Tylluan
| Tylluanod | |
|---|---|
 |
|
| Tylluan Wen (Tyto alba) | |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Animalia |
| Ffylwm: | Chordata |
| Dosbarth: | |
| Is-ddosbarth: | |
| Inffradosbarth: | |
| Uwchurdd: | Neoaves |
| Urdd: | Strigiformes Wagler, 1830 |
| Teuluoedd | |
 |
|
| Cyfystyron | |
|
Strigidae sensu Sibley & Ahlquist |
|
Aderyn ysglyfaethus nosol yw tylluan (hefyd gwdihŵ), sy'n perthyn i urdd y Strigiformes.
Mae tua 229 o rywogaethau a geir bron ym mhob gwlad yn y byd.[1] Mae tylluanod yn hela mamaliaid bach, pryfed ac adar eraill ac mae ychydig o rywogaethau'n dal pysgod.[2]
Dosberthir tylluanod yn ddau grŵp (dau 'deulu'): y teulu hwn, y Strigidae, neu'r 'Gwir dylluan' a theulu'r Tytonidae, neu'r Dylluan wen (barn-owl).
Mae'r dylluan mewn mytholeg clasurol yn symbol o wybodaeth, ond mewn mytholeg Geltaidd fe'i hystyrir yn aderyn marwolaeth. Trwowyd Blodeuwedd, fel dial am affêr gyda Gronw Pebr. Ceir ei hanes ym Mhedwaredd Gainc y Mabinogi, sef Math fab Mathonwy. Cynllwyniodd Blodeuwedd gyda'i chariad Gronw Pebr, arglwydd Penllyn, i ladd Lleu, ac fel cosb cafodd hi ei throi'n dylluan gan Gwydion.
Rhestr rannol o rywogaethau[golygu | golygu cod y dudalen]
Rhestr Wicidata:
| teulu | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Troellwr llydanbig Awstralia | Podargus strigoides |
 |
| Troellwr llydanbig manfrech | Podargus ocellatus |
 |
| Troellwr mannog | Eurostopodus argus |
 |
| Tylluan sgops | Otus scops |
 |
| Tylluan sgops Andaman | Otus balli |
 |
| Tylluan sgops Fflores | Otus alfredi |
 |
| Tylluan sgops gynffonhir | Otus sagittatus |
 |
| Tylluan sgops India | Otus bakkamoena |
 |
| Tylluan sgops Madagasgar | Otus rutilus |
 |
| Tylluan Sgops Molwcaidd | Otus magicus |
 |
| Tylluan sgops Ryukyu | Otus elegans | |
| Tylluan sgops Saõ Tomé | Otus hartlaubi | |
| Tylluan sgops y Seychelles | Otus insularis |
 |
| Tylluan-droellwr Awstralia | Aegotheles cristatus |
 |
| Tylluan-droellwr Caledonia Newydd | Aegotheles savesi |
 |
| Tylluan-droellwr mawr | Aegotheles insignis |
 |
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]
- ↑ Gill, F. & D. Donsker (goln.) (2012). IOC World Bird List, Version 3.1: Owls. Adalwyd ar 29 Gorffennaf 2012.
- ↑ Hennessey, Kathryn & Victoria Wiggins, goln. (2010) The Natural History Book, Dorling Kindersley, Llundain.
