dewi Sant y Betws
51°34′08″N 3°35′24″W / 51.569°N 3.58991°W / 51.569; -3.58991 Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr Q17722030
64 Eglwys Dewi Sant, Caerlŷr
53°10′56″N 3°25′08″W / 53.1822°N 3.4189°W / 53.1822; -3.4189 Sir Ddinbych Q17736970
65 Eglwys Dewi Sant, Maenordeifi
52°03′30″N 4°35′08″W / 52.0584°N 4.58557°W / 52.0584; -4.58557 Q1750215
66 Eglwys Esgobaidd Dewi Sant
40°01′38″N 75°24′16″W / 40.027222°N 75.404444°W / 40.027222; -75.404444 Q7587707
67 Eglwys Gadeiriol Tyddewi
51°52′55″N 5°16′04″W / 51.881944444444°N 5.2677777777778°W / 51.881944444444; -5.2677777777778
51°52′55″N 5°16′06″W / 51.882°N 5.26834°W / 51.882; -5.26834
Tyddewi
Sir Benfro
Q1300003
68 Former Eglwys Gadeiriol Tyddewi 51°39′28″N 2°58′01″W / 51.657728°N 2.9670331°W / 51.657728; -2.9670331 Sir Fynwy Q29482702
69 Gwesty a Sba Dewi Sant
51°27′38″N 3°10′02″W / 51.4605°N 3.16727°W / 51.4605; -3.16727 Caerdydd Q7592942
70 Llanddewi Brefi
52°10′47″N 3°57′24″W / 52.1796°N 3.9568°W / 52.1796; -3.9568 Ceredigion Q922270
71 Parish Eglwys Gadeiriol Tyddewi 52°30′46″N 3°18′49″W / 52.512802°N 3.313625°W / 52.512802; -3.313625 Y Drenewydd Q26026249
72 Parish Church Of St.david,orchard Street 51°39′45″N 3°48′10″W / 51.6625°N 3.80276°W / 51.6625; -3.80276 Q17740726
73 Roman Catholic Eglwys Gadeiriol Tyddewi and Saint Patrick 51°47′55″N 4°58′27″W / 51.798614°N 4.974286°W / 51.798614; -4.974286 Sir Benfro Q29490372
74 St David Lutheran Church
51°29′23″N 3°14′23″W / 51.489652°N 3.2398173°W / 51.489652; -3.2398173 Dinas a Sir Caerdydd Q29508059
75 St David's Church
51°56′42″N 3°24′04″W / 51.94494°N 3.401115°W / 51.94494; -3.401115 Powys Q24183228
76 St David's Church
52°06′36″N 4°32′19″W / 52.110036°N 4.538513°W / 52.110036; -4.538513 Ceredigion Q29493782
77 St David's Church
52°43′12″N 4°03′05″W / 52.719912°N 4.0514655°W / 52.719912; -4.0514655 Gwynedd Q7592932
78 St David's Church, Dalkeith
55°53′27″N 3°04′33″W / 55.8909°N 3.07593°W / 55.8909; -3.07593 Midlothian Q16248065
79 St David's Church, Exeter
50°43′39″N 3°32′17″W / 50.7274°N 3.53817°W / 50.7274; -3.53817 Q7592935
80 St David's Church, Haigh
Delwedd:Parish Eglwys Gadeiriol Tyddewi, Haigh and Aspull - geograph.org.uk - 876153.jpg
53°34′33″N 2°35′46″W / 53.5758°N 2.5961°W / 53.5758; -2.5961 Q7592936
81 St David's Parish Church 51°47′13″N 3°59′07″W / 51.786986°N 3.9853037°W / 51.786986; -3.9853037 Sir Gaerfyrddin Q29489700
82 St David's Presbyterian Church and Hall 51°36′12″N 3°20′30″W / 51.603438°N 3.3416679°W / 51.603438; -3.3416679 Pontypridd Q29496268
83 St. David's Parish Church 51°48′38″N 4°41′38″W / 51.810567°N 4.693872°W / 51.810567; -4.693872 Llanddewi Efelffre Q29496432
84 St.David's Church,High Street 51°44′49″N 3°22′40″W / 51.74689°N 3.3776526°W / 51.74689; -3.3776526 Cyngor Bwrdeisdref Merthyr Tudful Q29489894
85 St.David's Parish Church,Caernarfon Road 53°13′11″N 4°08′19″W / 53.219714°N 4.1386282°W / 53.219714; -4.1386282 Gwynedd Q29483718
86 St.David's Priory R.C.Church,St.David's Place 51°37′04″N 3°56′31″W / 51.617888°N 3.9420307°W / 51.617888; -3.9420307 Dinas a Sir Abertawe Q29490018
87 Tyddewi
51°52′56″N 5°16′07″W / 51.882222222222°N 5.2686111111111°W / 51.882222222222; -5.2686111111111 Tyddewi a Chlos y Gadeirlan Q648732
Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Gweler hefyd

Cyfeiriadau

Comin Wikimedia
Comin Wikimedia
Mae gan Gomin Wikimedia
gyfryngau sy'n berthnasol i:
  1. 1.0 1.1 Cydymaith i Lenyddiaeth Cymru, d.e. Dewi Sant.
  2. Gwyddoniadur Cymru tud 288;] Gwasg Prifysgol Cymru; Prif Olygydd: John Davies.