Baner Undeb Kalmar
Cyflwynwyd baner Undeb Kalmar, a elwir hefyd yn Baner y Gogledd, gan y Brenin Erik VII ym 1430 fan bellaf fel baner ymerodrol ar gyfer achlysuron seremonïol ac roedd i fod i gynrychioli undeb teyrnasoedd Denmarc, Norwy a Sweden a adnabwyd fel Undeb Kalmar (cofier nad yw'r ffiniau yr un peth yn 15g ag yn yr 21g_.
Mae'r faner yn dangos croes Llychlynnaid goch ar gefndir melyn, wedi'i symud tuag at y polyn fflag. Mae'n debyg bod y groes sydd i'w chael ym mron pob baner y gwledydd Nordig heddiw wedi'i chymryd o'r Dannebrog, baner Denmarc; daw'r lliwiau o arfbais Norwy.
Hanes[golygu | golygu cod]
Cofnodir defnydd y faner am y tro cyntaf yn ysgrifenedig ym 1430, pan gafodd ei gosod ar sarcophagus y Frenhines Margaret I. Penderfynodd ei holynydd Erik VII y dylai ei chlogyn wisgo "croes goch ar gae euraidd neu felyn sef y faner ymerodrol" (It røt Kaars udi it gult Felt, baner som er Rigen). Ar ôl amser Erik VII, cymerodd defnydd y faner sedd gefn i ddechrau. ' Brenin cyntaf Undeb Kalmar oedd Eric o Pomerania. Cyfunodd ei sêl arfbais Norwy (canol, fel 'inescutcheon ar groes dros y cyfan), arfbais Denmarc (yn 'dexter chief'), arfbais Sweden (y llew Folkung, mewn 'dexter base'), a Pomerania (griffin, mewn 'sinister base'), ac yn ychwanegol symbol y Tair Coron mewn 'sinister chief'; mae'r dyluniad herodrol olaf yn rhagddyddio Undeb Kalmar, ac erbyn hyn mae'n gysylltiedig yn bennaf ag arfbais Sweden, ond a ddaeth yn ystod y 15g i gynrychioli tair teyrnas yr undeb.[2][3]
Mewn dau lythyr dyddiedig i 1430, mae Eric o Pomerania yn gorchymyn i offeiriaid Vadstena a Kalmar wisgo "baner y teyrnasoedd" ar eu gwisg. Disgrifir y faner fel "croes goch mewn cae melyn". Prin yw'r ffynonellau am faner Undeb Kalmar. Mae'r rhain yn gwpl o ddarnau byr o destun. Nid oes tystiolaeth ddarluniadol yn tystio i faner yr Undeb o gyfnod Undeb Kalmar (er bod rhai awduron yn pwyntio at dystiolaeth herodrol am groes undeb coch) ac yn bendant dim baner wedi goroesi. Mae baner a welwyd gan Hugh Watkins mewn amgueddfa yn dangos croes Sgandinafaidd goch ar gae melyn yn adloniant o'r hyn y credir oedd baner yr undeb. (Jan Oskar Engene, 11 Chwefror 2004) "Yr hyn sy'n weddill o dystiolaeth yw dau lythyr o 1430 lle mae'r Brenin Erik yn gorchymyn i offeiriaid Vadstena a Kalmar wisgo" baner y teyrnasoedd "ar eu gwisg. Disgrifir y faner fel 'croes goch ar ben cae melyn. '"(Jan Oskar Engene, 16 Chwefror 2004).[4]
Hanes Cyfoes[golygu | golygu cod]
Defnyddir y faner eto heddiw gan gefnogwyr Sgandinaifiaeth. Cyn cyflwyno ei faner bresennol tan 1985, dangosodd y Cyngor Nordig gysylltiadau traddodiadol y gwledydd Nordig hefyd.
Diwrnod y Faner[golygu | golygu cod]
Bob blwyddyn ar 17 Mehefin, ar ben-blwydd Undeb Kalmar, mae'r faner yn cael ei chodi yn hen Gastell Helsingborg yn Scania.[5]
Baneri Tebyg[golygu | golygu cod]
Roedd hen faner Ynysoedd Erch, a oedd yn cael ei defnyddio rhwng canol yr 1990au tan 2007 , yn cyfateb i faner Undeb Kalmar. Fodd bynnag, nid oedd ganddo statws swyddogol. Mae hyd yn oed baner arfau eglwys Sweden yn debyg i'r faner.
Noder hefyd bod arfbais Eglwys Sweden - sef eglwys y wladwriaeth ers 1536 - yn dilyn lliwiau croes goch ar gefndir melyn, baner Undeb Kalmar, yn debyg iawn.
Gweler hefyd[golygu | golygu cod]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ Cadwyd y gwreiddiol yn Eglwys Fair, Lübeck nes iddi gael ei dinistrio mewn cyrch bomio yn 1942; mae copi o'r 19g yn cael ei arddangos yn Amgueddfa Hanes Cenedlaethol Denmarc ym Mhalas Frederiksborg, Denmarc. Y sant sy'n cyd-fynd â'r Forwyn Fair a'r baban Crist yw Sant Iago Fawr, a nodwyd gan ei arwyddlun cregyn cregyn bylchog. Yn seiliedig ar y delweddau herodrol a ddangosir, mae'n rhaid bod y faner wedi dyddio o deyrnasiad y Brenin Eric o Pomerania. O ganlyniad fe'i crëwyd heb fod yn gynharach na 1396 a heb fod yn hwyrach na'r 1420au. Gwnaed y faner o liain bras. Crëwyd yr holl ffigurau ac arwyddluniau herodrol gan ddefnyddio paent yn seiliedig ar olew, a phaentiwyd dwy ochr y faner yn amherffaith fel drychau ei gilydd. K. N. H. Petersen, Et dansk Flag fra Unionstiden i Maria-Kirken i Lübeck , Copenhagen: C.A. Reitzel, 1882, t. 57
- ↑ Sven Tito Achen (1972). "Sverige". Alverdens heraldik i farver (yn Danish). Copenhagen: Politikens forlag. t. 216. ISBN 87-567-1685-0.CS1 maint: unrecognized language (link)
- ↑ Sven Tito Achen (1972). "Sverige". Alverdens heraldik i farver (yn Danish). Copenhagen: Politikens forlag. t. 217. ISBN 87-567-1685-0.CS1 maint: unrecognized language (link)
- ↑ crwflags.com
- ↑ Flaggan som blivit ett frågetecken, Helsingborg Dagblad. Besøkt 5. febr. 2014
Dolenni allanol[golygu | golygu cod]
- Baner Rigens - et nordisk flag Archifwyd 2011-09-03 yn y Peiriant Wayback. Hanes Undeb Kalmar a'i faner (Daneg)
- Norden 'Flags of the World' ar y faner
- www.crwflags.com, Cyngor Nordig, Gwefan Flags of the World
- www.norden.org Y Cyngor Nordig