Tylluan

Oddi ar Wicipedia
Tylluanod
Tylluan Wen (Tyto alba)
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Animalia
Ffylwm: Chordata
Dosbarth: Aves
Is-ddosbarth: Neornithes
Inffradosbarth: Neognathae
Uwchurdd: Neoaves
Urdd: Strigiformes
Wagler, 1830
Teuluoedd
Cyfystyron

Strigidae sensu Sibley & Ahlquist

Aderyn ysglyfaethus nosol yw tylluan (hefyd gwdihŵ), sy'n perthyn i urdd y Strigiformes.

Mae tua 229 o rywogaethau a geir bron ym mhob gwlad yn y byd.[1] Mae tylluanod yn hela mamaliaid bach, pryfed ac adar eraill ac mae ychydig o rywogaethau'n dal pysgod.[2]

Dosberthir tylluanod yn ddau isurdd: yr isurdd hwn, y Strigidae, neu'r ‘gwir dylluanod’ ac isurdd y Tytonidae, neu'r ‘dylluanod gwynion’ (barn-owls).

Mae'r dylluan mewn mytholeg clasurol yn symbol o wybodaeth, ond mewn mytholeg Geltaidd fe'i hystyrir yn aderyn marwolaeth. Trowyd Blodeuwedd yn dylluan, fel dial am odineb gyda Gronw Pebr. Ceir ei hanes ym Mhedwaredd Gainc y Mabinogi, sef Math fab Mathonwy. Cynllwyniodd Blodeuwedd gyda'i chariad Gronw Pebr, arglwydd Penllyn, i ladd Lleu, ac fel cosb cafodd hi ei throi'n dylluan gan Gwydion.

Rhestr rannol o rywogaethau[golygu | golygu cod]

Rhestr Wicidata:

teulu enw tacson delwedd
Tylluan Jamaica Pseudoscops grammicus
Tylluan bysgod Pel Scotopelia peli
Tylluan bysgod goch Scotopelia ussheri
Tylluan bysgod resog Scotopelia bouvieri
Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1.  Gill, F. & D. Donsker (goln.) (2012). IOC World Bird List, Version 3.1: Owls. Adalwyd ar 29 Gorffennaf 2012.
  2. Hennessey, Kathryn & Victoria Wiggins, goln. (2010) The Natural History Book, Dorling Kindersley, Llundain.
Eginyn erthygl sydd uchod am aderyn. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.