Aderyn

Oddi ar Wicipedia
(Ailgyfeiriad o Adar)
Adar
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Animalia
Ffylwm: Chordata
Cytras: Avemetatarsalia
Cytras: Ornithurae
Dosbarth: Aves
Linnaeus, 1758
Urddau
Cyfystyron
  • Neornithes Gadow, 1883

Anifail asgwrn-cefn gydag adenydd, pig, plu, dwy goes a gwaed cynnes yw aderyn (lluosog adar). Mae bron pob aderyn yn gallu hedfan, mae adar dihediad yn cynnwys yr estrys, y ciwïod, y pengwiniaid, a.y.y.b. Ceir mwy na 10,400 o rywogaethau o adar.[1] Maen nhw'n byw mewn llawer o gynefinoedd gwahanol ledled y byd. Adareg yw astudiaeth adar.

Anatomi[golygu | golygu cod]

O gymharu â fertebratau eraill, mae gan adar strwythur corff sy'n dangos llawer o ymaddasiadau anarferol, yn bennaf i hwyluso hedfan. Mae eu coesau blaen wedi newid i adenydd. Mae gan adar big ysgafn heb ddannedd ac mae codennau aer tu fewn i'w hesgyrn.

Atgenhedliad[golygu | golygu cod]

Mae adar yn dodwy wyau â phlisgyn caled. Mae'r rhan fwyaf o adar yn gwneud nyth lle maen nhw'n deor eu hwyau. Mae rhai adar yn cael eu geni'n ddall a noeth. Mae adar eraill yn gallu gofalu amdanynt eu hunain bron ar unwaith.

Mudiad[golygu | golygu cod]

Mae llawer o rywogaethau yn mudo er mwyn dianc rhag tywydd oer. Mae miliynau o adar sy'n nythu yn Hemisffer y Gogledd yn mudo i'r de. Mae rhai adar Hemisffer y De yn mudo i'r gogledd. Mae Môr-wennol y Gogledd yn hedfan ymhellach nag unrhyw aderyn arall o'r Arctig i'r Antarctig.

Esblygiad[golygu | golygu cod]

Esblygodd adar o'r theropodau, h.y. deinosoriaid deudroed sawrisgiaidd cigysol o'r isurdd Therapoda, mae'n debyg. Yr archeopterycs yw'r adar ffosiledig henaf a fu fyw tua 150 miliwn o flynyddoedd yn ôl.

Adar a dyn[golygu | golygu cod]

Mae adar yn ffynhonnell bwysig o fwyd i bobl. Mae rhai adar fel yr iâr a'r twrci wedi eu ffermio ar gyfer eu cig neu wyau. Anifeiliaid anwes poblogaidd yw rhai adar e.e. y byji a'r caneri.

Mae llawer o adar wedi eu peryglu oherwydd hela a dinistr amgylcheddol. Mae elusennau fel Cymdeithas Audubon yn yr Unol Daleithiau a’r RSPB yn y DU yn ymgyrchu i amddiffyn adar.

Mewn llenyddiaeth Gymreig[golygu | golygu cod]

Efallai'r cyntaf i gofnodi rhai o'r adar a welodd ar ei deithiau oedd Gerallt Gymro. Nid oedd ganddo ryw lawer o ddiddordeb ynddynt ond mae rhai o'r sylwadau'n ddigon diddorol, serch hynny, e.e.

"Clywir yn y coed cyfagos chwibaniad pereiddlais aderyn bach, y dywedodd rhai mai cnocell y coed ydoedd, ond eraill, yn fwy cywir, mai peneuryn. Cnocell y coed y gelwir yr aderyn bach, yr hwn a alwyd pic yn yr iaith Ffrangeg, a dylla'r dderwen â'i ylfin cryf ... A pheneuryn y gelwir aderyn bach hynod am ei liw euraid a melyn, a ddyry, yn ei dymor priodol, yn lle cân, chwibaniad melys; ac oddi wrth ei liw euraid y derbyniodd ei enw, peneuryn."[2]

Mae'n debygol iawn mai'r euryn (golden oriole) oedd yr aderyn a glywodd Gerallt neu, fel y tybiai ei gyfeillion, cnocell werdd.

Un o gerddi mwya'r Gymraeg ydy cywydd i'r "Alarch" gan Dafydd ap Gwilym. Ceir hefyd nifer o hen benillion sy'n sôn am adar; dyma un, er enghraifft:

Gwyn eu byd yr adar gwylltion,
Hwy gânt fynd i'r fan a fynnon',
Weithiau i'r môr ac weithiau i'r mynydd,
A dod adref yn ddigerydd.

Yn y Mabinogi fe drowyd Blodeuwedd yn dylluan am gamfihafio.

Dosbarthiad[golygu | golygu cod]

Aves

Palaeognathae (paleognaths)


Neognathae

Galloanserae

Galliformes



Anseriformes



Neoaves

Strisores



Columbaves
Otidimorphae

Musophagiformes




Otidiformes



Cuculiformes




Columbimorphae

Columbiformes




Mesitornithiformes



Pteroclidiformes







Gruiformes



Aequorlitornithes

Mirandornithes

Phoenicopteriformes



Podicipediformes




Charadriiformes




Eurypygimorphae

Phaethontiformes



Eurypygiformes




Aequornithes




Inopinaves

Opisthocomiformes


Telluraves
Afroaves
Accipitrimorphae

Cathartiformes



Accipitriformes





Strigiformes


Coraciimorphae

Coliidae


Eucavitaves

Leptosomatiformes


Cavitaves

Trogoniformes


Picocoraciae

Bucerotiformes




Coraciformes



Piciformes









Australaves

Cariamiformes


Eufalconimorphae

Falconiformes


Psittacopasserae

Psittaciformes



Passeriformes














Urddau[golygu | golygu cod]

Palaeognathae[golygu | golygu cod]

Neognathae[golygu | golygu cod]

Galloanserae

Neoaves

Teuluoedd[golygu | golygu cod]

Teuluoedd[golygu | golygu cod]

Yn ôl IOC World Bird List ceir 240 teulu (Mawrth 2017):

Rhestr Wicidata:

{{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{ {{
# rhywogaeth enw tacson delwedd rhiant-dacson categori Comin

{{

1 label = Acrocephalidae p225 = Acrocephalidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Acrocephalidae

}}

2 label = Adar asgelldroed p225 = Heliornithidae p18 =
p171 = Gruiformes p373 = Heliornithidae

}}

3 label = Adar dail p225 = Irenidae p18 =
p171 = Passeroidea p373 = Irenidae

}}

4 label = Adar dail p225 = Chloropseidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Chloropseidae

}}

5 label = Adar deildy p225 = Ptilonorhynchidae p18 =
p171 = Climacterida p373 = Ptilonorhynchidae

}}

6 label = Adar dreingwt p225 = Orthonychidae p18 =
p171 = Orthonychida p373 = Orthonyx

}}

7 label = Adar drudwy p225 = Sturnidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Sturnidae

}}

8 label = Adar ffrigad p225 = Fregatidae p18 =
p171 = Suliformes p373 = Fregatidae

}}

9 label = Adar gwrychog p225 = Bucconidae p18 =
p171 = Galbuli p373 = Bucconidae

}}

10 label = Adar haul p225 = Nectariniidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Nectariniidae

}}

11 label = Adar morgrug p225 = Formicariidae p18 =
p171 = Tyranni p373 = Formicariidae

}}

12 label = Adar olew p225 = Steatornithidae p18 =
p171 = tylluan
Caprimulgiformes
Steatornithiformes
p373 = Steatornithidae

}}

13 label = Adar pobty p225 = Furnariidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Furnariidae

}}

14 label = Adar tagellog p225 = Callaeidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Callaeidae

}}

15 label = Adar telyn p225 = Menuridae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Menuridae

}}

16 label = Adar tomen p225 = Megapodiidae p18 =
p171 = Galliformes p373 = Megapodiidae

}}

17 label = Adar trofannol p225 = Phaethontidae p18 =
p171 = Phaethontiformes p373 = Phaethontidae

}}

18 label = Adar y cwils p225 = Sagittariidae p18 =
p171 = yr Eryrod p373 = Sagittariidae

}}

19 label = Aderyn paradwys p225 = Paradisaeidae p18 =
p171 = Passeri p373 = Paradisaeidae

}}

20 label = Albatrosiaid p225 = Diomedeidae p18 =
p171 = Procellariiformes p373 = Diomedeidae

}}

21 label = Anseranatidae p225 = Anseranatidae p18 =
p171 = Anseriformes p373 = Anseranatidae

}}

22 label = Arcanatoridae p225 = Arcanatoridae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Arcanatoridae

}}

23 label = Barbedau p225 = Capitonidae p18 =
p171 = Piciformes p373 = Capitonidae

}}

24 label = Bernieridae p225 = Bernieridae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Bernieridae

}}

25 label = Brain p225 = Corvidae p18 =
p171 = Corvoidea p373 = Corvidae

}}

26 label = Brain moel p225 = Picathartidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Picathartidae

}}

27 label = Breision p225 = Emberizidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Emberizidae

}}

28 label = Brenhinoedd p225 = Monarchidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Monarchidae

}}

29 label = Brychion p225 = Turdidae p18 =
p171 = Muscicapoidea p373 = Turdidae

}}

30 label = Bucorvidae p225 = Bucorvidae p18 =
p171 = Bucerotiformes p373 = Bucorvidae

}}

31 label = Buphagidae p225 = Buphagidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Buphagidae

}}

32 label = Burung Kunyit p225 = Aegithinidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Aegithinidae

}}

33 label = Bwlbwliaid p225 = Pycnonotidae p18 =
p171 = Passeri p373 = Pycnonotidae

}}

34 label = Cagŵod p225 = Rhynochetidae p18 =
p171 = Eurypygiformes p373 = Rhynochetidae

}}

35 label = Calcariidae p225 = Calcariidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Calcariidae

}}

36 label = Cardinaliaid p225 = Cardinalidae p18 =
p171 = Passeroidea p373 = Cardinalidae

}}

37 label = Carfilod p225 = Alcidae p18 =
p171 = Pan-Alcidae p373 = Alcidae

}}

38 label = Casowarïaid p225 = Casuariidae p18 =
p171 = Casuariiformes p373 = Casuariidae

}}

39 label = Ceiliogod y Waun p225 = Otididae p18 =
p171 = Ceiliogod y waun (urdd) p373 = Otididae

}}

40 label = Ceinddrywod p225 = Maluridae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Maluridae

}}

41 label = Cettiidae p225 = Cettiidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Cettiidae

}}

42 label = Chaetopidae p225 = Chaetopidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Chaetopidae

}}

43 label = Chionidae p225 = Chionidae p18 =
p171 = Charadriiformes p373 = Chionidae

}}

44 label = Chwibanwyr p225 = Pachycephalidae p18 =
p171 = Pachycephaloidea p373 = Pachycephalidae

}}

45 label = Ciconiaid p225 = Ciconiidae p18 =
p171 = Ciconiaid p373 = Ciconiidae

}}

46 label = Ciconiaid pig esgid p225 = Balaenicipitidae p18 =
p171 = Pelecaniformes p373 = Balaenicipitidae

}}

47 label = Cigyddion p225 = Laniidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Laniidae

}}

48 label = Cisticolidae p225 = Cisticolidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Cisticolidae

}}

49 label = Ciwïod p225 = Apterygidae p18 =
p171 = Apterygiformes p373 = Apterygidae

}}

50 label = Cnemophilidae p225 = Cnemophilidae p18 =
p171 = Cnemophiliodea p373 = Cnemophilidae

}}

51 label = Cnocellod p225 = Picidae p18 =
p171 = Piciformes p373 = Picidae

}}

52 label = Coblynnod p225 = Apodidae p18 =
p171 = Apodiformes p373 = Apodidae

}}

53 label = Coblynnod Coed p225 = Hemiprocnidae p18 =
p171 = Apodiformes p373 = Hemiprocnidae

}}

54 label = Cocatŵod p225 = Cacatuidae p18 =
p171 = Parot p373 = Cacatuidae

}}

55 label = Cog-gigyddion p225 = Campephagidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Campephagidae

}}

56 label = Cogau p225 = Cuculidae p18 =
p171 = Cuculiformes p373 = Cuculidae

}}

57 label = Colomennod p225 = Columbidae p18 =
p171 = Columbiformes p373 = Columbidae

}}

58 label = Colïod p225 = Coliidae p18 =
p171 = Colīod gwarlas p373 = Coliidae

}}

59 label = Copogion p225 = Upupidae p18 =
p171 = Bucerotiformes p373 = Upupidae

}}

60 label = Copogion coed p225 = Phoeniculidae p18 =
p171 = Bucerotiformes p373 = Phoeniculidae

}}

61 label = Corcoracidae p225 = Corcoracidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Corcoracidae

}}

62 label = Cornbigau p225 = Bucerotidae p18 =
p171 = Bucerotiformes p373 = Bucerotidae

}}

63 label = Corsoflieir p225 = Turnicidae p18 =
p171 = Charadriiformes p373 = Turnicidae

}}

64 label = Cotingaod p225 = Cotingidae p18 =
p171 = Tyrannida p373 = Cotingidae

}}

65 label = Crehyrod p225 = Ardeidae p18 =
p171 = Pelecaniformes p373 = Ardeidae

}}

66 label = Crehyrod yr haul p225 = Eurypygidae p18 =
p171 = Eurypygiformes p373 = Eurypygidae

}}

67 label = Crescentchest p225 = Melanopareiidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Melanopareiidae

}}

68 label = Crwydriaid y malî p225 = Pedionomidae p18 =
p171 = Charadriiformes p373 = Pedionomidae

}}

69 label = Cwrasowiaid p225 = Cracidae p18 =
p171 = Galliformes p373 = Cracidae

}}

70 label = Cwrol p225 = Leptosomidae p18 =
p171 = Leptosomiformes p373 = Leptosomidae

}}

71 label = Cwtiad-wenoliaid p225 = Glareolidae p18 =
p171 = Charadriiformes p373 = Glareolidae

}}

72 label = Cwtiaid p225 = Charadriidae p18 =
p171 = Charadriiformes p373 = Charadriidae

}}

73 label = Cwyrbigau p225 = Estrildidae p18 =
p171 = Passeroidea p373 = Estrildidae

}}

74 label = Cynffonau sidan p225 = Bombycillidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Bombycillidae

}}

75 label = Dasyornithidae p225 = Dasyornithidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Dasyornithidae

}}

76 label = Delorion cnau p225 = Sittidae p18 =
p171 = Passeri p373 = Sittidae

}}

77 label = Donacobiidae p225 = Donacobiidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Donacobiidae

}}

78 label = Dreinbigau p225 = Acanthizidae p18 =
p171 = Passeri p373 = Acanthizidae

}}

79 label = Dringhedyddion p225 = Climacteridae p18 =
p171 = Climacterida p373 = Climacteridae

}}

80 label = Dringwyr coed p225 = Certhiidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Certhiidae

}}

81 label = Drongoaid p225 = Dicruridae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Dicruridae

}}

82 label = Drywod p225 = Troglodytidae p18 =
p171 = Passeri p373 = Troglodytidae

}}

83 label = Drywod Seland Newydd p225 = Acanthisittidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Acanthisittidae

}}

84 label = Ehedydd p225 = Alaudidae p18 =
p171 = Passeri p373 = Alaudidae

}}

85 label = Elachuridae p225 = Elachuridae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Elachuridae

}}

86 label = Emiwiaid p225 = Dromaiidae p18 =
p171 = Casuariiformes p373 = Dromaiidae

}}

87 label = Eryrod p225 = Accipitridae p18 =
p171 = yr Eryrod
Falconiformes
Accipitroidea
p373 = Accipitridae

}}

88 label = Erythrocercidae p225 = Erythrocercidae p18 =
p171 = Passeriformes

}}

89 label = Estrysiaid p225 = Struthionidae p18 =
p171 = Struthioniformes p373 = Struthionidae

}}

90 label = Eulacestomatidae p225 = Eulacestomatidae p171 = Corvoidea

}}

91 label = Eupetidae p225 = Eupetidae p18 =
p171 = Corvoidea p373 = Eupetidae

}}

92 label = Eurynnod p225 = Oriolidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Oriolidae

}}

93 label = Fangáid p225 = Vangidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Vangidae

}}

94 label = Ffesantod p225 = Phasianidae p18 =
p171 = Galliformes p373 = Phasianidae

}}

95 label = Fflamingos p225 = Phoenicopteridae p18 =
p171 = y fflamingos p373 = Phoenicopteridae

}}

96 label = Fireod p225 = Vireonidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Vireonidae

}}

97 label = Fwlturiaid y Byd Newydd p225 = Cathartidae p18 =
p171 = yr Eryrod p373 = Cathartidae

}}

98 label = Garannod p225 = Gruidae p18 =
p171 = Gruiformes p373 = Gruidae

}}

99 label = Giachod amryliw p225 = Rostratulidae p18 =
p171 = Charadriiformes p373 = Rostratulidae

}}

100 label = Golfanod p225 = Ploceidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Ploceidae

}}

101 label = Grallariidae p225 = Grallariidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Grallariidae

}}

102 label = Gwanwyr p225 = Anhingidae p18 =
p171 = Suliformes p373 = Anhingidae

}}

103 label = Gwatwarwyr p225 = Mimidae p18 =
p171 = Muscicapoidea p373 = Mimidae

}}

104 label = Gweilch pysgod p225 = Pandionidae p18 =
p171 = yr Eryrod p373 = Pandionidae

}}

105 label = Gwenoliaid p225 = Hirundinidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Hirundinidae

}}

106 label = Gwenynysorion p225 = Meropidae p18 =
p171 = Coraciiformes p373 = Meropidae

}}

107 label = Gwyachod p225 = Podicipedidae p18 =
p171 = Podicipediformes p373 = Podicipedidae

}}

108 label = Gwybed-ddalwyr p225 = Polioptilidae p18 =
p171 = Certhioidea p373 = Polioptilidae

}}

109 label = Gwybedogion p225 = Muscicapidae p18 =
p171 = Muscicapoidea p373 = Muscicapidae

}}

110 label = Gwybedysyddion p225 = Conopophagidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Conopophagidae

}}

111 label = Gylfindroeon p225 = Panuridae p18 =
p171 = Sylvioidea p373 = Panuridae

}}

112 label = Gïachod yr hadau p225 = Thinocoridae p18 =
p171 = Charadriiformes p373 = Thinocoridae

}}

113 label = Hebogiaid p225 = Falconidae p18 =
p171 = Falconiformes p373 = Falconidae

}}

114 label = Helmetshrike p225 = Prionopidae p18 =
p171 = Passeri p373 = Prionopidae

}}

115 label = Helyddion coed p225 = Artamidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Artamidae

}}

116 label = Hercwyr p225 = Aramidae p18 =
p171 = Gruiformes p373 = Aramidae

}}

117 label = Hirgoesau p225 = Recurvirostridae p18 =
p171 = Charadriiformes p373 = Recurvirostridae

}}

118 label = Hirgoesau crymanbig p225 = Ibidorhynchidae p18 =
p171 = Charadriiformes p373 = Ibidorhynchidae

}}

119 label = Hoatsiniaid p225 = Opisthocomidae p18 =
p171 = Cuculiformes
Opisthocomiformes
p373 = Opisthocomidae

}}

120 label = Huganod p225 = Sulidae p18 =
p171 = Suliformes
Pelecaniformes
p373 = Sulidae

}}

121 label = Hwyaid p225 = Anatidae p18 =
p171 = Anatoidea p373 = Anatidae

}}

122 label = Hyliotidae p225 = Hyliotidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Hyliotidae

}}

123 label = Hylocitreidae p225 = Hylocitreidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Hylocitreidae

}}

124 label = Hypocoliidae p225 = Hypocoliidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Hypocoliidae

}}

125 label = Ibisiaid p225 = Threskiornithidae p18 =
p171 = Pelecaniformes p373 = Threskiornithidae

}}

126 label = Ieir y diffeithwch p225 = Pteroclidae p18 =
p171 = Pterocliformes p373 = Pteroclidae

}}

127 label = Ifritidae p225 = Ifritidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Ifritidae

}}

128 label = Jacamarod p225 = Galbulidae p18 =
p171 = Galbuloidea p373 = Galbulidae

}}

129 label = Jasanaod p225 = Jacanidae p18 =
p171 = Charadriiformes p373 = Jacanidae

}}

130 label = Leiothrichidae p225 = Leiothrichidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Leiothrichidae

}}

131 label = Llwydiaid p225 = Prunellidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Prunellidae

}}

132 label = Llydanbigau p225 = Eurylaimidae p18 =
p171 = Tyranni p373 = Eurylaimidae

}}

133 label = Llygadwynion p225 = Zosteropidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Zosteropidae

}}

134 label = Llygaid-dagell p225 = Platysteiridae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Platysteiridae

}}

135 label = Locustellidae p225 = Locustellidae p18 =
p171 = Passeriformes
Sylvioidea
p373 = Locustellidae

}}

136 label = Lybiidae p225 = Lybiidae p18 =
p171 = Piciformes p373 = Lybiidae

}}

137 label = Machaerirhynchidae p225 = Machaerirhynchidae p18 =
p171 = Corvoidea p373 = Machaerirhynchidae

}}

138 label = Macrosphenidae p225 = Macrosphenidae p18 =
p171 = Passeri p373 = Macrosphenidae

}}

139 label = Manacinod p225 = Pipridae p18 =
p171 = Tyrannida p373 = Pipridae

}}

140 label = Megalaimidae p225 = Megalaimidae p18 =
p171 = Piciformes p373 = Megalaimidae

}}

141 label = Melampittidae p225 = Melampittidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Melampittidae

}}

142 label = Melanocharitidae p225 = Melanocharitidae p18 =
p171 = Melanocharitoidea p373 = Melanocharitidae

}}

143 label = Melysorion p225 = Meliphagidae p18 =
p171 = Meliphagoidea p373 = Meliphagidae

}}

144 label = Mesîtau p225 = Mesitornithidae p18 =
p171 = Mesitornithiformes p373 = Mesitornithidae

}}

145 label = Mohoidae p225 = Mohoidae p18 =
p171 = Passeri p373 = Mohoidae

}}

146 label = Mohouidae p225 = Mohouidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Mohouidae

}}

147 label = Motmotiaid p225 = Momotidae p18 =
p171 = Coraciiformes p373 = Momotidae

}}

148 label = Mulfrain p225 = Phalacrocoracidae p18 =
p171 = Suliformes p373 = Phalacrocoracidae

}}

149 label = Mêl-gogau p225 = Indicatoridae p18 =
p171 = Piciformes p373 = Indicatoridae

}}

150 label = Nicatoridae p225 = Nicatoridae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Nicatoridae

}}

151 label = Notiomystidae p225 = Notiomystidae p18 =
p171 = Corvoidea p373 = Notiomystidae

}}

152 label = Numididae p225 = Numididae p18 =
p171 = Galliformes p373 = Numididae

}}

153 label = Oceanitidae p225 = Oceanitidae p18 =
p171 = Procellariiformes p373 = Oceanitidae

}}

154 label = Oreoicidae p225 = Oreoicidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Oreoicidae

}}

155 label = Pardalotidae p225 = Pardalotidae p18 =
p171 = Meliphagida p373 = Pardalotidae

}}

156 label = Parotiaid p225 = Psittacidae p18 =
p171 = Psittacoidea p373 = Psittacidae

}}

157 label = Passeridae p225 = Passeridae p18 =
p171 = Passeroidea p373 = Passeridae

}}

158 label = Pedrynnod p225 = Hydrobatidae p18 =
p171 = Procellariiformes p373 = Hydrobatidae

}}

159 label = Pedrynnod p225 = Procellariidae p18 =
p171 = Procellariiformes p373 = Procellariidae

}}

160 label = Pelicans p225 = Pelecanidae p18 =
p171 = Pelecaniformes p373 = Pelecanidae

}}

161 label = Pellorneidae p225 = Pellorneidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Pellorneidae

}}

162 label = Pengwin p225 = Spheniscidae p18 =
p171 = Sphenisciformes p373 = Spheniscidae

}}

163 label = Pennau Morthwyl p225 = Scopidae p18 =
p171 = Pelecaniformes p373 = Scopidae

}}

164 label = Petroicidae p225 = Petroicidae p18 =
p171 = Petroicoidea p373 = Petroicidae

}}

165 label = Peucedramidae p225 = Peucedramidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Peucedramidae

}}

166 label = Pibyddion p225 = Scolopacidae p18 =
p171 = Charadriiformes p373 = Scolopacidae

}}

167 label = Pigwyr blodau p225 = Dicaeidae p18 =
p171 = Passeri p373 = Dicaeidae

}}

168 label = Pincod p225 = Fringillidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Fringillidae

}}

169 label = Piod môr p225 = Haematopodidae p18 =
p171 = Charadriiformes p373 = Haematopodidae

}}

170 label = Pitaod p225 = Pittidae p18 =
p171 = Tyranni p373 = Pittidae

}}

171 label = Pityriaseidae p225 = Pityriaseidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Pityriaseidae

}}

172 label = Pluvianellidae p225 = Pluvianellidae p18 =
p171 = Charadriiformes p373 = Pluvianellidae

}}

173 label = Pluvianidae p225 = Pluvianidae p18 =
p171 = Charadriiformes p373 = Pluvianidae

}}

174 label = Pnoepygidae p225 = Pnoepygidae p18 =
p171 = Sylvioidea

}}

175 label = Potwaid p225 = Nyctibiidae p18 =
p171 = Caprimulgiformes
Nyctibiiformes
p373 = Nyctibiidae

}}

176 label = Preblynnod p225 = Timaliidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Timaliidae

}}

177 label = Preblynod Awstralo-Papwan p225 = Pomatostomidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Pomatostomidae

}}

178 label = Prysgadar p225 = Atrichornithidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Atrichornithidae

}}

179 label = Psittaculidae p225 = Psittaculidae p18 =
p171 = Psittacoidea p373 = Psittaculidae

}}

180 label = Psophodidae p225 = Psophodidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Psophodidae

}}

181 label = Ptiliogonatidae p225 = Ptiliogonatidae p171 = Passerida

}}

182 label = Pysgotwyr p225 = Alcedinidae p18 =
p171 = Alcedines p373 = Alcedinidae

}}

183 label = Regulidae p225 = Regulidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Regulidae

}}

184 label = Rhagologidae p225 = Rhagologidae p171 = Corvoidea p373 = Rhagologidae

}}

185 label = Rheaod p225 = Rheidae p18 =
p171 = Rheiformes p373 = Rheidae

}}

186 label = Rhedwyr p225 = Burhinidae p18 =
p171 = Charadriiformes p373 = Burhinidae

}}

187 label = Rhedwyr y crancod p225 = Dromadidae p18 =
p171 = Charadriiformes p373 = Dromadidae

}}

188 label = Rhegennod p225 = Rallidae p18 =
p171 = Gruiformes p373 = Rallidae

}}

189 label = Rhesogion y palmwydd p225 = Dulidae p18 =
p171 = Muscicapoidea
Passeriformes
p373 = Dulidae

}}

190 label = Rhipiduridae p225 = Rhipiduridae p18 =
p171 = Passeri p373 = Rhipiduridae

}}

191 label = Rholyddion p225 = Coraciidae p18 =
p171 = Coraciiformes p373 = Coraciidae

}}

192 label = Rholyddion daear p225 = Brachypteraciidae p18 =
p171 = Coraciiformes p373 = Brachypteraciidae

}}

193 label = Sarothruridae p225 = Sarothruridae p18 =
p171 = Gruiformes p373 = Sarothruridae

}}

194 label = Scotocercidae p225 = Scotocercidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Scotocercidae

}}

195 label = Semnornithidae p225 = Semnornithidae p18 =
p171 = Piciformes p373 = Semnornithidae

}}

196 label = Seriemaid p225 = Cariamidae p18 =
p171 = Cariamiformes p373 = Cariamidae

}}

197 label = Sgiwennod p225 = Stercorariidae p18 =
p171 = Charadriiformes p373 = Stercorariidae

}}

198 label = Sgrechwyr p225 = Anhimidae p18 =
p171 = Anseriformes p373 = Anhimidae

}}

199 label = Sittella p225 = Neosittidae p18 =
p171 = Passeri p373 = Neosittidae

}}

200 label = Stenostiridae p225 = Stenostiridae p18 =
p171 = Sylvioidea p373 = Stenostiridae

}}

201 label = Strigopidae p225 = Strigopidae p18 =
p171 = Parot p373 = Strigopidae

}}

202 label = Sugarbird p225 = Promeropidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Promeropidae

}}

203 label = Sïednod p225 = Trochilidae p18 =
p171 = Apodiformes
Trochiliformes
p373 = Trochilidae

}}

204 label = Tapacwlos p225 = Rhinocryptidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Rhinocryptidae

}}

205 label = Teloriaid (y Byd Newydd) p225 = Parulidae p18 =
p171 = Passeroidea p373 = Parulidae

}}

206 label = Teloriaid yr Hen Fyd p225 = Sylviidae p18 =
p171 = Sylvioidea p373 = Sylviidae

}}

207 label = Tephrodornithidae p225 = Tephrodornithidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Tephrodornithidae

}}

208 label = Teyrn-wybedogion p225 = Tyrannidae p18 =
p171 = Tyrannida p373 = Tyrannidae

}}

209 label = Thamnophilidae p225 = Thamnophilidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Thamnophilidae

}}

210 label = Thraupidae p225 = Thraupidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Thraupidae

}}

211 label = Tichodromidae p225 = Tichodromidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Tichodromidae

}}

212 label = Tinamŵaid p225 = Tinamidae p18 =
p171 = Tinamiformes p373 = Tinamidae

}}

213 label = Titw p225 = Paridae p18 =
p171 = Sylvioidea p373 = Paridae

}}

214 label = Titwod Pendil p225 = Remizidae p18 =
p171 = Sylvioidea p373 = Remizidae

}}

215 label = Titwod cynffonhir p225 = Aegithalidae p18 =
p171 = Sylvioidea p373 = Aegithalidae

}}

216 label = Tityridae p225 = Tityridae p18 =
p171 = Tyrannida p373 = Tityridae

}}

217 label = Todiaid p225 = Todidae p18 =
p171 = Coraciiformes p373 = Todidae

}}

218 label = Tresglod p225 = Icteridae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Icteridae

}}

219 label = Trochwyr p225 = Cinclidae p18 =
p171 = Muscicapoidea p373 = Cinclidae

}}

220 label = Trochyddion p225 = Gaviidae p18 =
p171 = Gaviiformes p373 = Gaviidae

}}

221 label = Troellwyr p225 = Caprimulgidae p18 =
p171 = Caprimulgiformes p373 = Caprimulgidae

}}

222 label = Troellwyr llydanbig p225 = Podargidae p18 =
p171 = Caprimulgiformes
Podargiformes
p373 = Podargidae

}}

223 label = Trogoniaid p225 = Trogonidae p18 =
p171 = Trogoniformes p373 = Trogonidae

}}

224 label = Trympedwyr p225 = Psophiidae p18 =
p171 = Gruiformes p373 = Psophiidae

}}

225 label = Twcaniaid p225 = Ramphastidae p18 =
p171 = Piciformes p373 = Ramphastidae

}}

226 label = Twinciaid banana p225 = Coerebidae p18 =
p171 = Passeriformes p373 = Coerebidae

}}

227 label = Twracoaid p225 = Musophagidae p18 =
p171 = y Twracoaid p373 = Musophagidae

}}

228 label = Tylluan-Droellwyr p225 = Aegothelidae p18 =
p171 = Apodiformes
Caprimulgiformes
Aegotheliformes
p373 = Aegothelidae

}}

229 label = Tylluanod p225 = Strigidae p18 =
p171 = tylluan p373 = Strigidae

}}

230 label = Tylluanod Gwynion p225 = Tytonidae p18 =
p171 = tylluan p373 = Tytonidae

}}

231 label = Urocynchramidae p225 = Urocynchramidae p18 =
p171 = Passeroidea p373 = Urocynchramidae

}}

232 label = Viduidae p225 = Viduidae p18 =
p171 = Passeroidea p373 = Viduidae

}}

233 label = Y Cigyddion Coed p225 = Malaconotidae p18 =
p171 = Malaconotoidea p373 = Malaconotidae

}}

234 label = Y Telorion p225 = Phylloscopidae p18 =
p171 = Passeri p373 = Phylloscopidae

}}

235 label = gwylanod p225 = Laridae p18 =
p171 = Lari p373 = Laridae

}}

236 label = painted berrypecker p225 = Paramythiidae p18 =
p171 = Passeri p373 = Paramythiidae

}}

237 label = siglennod p225 = Motacillidae p18 =
p171 = Passeroidea p373 = Motacillidae

}}

238 label = soflieir y byd newydd p225 = Odontophoridae p18 =
p171 = Galliformes p373 = Odontophoridae

}}

Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.


Teuluoedd

Adar AsgelldroedAdar DailAdar DeildyAdar DreingwtAdar DrudwyAdar FfrigadAdar GwrychogAdar HaulAdar MorgrugAdar OlewAdar ParadwysAdar PobtyAdar TagellogAdar TelynAdar TomenAdar TrofannolAdar y CwilsAlbatrosiaidApostolionAsitïodBarbedauBrainBrain MoelBreisionBrenhinoeddBrychionBwlbwliaidCagwodCarfilodCasowarïaidCeiliogod y WaunCeinddrywodChwibanwyrCiconiaidCiconiaid Pig EsgidCigfachwyrCigyddionCiwïodCnocellodCoblynnodCoblynnod CoedCocatwodCogauCog-GigyddionColïodColomennodCopogionCopogion CoedCornbigauCorsoflieirCotingaodCrehyrodCrehyrod yr HaulCropwyrCrwydriaid y MalîCwrasowiaidCwroliaidCwtiaidCwyrbigau

SeriemaidCynffonau SidanDelorion CnauDreinbigauDringhedyddionDringwyr CoedDringwyr y PhilipinauDrongoaidDrywodDrywod Seland NewyddEhedyddionEmiwiaidEryrodEstrysiaidEurynnodFangáidFfesantodFflamingosFireodFwlturiaid y Byd NewyddGarannodGiachod AmryliwGïachod yr Hadau

GolfanodGwanwyrGwatwarwyrGweilch PysgodGweinbigauGwenoliaidGwenynysorionGwyachodGwybed-DdaliwyrGwybedogionGwybedysyddionGwylanodGylfindroeonHebogiaidHelyddion CoedHercwyrHirgoesauHirgoesau CrymanbigHoatsiniaidHuganodHwyaidIbisiaidIeir y DiffeithwchJacamarodJasanaodLlwydiaidLlydanbigauLlygadwynionLlygaid-DagellLlysdorwyrLorïaidManacinodMeinbigauMel-Gogau

Mêl-Gropwyr HawaiiMelysorionMesîtauMotmotiaidMulfrainParotiaidPedrynnodPedrynnodPedrynnod PlymioPelicanodPengwiniaidPennau MorthwylPibyddionPigwyr BlodauPincodPiod MôrPitaodPotwaidPreblynnodPrysgadarPysgotwyrRheaodRhedwyrRhedwyrRhedwyr y CrancodRhegennodRhesogion y PalmwyddRholyddionRholyddion DaearRobinod Awstralia

SeriemaidSgimwyrSgiwennodSgrechwyrSïednodSiglennodTapacwlosTeloriaidTelorion y Byd NewyddTeyrn-WybedogionTinamwaidTitwodTitwod CynffonhirTitwod PendilTodiaidTresglodTrochwyrTrochyddionTroellwyrTroellwyr LlydanbigTrogoniaidTrympedwyrTwcaniaidTwinc BananaTwracoaidTylluan-DroellwyrTylluanodTylluanod Gwynion

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1.  Gill, F. & D. Donsker (goln.) (2012). IOC World Bird List, Version 3.1. Adalwyd ar 10 Mai 2012.
  2. Y Casglwr; adalwyd 27 Ebrill 2014.

Gweler hefyd[golygu | golygu cod]

Dolenni allanol[golygu | golygu cod]

Chwiliwch am aderyn
yn Wiciadur.