Tour de France 2012
Tour de France 2012 oedd 99fed ras Tour de France. Cychwynnodd ar 30 Mehefin 2012 gyda chymal cyntaf yn Liège, Gwlad Belg a gorffen ar y Champs-Élysées ym Mharis ar 22 Gorffennaf. Ymwelodd y Tour â'r Swistir y flwyddyn hon yn ogystal.
Cafodd y llwybr ei gyhoeddi ar gam gan yr ASO ar eu gwefan ar 10 Hydref 2011.[1] Cadarnhaodd yr ASO y llwybr yn y cyflwyniad swyddogol ar 18 Hydref.[2]
Roedd y llwybr yn cynnwys 101.1 km a gwblhawyd ar ffurf treial amser[3] ac ond tri chymal yn gorffen i fyny allt: La Planche des Belles Filles (cymal 7), La Toussuire - Les Sybelles (cymal 11) a Peyragudes (cymal 17).
Ymwelwyd â'r Col du Grand Colombier am y tro cyntaf yn hanes y Tour de France. Cafodd yr esgyniad ei ddefnyddio'n gynharach yn y Critérium du Dauphiné, Tour de l'Avenir ac yn gyson yn y Tour de l'Ain. Esgynnwyd hefyd mynyddoedd cyfarwydd y Col de la Madeleine a'r Col de la Croix de Fer (y ddwy yn Hors catégorie) wrth i'r ras deithio drwy'r Alpau. Ar y daith drwy'r Pyreneau, esgynnwyd y Col de Tourmalet, Col d'Aubisque, Col d'Aspin ar Col de Peyresourde; a phob un o'r pedwar yn ystod cymal 16. Roedd cyfanswm o 25 esgyniad yng nghategori 1, 2, a HC yn cyfrif ar gyfer pwyntiau yng nghystadleuaeth brenin y mynyddoedd.
Timau[golygu | golygu cod y dudalen]
Roedd gan pob un o 18 o dimau ProTeam yr UCI yr hawl, ac roedd yn ofynnol iddynt, gymryd rhan yn y ras. Cafodd pedwar tîm UCI Professional Continental eu gwahodd yn ogystal, un Iseldiraidd a tair Ffrengig.[4]
- Ag2r-La Mondiale
- Cofidis†
- Lampre-ISD
- Orica-GreenEDGE
- Saur-Sojasun†
- Team Sky
- Argos-Shimano†
- Euskaltel-Euskadi
- Liquigas-Cannondale
- Omega Pharma-Quick Step
- Team Europcar†
- Vacansoleil-DCM
- Astana
- FDJ-BigMat
- Lotto-Belisol
- Rabobank
- Team Katusha
- BMC Racing Team
- Garmin-Sharp
- Movistar Team
- RadioShack-Nissan
- Team Saxo Bank-Tinkoff Bank
†: Timau proffesiynol cyfandirol a wahoddwyd
Y ffefrynnau cyn y ras[golygu | golygu cod y dudalen]
Roedd Cadel Evans am amddiffyn ei deitl fel enillydd y Tour y flwyddyn gynt. Nid oedd Andy Schleck, enillydd 2010 (wedi i Alberto Contador gael ei ddi-gymhwyso am ddefnyddio cyffuriau), a ddaeth yn ail yn 2011, yn gallu cychwyn y Tour wedi iddo dorri ei asgwrn sacraidd yn ei belfis yn y Critérium du Dauphiné.[5] Ni fyddai cyn enillydd 2007, Alberto Contador, a ddi-gymhwyswyd wedi 2010, yn cymryd rhan oherwydd ei fod yn dal wedi ei wahardd rhag cystadlu ar y pryd.
Roedd cyn-enillwyr eraill Grand Tour a gychwynnodd y Tour de France yn 2012 yn cynnwys: Denis Menchov (2009 Giro d'Italia a 2005 a Vuelta a España 2007), Alexander Vinokourov (Vuelta a Espana 2006), Alejandro Valverde (Vuelta a España 2009), Vincenzo Nibali (Vuelta a España 2010), Juan José Cobo (Vuelta a España 2011), Ivan Basso (Giro d'Italia 2006 a Giro d'Italia 2010), Michele Scarponi (Giro d'Italia 2011) a Ryder Hesjedal (Giro d'Italia 2012).[6][7][8]
Yn ôl nifer y feirniaid, y prif ffefryn oedd y reidiwr Prydeinig Bradley Wiggins.[9][10] Roedd Wiggins, a orffennodd yn bedwerydd yn 2009, ac yn drydydd yn Vuelta a España 2011, wedi dangos ei gyflwr yn dda drwy gydol 2012, gan ennill rasus cymalog nodweddiadol Paris-Nice, Tour de Romandie a'r Critérium du Dauphiné. Cysidrwyd y cyn-reidiwr trac i fod yn un o dreialwyr amser gorau'r peleton, ac roedd y cyfanswm uchel o gilomedrau ar ffurf treialon amser yn Tour 2012 yn fantais iddo.
Canlyniad[golygu | golygu cod y dudalen]
Enillodd Bradley Wiggins (Team Sky) ddosbarthiad cyffredinol y ras, 3' 21" yn glir o'i gyd-aelod tîm Chris Froome. Daeth y ddau yn Brydeinwyr cyntaf erioed i orffen yn nhri safle uchaf y ras ers sefydliad y ras 109 mlynedd ynghynt. Gwisgwyd y crys melyn gan Fabian Cancellara (RadioShack-Nissan) o'r Swistir, a enillodd y prologue.[11] Cipiodd Wiggins, a ddaeth yn ail yn y prologue, y crys melyn ar gymal 7, y cymal mynyddig cyntaf, cymal a enillwyd gan Froome,[12] a deliodd ar y safle drwy gydol gweddill y ras, gan ennill y ddau dreial amser hir, a heb golli unrhyw amser i'w brif wrthwynebwyr yn y mynyddoedd. Daeth Froome yn ail yn y ddau dreial amser, ac roedd ochr yn ochr, neu ychydig o flaen Wiggins yn y cymalau mynyddig. Yr Eidalwr Vincenzo Nibali (Liquigas-Cannondale) a orffennodd yn y drydydd safle, yr unig reidiwr i gadw fyny gyda'r ddau yn gyson yn y mynyddoedd.
Enillwyd y crys gwyrdd am y dosbarthiad bwyntiau gan gyd-aelod tîm Nibali, y Slofaciwr Peter Sagan. Enillodd Sagan dri cymal, a bu'n ail neu'n drydydd mewn pedwar cymal arall. Enillwyd dau gymal hefyd gan y sbrintiwr Almaenig André Greipel (Lotto-Belisol), a phencampwr y byd Mark Cavendish, Prydeiniwr arall ar Team Sky, ond roeddent yn llai cyson yn sbrintiau eraill y ras. Thomas Voeckler, y Ffrancwr ar Team Europcar, a gipiodd dosbarthiad Brenin y Mynyddoedd, wedi iddo gipio dau gymal mynyddig a bod y cyntaf i groesi copa saith mynydd yn olynol. Yr Americanwr Tejay van Garderen (BMC Racing Team), a ddaeth yn bumed yn y dosbarthiad cyffredinol, a enillodd y crys gwyn fel y reidiwr ifanc gorau. Cipiodd RadioShack-Nissan y dosbarthiad timau, a gwobrwywyd Chris Anker Sørensen fel y reidiwr mwyaf brwydrol.
Cymalau[golygu | golygu cod y dudalen]
| Cymal | Dyddiad | Dechrau – Gorffen | Pellter | Math | Enillydd | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| P | 30 Mehefin | Liège – Liège | 6.4 km |  |
Treial amser unigol |  Fabian Cancellara
| |
| 1 | 1 Gorffennaf | Liège – Serain | 198 km |  |
Cymal gwastad |  Peter Sagan
| |
| 2 | 2 Gorffennaf | Visé – Tournai | 207.5 km | |
Cymal gwastad |  Mark Cavendish
| |
| 3 | 3 Gorffennaf | Orchies – Boulogne-sur-Mer | 197 km |  |
Cymal mynyddig canolig | Peter Sagan
| |
| 4 | 4 Gorffennaf | Abbeville – Rouen | 214.5 km | |
Cymal gwastad |  André Greipel
| |
| 5 | 5 Gorffennaf | Rouen – Saint-Quentin | 196.5 km | |
Cymal gwastad | André Greipel
| |
| 6 | 6 Gorffennaf | Épernay – Metz | 207.5 km | |
Cymal gwastad | Peter Sagan
| |
| 7 | 7 Gorffennaf | Tomblaine – La Planche des Belles Filles | 199 km | |
Cymal mynyddig canolig | Chris Froome
| |
| 8 | 8 Gorffennaf | Belfort – Porrentruy | 157.5 km | |
Cymal mynyddig canolig |  Thibaut Pinot
| |
| 9 | 9 Gorffennaf | Arc-et-Senans – Besançon | 41.5 | |
Treial amser unigol | Bradley Wiggins
| |
| 10 Gorffennaf | Diwrnod gorffwys | ||||||
| 10 | 11 Gorffennaf | Mâcon – Bellegarde-sur-Valserine | 195.5 km |  |
Cymal mynyddig | Thomas Voeckler
| |
| 11 | 12 Gorffennaf | Albertville – La Toussuire/Les Sybelles | 148 km | |
Cymal mynyddig | Pierre Rolland
| |
| 12 | 13 Gorffennaf | Saint-Jean-de-Maurienne – Annonay/Davézieux | 226 km | |
Cymal mynyddig canolig | David Millar
| |
| 13 | 14 Gorffennaf | Saint-Paul-Trois-Châteaux – Cap d'Agde | 217 km | |
Cymal gwastad | André Greipel
| |
| 14 | 15 Gorffennaf | Limoux – Foix | 191 km | |
Cymal mynyddig |  Luis León Sánchez
| |
| 15 | 16 Gorffennaf | Samatan – Pau | 158.5 km | |
Cymal mynyddig | Pierrick Fedrigo
| |
| 17 Gorffennaf | Diwrnod gorffwys | ||||||
| 16 | 18 Gorffennaf | Pau – Bagnères-de-Luchon | 197 km | |
Cymal mynyddig | Thomas Voeckler
| |
| 17 | 19 Gorffennaf | Bagnères-de-Luchon – Peyragudes | 143.5 km | |
Cymal mynyddig | Alejandro Valverde
| |
| 18 | 20 Gorffennaf | Blagnac – Brive-la-Gaillarde | 222.5 km | |
Cymal gwastad | Mark Cavendish
| |
| 19 | 21 Gorffennaf | Bonneval – Chartres | 53.5 km | |
Treial amser unigol | Bradley Wiggins
| |
| 20 | 22 Gorffennaf | Rambouillet – Paris (Champs-Élysées) | 120 km | |
Cymal gwastad | Mark Cavendish
| |
Arweinwyr y dosbarthiadau[golygu | golygu cod y dudalen]
Nodiadau[golygu | golygu cod y dudalen]
Pan yw un reidiwr yn arwain mwy nag un gystadleuaeth ar ddiwedd cymal mae'n derbyn pob crys, ond dim ond un crys gaiff ei wisgo y diwrnod canlynol. Mae'n gwisgo crys y gystadleuaeth pwysicaf (yn y drefn yma - melyn, gwyrdd, dot polca, gwyn).[13] Mae'r crysau eraill a ddeilir gan y reidiwr yn cael eu gwisgo gan y reidiwr sy'n ail yn y gystadlauaeth eilradd hwnnw (neu'r trydydd, pedwerydd reidiwr ayb. fel bo'r angen).
- Yng nghymal 1, gwisgodd Bradley Wiggins, a oedd yn ail yn y gystadleuaeth, y crys gwyrdd, gan fod Fabian Cancellara yn gwisgo'r crys melyn.
- Yng nghymal 2, gwisgodd Peter Sagan, a oedd yn ail yn y gystadleuaeth, y crys gwyrdd, gan fod Fabian Cancellara yn gwisgo'r crys melyn.
Canlyniadau[golygu | golygu cod y dudalen]
Dosbarthiad cyffredinol[golygu | golygu cod y dudalen]
| Reidiwr | Tîm | Amser | |
|---|---|---|---|
| 1 | Bradley Wiggins 
|
Team Sky | 87h 34' 47" |
| 2 | Chris Froome
|
Team Sky | + 3' 21″ |
| 3 |  Vincenzo Nibali
|
Liquigas-Cannondale | + 6' 19″ |
| 4 |  Jurgen Van Den Broeck
|
Lotto-Belisol | + 10' 15″ |
| 5 |  Tejay van Garderen 
|
BMC Racing Team | + 11' 04″ |
| 6 | Haimar Zubeldia 
|
RadioShack-Nissan | + 15' 41″ |
| 7 |  Cadel Evans
|
BMC Racing Team | + 15' 49″ |
| 8 | Pierre Rolland
|
Team Europcar | + 16' 26″ |
| 9 |  Janez Brajkovič
|
Astana | + 16' 33″ |
| 10 | Thibaut Pinot
|
FDJ-BigMat | + 17' 17″ |
Dosbarthiad bwyntiau[golygu | golygu cod y dudalen]
| Reidiwr | Tîm | Pwyntiau | |
|---|---|---|---|
| 1 | Peter Sagan 
|
Liquigas-Cannondale | 421 |
| 2 | André Greipel
|
Lotto-Belisol | 280 |
| 3 | Matthew Goss
|
Orica-GreenEDGE | 268 |
| 4 | Mark Cavendish
|
Team Sky | 220 |
| 5 |  Edvald Boasson Hagen
|
Team Sky | 160 |
| 6 | Bradley Wiggins
|
Team Sky | 144 |
| 7 | Chris Froome
|
Team Sky | 126 |
| 8 | Luis León Sánchez
|
Rabobank | 104 |
| 9 |  Juan José Haedo
|
Team Saxo Bank-Tinkoff Bank | 102 |
| 10 | Cadel Evans
|
BMC Racing Team | 100 |
Brenin y Mynyddoedd[golygu | golygu cod y dudalen]
| Reidiwr | Tîm | Pwyntiau | |
|---|---|---|---|
| 1 | Thomas Voeckler 
|
Team Europcar | 135 |
| 2 |  Fredrik Kessiakoff
|
Astana | 123 |
| 3 |  Chris Anker Sørensen
|
Team Saxo Bank-Tinkoff Bank | 77 |
| 4 | Pierre Rolland
|
Team Europcar | 63 |
| 5 | Alejandro Valverde
|
Movistar Team | 51 |
| 6 | Chris Froome
|
Team Sky | 48 |
| 7 | Egoi Martínez
|
Euskaltel-Euskadi | 43 |
| 8 | Thibaut Pinot
|
FDJ-BigMat | 40 |
| 9 | Brice Feillu
|
Saur-Sojasun | 38 |
| 10 |  Daniel Martin
|
Garmin-Sharp | 34 |
Dosbarthiad reidiwr ifanc[golygu | golygu cod y dudalen]
| Reidiwr | Tîm | Amser | |
|---|---|---|---|
| 1 | Tejay van Garderen
|
BMC Racing Team | 87h 45′ 46″ |
| 2 | Thibaut Pinot
|
FDJ-BigMat | + 6' 13″ |
| 3 |  Steven Kruijswijk
|
Rabobank | + 1h 05' 48″ |
| 4 |  Rein Taaramäe
|
Cofidis | + 1h 16' 32″ |
| 5 | Gorka Izagirre
|
Euskaltel-Euskadi | + 1h 20' 40″ |
| 6 | Rafael Valls
|
Vacansoleil-DCM | + 1h 26' 37″ |
| 7 | Peter Sagan
|
Liquigas-Cannondale | + 1h 27' 42″ |
| 8 | Dominik Nerz
|
Liquigas-Cannondale | + 1h 31' 08″ |
| 9 | Edvald Boasson Hagen
|
Team Sky | + 1h 41' 39″ |
| 10 | Davide Malacarne
|
Team Europcar | + 1h 46' 06″ |
Dosbarthiad timau[golygu | golygu cod y dudalen]
| Safle | Tîm | Amser |
|---|---|---|
| 1 | RadioShack-Nissan
|
263h 12' 01″ |
| 2 | Team Sky | + 5' 54″ |
| 3 | BMC Racing Team | + 36' 36″ |
| 4 | Astana | + 43' 35″ |
| 5 | Liquigas-Cannondale | + 1h 04' 58″ |
| 6 | Movistar Team | + 1h 08' 19″ |
| 7 | Team Europcar | + 1h 08' 54" |
| 8 | Team Katusha | + 1h 12' 49″ |
| 9 | FDJ-BigMat | + 1h 19' 28″ |
| 10 | Ag2r-La Mondiale | + 1h 41' 18″ |
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod y dudalen]
- ↑ Le parcours du Tour de France-2012 dévoilé par erreur sur le site d’ASO. Adalwyd ar 11 Hydref 2011.
- ↑ 2012 Tour de France route officially presented. Adalwyd ar 18 Hydref 2011.
- ↑ 5 km de chrono en plus. Adalwyd ar 25 Mai 2012.
- ↑ SELECTION OF TEAMS FOR TOUR DE FRANCE 2012. letour.fr (6 Ebrill 2012). Adalwyd ar 6 Ebrill 2012.
- ↑ "Andy Scheck with sacral fracture out for Tour de France", radioshacknissantrek.com, 13 Mehefin 2012.
- ↑ "Cobo to ride Tour and Vuelta in 2012", cyclingnews.com, 12 Ionawr 2012.
- ↑ "Hesjedal heads to Tour de France with another win on his mind", cyclingnews.com, 5 Mehefin 2012.
- ↑ "Scarponi set to ride Tour de France", cyclingnews.com, 19 Mehefin 2012.
- ↑ "Wiggins may not yet be at his peak, says Holm", cyclingnews.com, 13 Mehefin 2012.
- ↑ "Yates: Wiggins hasn’t peaked yet", cyclingnews.com, 13 Mehefin 2012.
- ↑ Daniel Benson (30 Mehefin 2012). Cancellara wins 2012 Tour de France prologue in Liège. Cycling News. Future Publishing Limited. Adalwyd ar 22 Gorffennaf 2012.
- ↑ Susan Westemeyer (7 Gorffennaf 2012). Froome leads double Sky success on La Planche des Belles Filles. Cycling News. Future Publishing Limited. Adalwyd ar 22 Gorffennaf 2012.
- ↑ Tour de France 2009 Regulations. LeTour.fr.
Dolenni allanol[golygu | golygu cod y dudalen]
- Gwefan swyddogol Tour de France (ar gael yn Ffrangeg, Saesneg, Almaeneg neu Sbaeneg)
1915-1918 Gohirwyd oherwydd y Rhyfel Byd Cyntaf
1919 · 1920 · 1921 · 1922 · 1923 · 1924 · 1925 · 1926 · 1927 · 1928 · 1929 ·
1930 · 1931 · 1932 · 1933 · 1934 · 1935 · 1936 · 1937 · 1938 · 1939
1940-1946 Gohirwyd oherwydd yr Ail Ryfel Byd
1947 · 1948 · 1949 · 1950 · 1951 · 1952 · 1953 · 1954 · 1955 · 1956 · 1957 · 1958 · 1959 · 1960 · 1961 · 1962 · 1963 · 1964 · 1965 · 1966 · 1967 · 1968 · 1969 · 1970 · 1971 · 1972 · 1973 · 1974 · 1975 · 1976 · 1977 · 1978 · 1979 · 1980 · 1981 · 1982 · 1983 · 1984 · 1985 · 1986 · 1987 · 1988 · 1989 · 1990 · 1991 · 1992 · 1993 · 1994 · 1995 · 1996 · 1997 · 1998 · 1999 · 2000 · 2001 · 2002 · 2003 · 2004 · 2005 · 2006 · 2007 · 2008 · 2009 · 2010 · 2011 · 2012 · 2013 · 2014 · 2015
Crys Melyn | Crys Gwyrdd | Crys Dot Polca | Crys Gwyn | 
Gwobr Brwydrol