Tylluan
| Tylluanod | |
|---|---|
| |
| Tylluan Wen (Tyto alba) | |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Animalia |
| Ffylwm: | Chordata |
| Dosbarth: | |
| Is-ddosbarth: | |
| Inffradosbarth: | |
| Uwchurdd: | Neoaves |
| Urdd: | Strigiformes Wagler, 1830 |
| Teuluoedd | |
| |
| Cyfystyron | |
|
Strigidae sensu Sibley & Ahlquist | |
Aderyn ysglyfaethus nosol yw tylluan (hefyd gwdihŵ), sy'n perthyn i urdd y Strigiformes.
Mae tua 229 o rywogaethau a geir bron ym mhob gwlad yn y byd.[1] Mae tylluanod yn hela mamaliaid bach, pryfed ac adar eraill ac mae ychydig o rywogaethau'n dal pysgod.[2]
Dosberthir tylluanod yn ddau grŵp (dau 'deulu'): y teulu hwn, y Strigidae, neu'r 'Gwir dylluan' a theulu'r Tytonidae, neu'r Dylluan wen (barn-owl).
Mae'r dylluan mewn mytholeg clasurol yn symbol o wybodaeth, ond mewn mytholeg Geltaidd fe'i hystyrir yn aderyn marwolaeth. Trwowyd Blodeuwedd, fel dial am affêr gyda Gronw Pebr. Ceir ei hanes ym Mhedwaredd Gainc y Mabinogi, sef Math fab Mathonwy. Cynllwyniodd Blodeuwedd gyda'i chariad Gronw Pebr, arglwydd Penllyn, i ladd Lleu, ac fel cosb cafodd hi ei throi'n dylluan gan Gwydion.
Rhestr rannol o rywogaethau[golygu | golygu cod y dudalen]
Rhestr Wicidata:
| teulu | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Tylluan wen | Tyto alba | |
| Tylluan wen Hispaniola | Tyto glaucops |  |
| Tylluan wen Madagasgar | Tyto soumagnei |  |
| Tylluan wen Minahassa | Tyto inexspectata |  |
| Tylluan wen Prydain Newydd | Tyto aurantia | _by_Keulemans.jpg) |
| Tylluan wen Swlawesi | Tyto rosenbergii |  |
| Tylluan wen fygydog Awstralia | Tyto novaehollandiae |  |
| Tylluan wen y gwair | Tyto capensis |  |
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]
- ↑ Gill, F. & D. Donsker (goln.) (2012). IOC World Bird List, Version 3.1: Owls. Adalwyd ar 29 Gorffennaf 2012.
- ↑ Hennessey, Kathryn & Victoria Wiggins, goln. (2010) The Natural History Book, Dorling Kindersley, Llundain.
