Laos

Oddi ar Wicipedia
Laos
ArwyddairPeace, independence, democracy, unity and prosperity Edit this on Wikidata
Mathgwladwriaeth sofran, gwlad dirgaeedig, gwladwriaeth comiwnyddol, gweriniaeth y bobl, gwlad Edit this on Wikidata
Lb-Laos.ogg, LL-Q7913 (ron)-KlaudiuMihaila-Laos.wav Edit this on Wikidata
PrifddinasVientiane Edit this on Wikidata
Poblogaeth6,858,160 Edit this on Wikidata
Sefydlwyd
  • 1949 Edit this on Wikidata
AnthemPheng Xat Lao Edit this on Wikidata
Pennaeth llywodraethPhankham Viphavan Edit this on Wikidata
Cylchfa amserUTC+07:00, Asia/Vientiane Edit this on Wikidata
Iaith/Ieithoedd
  swyddogol
Lao Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
Rhan o'r canlynolDe-ddwyrain Asia Edit this on Wikidata
GwladBaner Laos Laos
Arwynebedd236,800 km² Edit this on Wikidata
Yn ffinio gydaMyanmar, Cambodia, Gweriniaeth Pobl Tsieina, Gwlad Tai, Fietnam Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau18.2°N 104.1°E Edit this on Wikidata
Gwleidyddiaeth
Corff deddfwriaetholNational Assembly Edit this on Wikidata
Swydd pennaeth
  y wladwriaeth
President of Laos Edit this on Wikidata
Pennaeth y wladwriaethThongloun Sisoulith Edit this on Wikidata
Swydd pennaeth
  y Llywodraeth
Prif Weinidog Laos Edit this on Wikidata
Pennaeth y LlywodraethPhankham Viphavan Edit this on Wikidata
Map
Ariannol
Cyfanswm CMC (GDP)$18,827 million, $15,724 million Edit this on Wikidata
ArianKip Edit this on Wikidata
Cyfartaledd plant2.57 Edit this on Wikidata
Mynegai Datblygiad Dynol0.607 Edit this on Wikidata

Gwladwriaeth gomiwnyddol weriniaethol sosialaidd yw Laos, neu Weriniaeth Ddemocrataidd y Bobl Lao. Y prifddinas yw Vientiane.

Gwlad nad yw'n ffinio â'r un môr ydyw er ei bod yn ffinio â Myanmar (Byrma) a Gweriniaeth Pobl Tsieina i'r gogledd-orllewin, Fietnam i'r dwyrain, Cambodia i'r de a Gwlad Tai i'r gorllewin.

Hanes[golygu | golygu cod]

Prif: Hanes Laos

Tardda hanes y wlad yn ôl i Deyrnas Lang Xang neu Dir y Miliwn o Eliffantod, a fodolodd o'r 14g i'r 18g. Wedi cyfnod yn perthyn i Wlad Tai ac wedyn i Ffrainc, enillodd ei annibyniaeth ym 1954. Daethpwyd â rhyfel cartref hir i ben pan ddaeth yr arweinwyr comiwnyddol, y Pathet Lao, i rym ym 1975 a chyhoeddi Gweriniaeth y Bobl.

Economi[golygu | golygu cod]

Mae masnach a menter breifat wedi cynnydu ers canol y 1980au, ond mae datblygu'n cael ei gwneud yn anodd gan y dirwedd fynyddig a choedwigol. Mae hyd at 80% o'r sawl sy'n gweithio yn y wlad yn gweithio yn y sector amaethyddiaeth gynhaliol sy'n cyfrif am 57% o'r GDP; ceir newyn ar raddfa eang oherwydd methiannau niferus comiwnyddiaeth a'r economi yno. Y kip yw'r arian cyfredol.

Iaith a diwylliant[golygu | golygu cod]

Mae nifer o grwpiau ethnig gwahanol yn y wlad a dim ond 60% sy'n perthyn i'r grŵp ethnig mwyaf sef y Lao. Lao yw'r iaith swyddogol ond ceir nifer o ieithoedd llai yn ogystal. Mae rhan fwyaf y boblogaeth yn Fwdhiaid.

Rhanbarthau gweinyddol[golygu | golygu cod]

Taleithiau Laos Rhennir Laos yn 16 talaith (Kang), 1 ardal ddinesig (Kumpang nakon), ac un Ardal Arbennig (ketpisade):

  1. Attapu
  2. Bokeo
  3. Bolikhamxai
  4. Champasak
  5. Houaphan
  6. Khammouan
  7. Loung Namtha
  8. Louangphabang
  9. Oudomxai
  10. Phongsali
  11. Salavan
  12. Savannakhet
  13. Vientiane, Ardal Ddinesig
  14. Vientiane
  15. Xaignabouli
  16. Xaisomboun, Ardal Arbennig
  17. Xekong
  18. Xiangkhoang

Is-rennir Laos yn bellach yn muang yn ogystal.

Dolenni allanol[golygu | golygu cod]