Defnyddiwr:AlwynapHuw/1860au yng Nghymru
1850au | 1870au | Blynyddoedd eraill yng Nghymru |
Digwyddiadau eraill yn y degawd |
Mae'r erthygl hon yn sôn am arwyddocâd arbennig y degawd 1860 - 1869 i Gymru a'i phobl .
Deiliaid[golygu | golygu cod]
- Tywysog Cymru - Albert Edward
- Tywysoges Cymru – Alexandra (o 1863)
Digwyddiadau[golygu | golygu cod]
Celfyddydau a llenyddiaeth[golygu | golygu cod]
Gwobrau[golygu | golygu cod]
- 1861 - Aberdâr
- 1862 - Caernarfon
- 1863 - Abertawe
- 1864 - Llandudno
- 1865 - Aberystwyth
- 1866 - Caer
- 1867 - Caerfyrddin - Cyflwynir coron am y tro cyntaf
- 1868 - Rhuthun - Diddymir Cyngor yr Eisteddfod
- 1869 - Treffynnon
Llyfrau newydd[golygu | golygu cod]
- RD Blackmore - Clara Vaughan (1864)
- George Borrow - Wild Wales (1862)
- Rhoda Broughton - Cometh up as a Flower (1867)
- Richard Davies (Mynyddog) - Caneuon Mynyddog (1866)
- Huw Derfel - Llawlyfr Carnedd Llywelyn (1864)
- Robert Jones Derfel - Traethodau ac Areithiau (1864)
- John Ceiriog Hughes
- Oriau'r Hwyr (1860)
- Oriau'r Bore (1862)
- Cant o Ganeuon (1863)
- Y Bardd a'r Cerddor (1865)
- Oriau eraill (1868)
- David Watkin Jones (Dafydd Morgannwg) - Yr Ysgol Farddol (1869)
- William Rees (Gwilym Hiraethog) - Emmanuel (1861)
- William Thomas (Islwyn) - Caniadau (1867)
- Robert Williams (Trebor Mai)
- Fy Noswyl (1861)
- Geninen (1869)
- Alfred Russel Wallace
- The Origin of Human Races and the Antiquity of Man Deduced from the Theory of 'Natural Selection (1864)
- The Malay Archipelago (1867)
Cerddoriaeth[golygu | golygu cod]
- William Griffiths (Ifander) - Gwarchae Harlech (cantata) (1864)
- Hugh Jerman - Deus Misereatur (1861)
- Henry Brinley Richards - "God Bless the Prince of Wales" (1863)
- John Thomas (Pencerdd Gwalia)
- Llewelyn (cantata) (1863)
- Priodferch Cwm Nedd (cantata) (1866)
Chwaraeon[golygu | golygu cod]
- 1860 - Sefydlwyd y clwb bowls cyntaf yng Nghymru yn y Fenni .
Genedigaethau[golygu | golygu cod]
- 1860
- dyddiad anhysbys - Syr William Price (bu farw 1938 )
- 1861
- dyddiad anhysbys
- John Edward Lloyd, hanesydd (bu farw 1947 )
- Thomas Mardy Rees, awdur (bu farw 1953 )
- dyddiad anhysbys
- 1862
- dyddiad anhysbys - John Daniel Evans, ymsefydlwr Patagonia
- 1863
- 17 Ionawr - David Lloyd George, gwleidydd (bu farw 1945 )
- Mawrth 3 - Arthur Machen, awdur (bu farw 1947 )
- 1864
- Ionawr 8 - Tywysog Albert Victor, plentyn cyntaf Tywysog a Thywysoges Cymru (bu farw 1892 )
- Hydref 17 - Syr John Morris-Jones, gramadegydd (bu farw 1929 )
- dyddiad anhysbys - Charles Alfred Howell Green, Esgob cyntaf Mynwy (bu farw 1944 )
- 1865
- Mehefin 3 - Tywysog George, ail fab Tywysog a Thywysoges Cymru ac ef ei hun yn Dywysog Cymru 1901–1910 (yn ddiweddarach George V )
- dyddiad anhysbys - William Brace, gwleidydd (bu farw 1947 )
- 1866
- Hydref 12 - James Ramsay MacDonald, gwleidydd (bu farw 1937 )
- dyddiad anhysbys - John Gruffydd Moelwyn Hughes, bardd ac emynydd (bu farw 1944 )
- 1867
- Mai 2 - Eliseus Williams (Eifion Wyn), bardd (bu farw 1926 )
- Mai 13 - Frank Brangwyn, artist (bu farw 1956 )
- Mai 26 - Mair o Teck, Tywysoges Cymru yn ddiweddarach 1901-1910 (bu farw 1953 )
- Medi 29 - John Richard Williams (JR Tryfanwy), bardd (bu farw 1924 )
- 1869
- Medi 6 - Walford Davies, cyfansoddwr (bu farw 1944 )
- dyddiad anhysbys
- Thomas Rees, diwinydd (bu farw 1926 )
- Osbert Fynes-Clinton, tafodieithydd (bu farw 1941)
Marwolaethau[golygu | golygu cod]
- 1860
- Mai 4 - William Ormsby-Gore, gwleidydd (ganwyd 1779 )
- Gorffennaf 17 - Beti Cadwaladr, nyrs yn y Crimea (ganwyd 1789 )
- 1861
- Mai 8 - Thomas Lloyd-Mostyn, gwleidydd (ganwyd 1830 )
- 1862
- Ionawr 3 - Dan Jones, cenhadwr gyda'r Mormoniaid (ganwyd 1810 )
- dyddiad anhysbys - John Williams (Ab Ithel), hynafiaethydd
- 1863
- Ebrill - George Cornewall Lewis, gwladweinydd (ganwyd 1806 )
- 1864
- Mawrth 11 - Richard Roberts, peiriannydd
- 1 Awst - Thomas Rees, gweinidog Undodaidd (ganwyd 1777 )
- dyddiad anhysbys
- Evan Davies, cenhadwr
- Mary Jones, teithiodd i'r Bala i gael Beibl Cymraeg
- 1865
- 21 Chwefror - Stapleton Cotton, arweinydd milwrol (ganwyd 1773 )
- 1866
- Ionawr 27 - John Gibson, cerflunydd (ganwyd 1790 )
- 1867
- Ebrill 27 - Benjamin Hall, Barwn 1af Llanofer, diwydiannwr (ganwyd 1802 )
- 23 Mai - William Crawshay II, diwydiannwr (ganwyd 1788 )
- 1868
- Mehefin 22 - Owain Meirion, bardd (ganwyd 1803 )
- dyddiad anhysbys - Dafydd Jones (Dewi Dywyll), baledwr (ganed 1803)
- 1869
- Mawrth 31 - David Rees (Y Cynhyrfwr), arweinydd Anghydffurfiol ac awdur
- dyddiad anhysbys - John Jones (Talhaiarn), bardd (ganwyd 1810 )
[[Categori:Pages with unreviewed translations]]