Esgob Llanelwy

Arfbais yr Esgob Llanelwy

Esgob Llanelwy yw pennaeth Esgobaeth Llanelwy yn yr Eglwys yng Nghymru. Mae'r esgobaeth yn cynnwys Sir Ddinbych a Sir y Fflint rhai rhannau o Sir Conwy a Powys ac ychydig o sir Gwynedd. Mae'r gadeirlan yn Llanelwy.

Yn ôl y traddodiad, sefydlwyd yr esgobaeth gan Cyndeyrn, a elwir hefyd yn Kentigern a Mungo, tua chanol y 6ed ganrif. Ymhlith yr enwocaf o esgobion Llanelwy mae Sieffre o Fynwy a William Morgan, cyfieithydd y Beibl i'r Gymraeg.

Rhestr Esgobion Llanelwy

Blynyddoedd	Esgob	Nodiadau
c. 583 i ???	Cyndeyrn (Mungo)	Esgob Glasgow
??? i ???	Asaph
??? i ???	…
1143 i 1152	Gilbert
1152 i 1154	Sieffre o Fynwy
1154 i 1155	Richard	Bu farw tra'n esgob
1155 i 1175	Godfrey
1175 i 1183	Adda	Canon Paris
1183 i 1186	John I
1186 i 1225	Reiner
1225 i 1235	Abraham
1235 i 1240	Hywel I
1240 i 1247	Hywel II	Un o feibion Ednyfed Fychan, efallai
c.1247 i 1249	yn wag
1249 i 1267	Einion I
1267 i 1268	John II
1268 i 1293	Einion II
1293 i 1314	Llywelyn ab Ynyr	Canon Llanelwy
1314 i 1345	Dafydd ap Bleddyn	Canon Llanelwy
1352 i 1357	Ieuan Trefor I
1357 i 1376	Llywelyn ap Madog	Deon Llanelwy
1376 i 1382	William Spridlington	Deon Llanelwy
1382 i 1390	Lawrence Child
1390 i 1395	Alexander Bache
1395 i 1410	Ieuan Trefor II
1411 i 1433	Robert Lancaster
1433 i 1444	John Lowe	Yn ddiweddarach yn Rochester
1444 i 1450	Reginald Peacock	Yn ddiweddarach yn Chichester
1451 i 1471	Thomas Bird (alias Thomas Knight)
1472 i 1495	Richard Redman	Yn ddiweddarach yn Exeter
1495 i 1499	Michael Deacon
1499 i 1503	Dafydd ab ieuan ab Iorwerth
1503 i 1513	Dafydd ab Owain	Abad Aberconwy
1513 i 1518	Edmund Birkhead
1518 i 1535	Henry Standish
1535 i 1536	William Barlow	Yn ddiweddarach yn Esgob Tyddewi
1536 i 1554	Robert Warton (alias Robert Parfew)	Abbot of Bermondsey; Yn ddiweddarach yn Esgob Henffordd
1554 i 1559	Thomas Goldwell	Yr esgob Catholig olaf
1559 i 1561	Richard Davies	Daeth yn Esgob Tyddewi
1561 i 1573	Thomas Davies
1573 i 1601	William Morgan	Cynt yn Esgob Llandaf
1601 i 1603	William Morgan	Cynt yn Esgob Llandaf. Cyfieithydd y Beibl.
1603 i 1622	Richard Parry	Deon Bangor
1622 i 1629	John Hamner	Prebendari Caerwrangon
1629 i 1651	John Owen	Archddiacon Llanelwy; bu farw tra'n esgob
1651 i 1660	yn wag	Am 9 mlynedd
1660 i 1667	George Griffith	Archddiacon Llanelwy
1667 i 1669	Henry Glenham	Deon Bryste
1669 i 1680	Isaac Barrow	Cynt yn Esgob Sodor a Man
1680 i 1692	William Lloyd	Deon Bangor; Cynt yn Esgob Caerlwytgoed a Coventry
1692 i 1703	Edward Jones	Cynt yn Esgob Cloynes (Iwerddon)
1703 i 1704	George Hooper	Deon Caergaint; yn ddiweddarach yn Esgob Bath a Wells
1704 i 1708	William Beveridge	Archddiacon Colchester
1708 i 1714	William Fleetwood	Canon Windsor; Yn ddiweddarach yn Esgob Ely
1714 i 1727	John Wynne	Prifathro Coleg yr Iesu, Rhydychen; Yn ddiweddarach yn Esgob Bath a Wells
1727 i 1731	Francis Hare	Deon Caerwrangon a deon St Paul's, Llundain; yn ddiweddarach i Chichester
1731 i 1736	Thomas Tanner	Canon Eglwys Crist, Rhydychen
1736 i 1743	Isaac Maddox	Deon Wells; Yn ddiweddarach yn Esgob Caerwrangon
1743 i 1743	John Thomas	Deon of Peterborough; etholwyd ond gwnaed ef yn Esgob Lincoln cyn iddo gael ei gysegru
1743 i 1748	Samuel Lisle	Archddiacon Caergaint; yn ddiweddarach yn Esgob Norwich
1748 i 1761	Yr Anrhydeddus Robert Drummond	Prebend San Steffan; Yn ddiweddarach yn Esgob Salisbury
1761 i 1769	Richard Newcombe	Cynt yn Esgob Llandaf
1769 i 1789	Jonathan Shipley	Cynt yn Esgob Llandaf
1789 i 1790	Samuel Halifax|Cynt yn Esgob Caerloyw]]
1790 i 1802	Lewis Bagot	Cynt yn Esgob Norwich
29 Gorffennaf 1802 i 4 Hydref 1806	Samuel Horsley	Cynt yn Esgob Rochester
15 Hydref 1806 i 15 Mai 1815	William Cleaver	Cynt yn Esgob Bangor
23 Mai 1815 i 21 Ionawr 1830	John Luxmore	Cynt yn Esgob Henffordd
23 Chwefror 1830 i 13 Medi 1846	William Carey	Cynt yn Esgob Exeter
10 Hydref 1846 i Ionawr 1870	Thomas Vowler Short	Cynt yn Esgob Sodor a Manaw; ymddiswyddodd
25 Mai 1870 i 1889	Joshua Hughes	Vicer Llanymddyfri
1889 i 1934	Alfred George Edwards	Archesgob cyntaf Cymru 1920 - 1934
1934 i 1950	William Thomas Havard
1950 i 1971	David Daniel Bartlett, DD
1971 i 1982	Harold John Charles, MA
1982 i Mehefin 1999	Alwyn Rice Jones	Archesgob Cymru 1991 - 1999
1999 i 2009	John Stewart Davies

Llyfryddiaeth

• Haydn's Book of Dignities (1894) Joseph Haydn/Horace Ockerby, ail-argraffwyd 1969
• Whitaker's Almanack 1883 i 2004 Joseph Whitaker & Sons Ltd/A&C Black, Llundain

• [http://yba.llgc.org.uk/cy/c-DAFY-API-1503.html Y Bywgraffiadur Ar-lein