Trecynon
 Neuadd y dref a'r llyfrgell | |
| Math | pentref  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Rhondda Cynon Taf |
| Gwlad |  Cymru |
| Cyfesurynnau | 51.7212°N 3.4563°W |
| Cod OS | SN995035 |
| Gwleidyddiaeth | |
| AC/au | Vikki Howells (Llafur) |
| AS/au | Beth Winter (Llafur) |
 | |
Pentref ger Aberdâr yn Rhondda Cynon Taf, de Cymru yw Trecynon.
Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Vikki Howells (Llafur) a'r Aelod Seneddol yw Beth Winter (Llafur).[1][2]
Hanes[golygu | golygu cod y dudalen]
Yn Nhrecynon y codwyd yr 'Hen Dŷ Cwrdd', y capel Anghydffurfiol hynaf yng Nghwm Cynon. Sefydlwyd y capel gwreiddiol yn 1751 a chafodd ei adeiladau yn 1862. Nid yw'n cael ei ddefnyddio fel addoldy erbyn heddiw, ond mae'n adeilad rhestredig Graddfa 1.[3]
Mae Parc Aberdâr, a agorwyd yn 1869, yn atyniad lleol poblogaidd.
Ysgolion[golygu | golygu cod y dudalen]
Lleolir campws Aberdâr o Goleg Morgannwg ar gyrion gogleddol y pentref. Sefydlwyd Ysgol Ramadeg i Fechgyn Aberdâr (Aberdare Boys' Grammar School) yn Threcynon yn 1896. Erbyn heddiw, ar safle newydd, mae'n cael ei adnabod fel Ysgol Gyfun i Fechgyn Aberdâr. Ceir dwy ysgol elfennol yn y pentref hefyd, ar safleoedd cyfagos, sef Ysgol Babanod Comin ac Ysgol Gynradd Comin.
Enwogion[golygu | golygu cod y dudalen]
- Gwyn Morgan - awdur
- Mihangel Morgan - awdur Cymraeg ac academydd
- Ieuan Rhys - actor (ganed Ieuan Evans)
- Griffith Rhys Jones - arweinydd y 'Côr Mawr' enwog
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]
- ↑ Gwefan y Cynulliad;[dolen marw] adalwyd 24 Chwefror 2014
- ↑ Gwefan parliament.uk; adalwyd 24 Chwefror 2014
- ↑ "Nodiadau am y capel a lluniau". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2011-07-26. Cyrchwyd 2009-04-21.
Dolenni allanol[golygu | golygu cod y dudalen]
- (Saesneg) Llwybr Treftadaeth Trecynon Archifwyd 2007-08-16 yn y Peiriant Wayback.
Trefi
Aberdâr ·
Aberpennar ·
Glynrhedynog ·
Llantrisant ·
Pontypridd ·
Y Porth ·
Tonypandy ·
Treorci
Pentrefi
Aberaman ·
Abercwmboi ·
Abercynon ·
Abernant ·
Y Beddau ·
Blaenclydach ·
Blaencwm ·
Blaenllechau ·
Blaenrhondda ·
Brynna ·
Brynsadler ·
Cefn Rhigos ·
Cefnpennar ·
Cilfynydd ·
Coed-elái ·
Coed-y-cwm ·
Cwmaman ·
Cwm-bach ·
Cwm Clydach ·
Cwmdâr ·
Cwm-parc ·
Cwmpennar ·
Y Cymer ·
Dinas Rhondda ·
Y Ddraenen Wen ·
Efail Isaf ·
Fernhill ·
Ffynnon Taf ·
Y Gelli ·
Gilfach Goch ·
Glan-bad ·
Glyn-coch ·
Glyn-taf ·
Y Groes-faen ·
Hirwaun ·
Llanharan ·
Llanhari ·
Llanilltud Faerdref ·
Llanwynno ·
Llwydcoed ·
Llwynypïa ·
Y Maerdy ·
Meisgyn ·
Nantgarw ·
Penderyn ·
Pendyrus ·
Penrhiw-ceibr ·
Penrhiw-fer ·
Penrhys ·
Pentre ·
Pentre'r Eglwys ·
Pen-yr-englyn ·
Pen-y-graig ·
Pen-y-waun ·
Pont-y-clun ·
Pont-y-gwaith ·
Y Rhigos ·
Rhydyfelin ·
Ton Pentre ·
Ton-teg ·
Tonyrefail ·
Tonysguboriau ·
Trealaw ·
Trebanog ·
Trecynon ·
Trefforest ·
Trehafod ·
Treherbert ·
Trehopcyn ·
Trewiliam ·
Tynewydd ·
Wattstown ·
Ynys-hir ·
Ynysmaerdy ·
Ynysybŵl ·
Ystrad Rhondda