Coliiformes

Coliiformes; Amrediad amseryddol: ; Paleosen hwyr i'r presennol
	Coli gwarlas (Urocolius macrourus)
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas:	Animalia
Ffylwm:	Chordata
Dosbarth:	Aves
Urdd:	Coliiformes
Teulu:	Coliidae
Genera
	Colius; Urocolius; Ceir hefyd rhai darfodedig (ffosiliau)

Urdd o adar yw'r Coliiformes (Cymraeg: y colīod gwarlas). Dyma chwaer grŵp y cytras Eucavitaves, sy'n cynnwys y Cwrol (Leptosomatiformes), trogonau (Trogoniformes), Bucerotiformes, Coraciformes a'r Piciformes. Y teuly yw'r Coliidae.

Mae'r urdd yma'n gyfyngedig, yn ddaearyddol, is-drofannau Affrica a dyma'r unig urdd o adar sy'n gyfyngedig i'r cyfandir hwn. Cynhanes, arferai bod amrywiaeth enfawr o rywogaethau o fewn yr urdd hwn a chredir iddynt o bosibl esblygu yn Ewrop cyn darfod.

Fel arfer mae'n nhw'n ymgasglu at ei gilydd yn grwpiau o tuag ugain a gellir eu canfod mewn coedwigoedd bychan, gyda digon o le rhwng y coed. Maent yn adeiladu nythod siap cwpannau yng nghanghenau'r coed gyda brigau mân a'i leinio gyda gwair. Mae'r iâr (y fenyw) yn dodwy rhwng 3 a 4 wy ac mae'r cywion yn gadael y nyth yn eitha cyflym.

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

Hackett, S. (2008). "A Phylogenomic Study of Birds Reveals Their Evolutionary History". Science 320 (5884): 1763–1768. doi:10.1126/science.1157704. PMID 18583609. http://www.sciencemag.org/content/320/5884/1763.
Houde, Peter; Olson, Storrs L. (1992). "A radiation of coly-like birds from the Eocene of North America (Aves: Sandcoleiformes, new order)" (PDF). Natural History Museum of Los Angeles County Science Series 36: 137–160. http://biology-web.nmsu.edu/houde/sandcoleidae.pdf. Adalwyd 2016-05-24.

Llyfryddiaeth[golygu | golygu cod]

Michael J. Benton (2004). "Origin and relationships of Dinosauria". In David B. Weishampel; Peter Dodson; Halszka Osmólska (Hrsg.) (gol.). The Dinosauria. Berkeley: Zweite Auflage, University of California Press. tt. 7–19. ISBN 0-520-24209-2.

Dolennau allanol[golygu | golygu cod]