Cwm-bach, Rhondda Cynon Taf

Cwm-bach
Math	pentref, cymuned
Daearyddiaeth
Sir	Rhondda Cynon Taf
Gwlad	Cymru
Cyfesurynnau	51.7072°N 3.4128°W
	Ffeiliau perthnasol ar Comin
	[golygwch ar Wicidata]

Am lleoedd eraill o'r un enw, gweler Cwm-bach.

Pentref a chymuned ym mwrdeisdref sirol Rhondda Cynon Taf yw Cwm-bach. Saif gerllaw tref Aberdâr.

Mae'n adnabyddus am Gôr Meibion Cwmbach, a sefydlwyd yn 1921. Y côr yma oedd y cyntaf i ganu ym Mharc yr Arfau, Caerdydd, cyn gêm rygbi'r undeb ryngwladol. Dros y blynyddoedd, maent wedi canu gydag artistiaid megis Paul Robeson, Syr Geraint Evans, Stuart Burrows, Gwyneth Jones, Constance Shacklock, Patricia Kern a'r gitarydd John Williams.

Sefydlwyd y siop Co-op gyntaf yng Nghymru yma yn 1860. Bu'r bardd Harri Webb yn byw ymg Nghwmbach am rai blynyddoedd.

Cyfrifiad 2011[golygu | golygu cod]

Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:^[1]^[2]^[3]^[4]

Cyfrifiad 2011

Poblogaeth cymuned Cwm-bach, Rhondda Cynon Taf (pob oed) (4,401)			100%
Y nifer dros 3 oed sy'n siarad Cymraeg (Cwm-bach, Rhondda Cynon Taf) (448)			10.6%
:Y ganran drwy Gymru			19%
Y nifer sydd wedi'u geni yng Nghymru (Cwm-bach, Rhondda Cynon Taf) (3948)			89.7%
:Y ganran drwy Gymru			73%
Y nifer mewn gwaith rhwng 16 a 74 oed(Cwm-bach, Rhondda Cynon Taf) (861)			44.7%
:Y ganran drwy Gymru			67.1%

↑ "Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru". Swyddfa Ystadegau Gwladol. Cyrchwyd 2012-12-12.. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.
↑ Canran y diwaith drwy Gymru; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013
↑ Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.
↑ Gwefan Llywodraeth Cymru; Ystadegau Economaidd Allweddol, Tachwedd 2010; Mae'r gyfradd gyflogaeth ymhlith pobl 16 – 64 oed yng Nghymru yn 67.1 y cant.; adalwyd 31 Mai 2013^{[dolen marw]}

gw • sg • go

Trefi a phentrefi Rhondda Cynon Taf