Caffetier

Oddi ar Wicipedia
Caffetier
Enghraifft o'r canlynolcategori o gynhyrchion Edit this on Wikidata
Mathkitchenware, Tebot, coffeemaker, cynhwysydd, coffeemaking implement Edit this on Wikidata
Cynnyrchcoffi, te Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Mae cafetière (Ffrangeg: Cafetière à Piston; Orgraff y Gymraeg: caffetier) yn ffurf ar debot syml ar gyfer gwneud coffi i'w yfed. Cafodd breinlen i gofnodi'r ddyfais ei wneud gan Ffrancwr, Marcel-Pierre Paquet dit Jolbert, a gyhoeddwyd yn swyddogol ar 5 Awst 1924 o dan rif rhif 575.729.

Enwau adnabod tramor[golygu | golygu cod]

Yn Ffrainc, gelwir y gwneuthurwr cafetière à piston hefyd gan frand a ddefnyddir fel enw: cafetière Melior neu Bodum. Yn yr Eidal, fe'i gelwir yn caffettiera a stantuffo. Yn Seland Newydd, Awstralia a De Affrica gelwir y ddyfais yn plunger ac mae'r coffi sy'n deillio o hyn yn plunger coffee. Yn yr Unol Daleithiau, Canada a Sweden, cyfeirir ati fel French Press neu'r Coffee Press. Yn y Deyrnas Unedig a'r Iseldiroedd fe'i ceir o dan y term cafetière. Yn yr Almaen defnyddir Stempelkanne ("pot piston") neu Kaffeepresse ("gwasg coffi").

Hanes a dylunio[golygu | golygu cod]

Caffetier nodweddiadol wydr sy'n gadael i'r yfwr weld cryfder y coffi ar ei ddymuniad ei hun

Efallai bod y wasg Ffrengig gyntaf wedi ymddangos yn Ffrainc ar ffurf elfennol: darn o fetel tyllog neu llian gaws ynghlwm wrth wialen y gall y defnyddiwr ei rhoi mewn tegell.

Rhoddwyd patent dau ddyfeisiwr Ffrengig (Mayer a Delforge) ym 1852 ddyfais ragflaenol y cafetiére. Cafodd patent ei ffeilio gan Ffrancwr, Marcel-Pierre Paquet dit Jolbert, a gyhoeddwyd yn swyddogol ar 5 Awst 1924.

Cafodd patent arall ei ffeilio ym 1929 gan yr Milanwr, Attilio Calimani.[1] Ar ôl cael nifer o addasiadau, cafodd patent olaf ei ffeilio ym 1958 gan Faliero Bondanini a lansiodd gynhyrchiad yn Ffrainc (mewn ffatri clarinét yn Ffrainc, Martin SA) lle cafodd boblogrwydd. Yna dosbarthwyd gwneuthurwyr coffi gwasg yn Ffrainc yn Ewrop gan y cwmni Prydeinig, Household Articles Ltd. Prynwyd y cwmni Ffrengig Martin SA, gwneuthurwr gwneuthurwr coffi Melior.[2] ym 1991 gan y cwmni dodrefn cartref o Ddenmarc, Bodum.

Mae'r gwneuthurwr coffi modern, a boblogeiddiwyd yn Ffrainc yn y 1960au o dan yr enw brand “Mior”, yn cynnwys gwydr silindrog cul neu bicer plastig, gyda chaead a piston plastig neu fetel wedi'i osod ar y silindr ac sydd â neilon neu ddirwy hidlydd rhwyll metel.

Paratoi[golygu | golygu cod]

Piston a rhidyll gyda'r bicer wydr
Piston a rhidyll gyda'r bicer wydr
Fideo ar baratoi paned o goffi yn defnyddio cafetière

Mae gwasg Ffrengig yn gofyn am ffa coffi mâl mewn darnau mwy na gwneuthurwr coffi hidlo, i'w hatal rhag pasio trwy hidlydd y wasg.[3]. Ffa coffi mâl o gyfaint tebyg i halen cyn malu yw'r maint gorau.[4] Os yw'r coffi yn rhy fân, yna, pan fydd wedi trochi mewn dŵr athreiddedd is, sy'n ei gwneud yn ofynnol i ddefnyddio gormod o rym llaw wrth gwrthio'r plymiwr. Maent hefyd yn fwy tebygol o ddiferu trwy neu o amgylch perimedr hidlydd y wasg ac i mewn i'r ddiod goffi.[5] Additionally, finer grounds will tend to over-extract and cause the coffee to taste bitter.[4]

Mae'r trwyth coffi ar gael trwy roi'r ffa mâl ar waelod y bicer wag ac yna ychwanegu dŵr poeth (85°C) yn y cyfrannau o tua 30 gram o flawd coffi i hanner litr o ddŵr. Yna gorchuddir y gymysgedd i adael iddo drwytho am gyfnod o ychydig funudau (rhwng dau a phedwar). Yna caiff y plymiwr ei wthio i mewn a'i ddal ar waelod y bicer. Yna gallwn adael i decant ychydig neu weini'r coffi ar unwaith. Os gadewir coffi wedi'i fragu mewn cysylltiad â ffa daear a ddefnyddir, gall ddod yn gryf iawn ac ychydig yn chwerw, sydd weithiau'n effaith a ddymunir gan ddefnyddwyr y math hwn o wneuthurwr coffi.

Bydd rhai awduron yn rhoi'r amser gorau posibl ar gyfer bragu fel tua phedwar munud.[6]

Eiconig[golygu | golygu cod]

Efallai bod ei boblogrwydd wedi cael cymorth ym 1965 trwy ei ddefnyddio yn y ffilm Michael Caine The Ipcress File. Mae'r caffetier yn cael ei weld yn statws soffistigedig o berson oedd yn deall ac yn hoffi coffi o ansawdd dda.[7]

Ceir sgetsh gan y ddigrifwraig, Catherine Tate, yn chwarae rhan 'Sam' sy'n gymeriad hunanbwysig ond twp ac ansoffistigedig, yn trafod defnyddio caffetier gyda'r chariad, Paul. Yn y sgets o ddegawd gyntaf 21g, mae Sam yn adrodd digwyddiad yn ystod y dydd ond gyda'r ddau yn cydnabod nad ydynt yn gwybod beth yw cafetiére. Mae'r sgets yn seiliedig i raddau helaeth ar y cynsail (neu rhagfarn) nad yw person o'r un natur a dosbarth â Sam yn gwybod beth yw rhywbeth mwy soffistigedig â cafetiére.[8]

Gweithredu Caffetier[golygu | golygu cod]

Gweler hefyd[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. Apparatus for preparing infusions, particularly for preparing coffee Google Patents
  2. "The Melior Way of Brewing Coffee and Tea", adalwyd 6 Awst 2023
  3. http://www.post-gazette.com/pg/09113/964681-51.stm
  4. 4.0 4.1 Brew Perfect French Press Coffee with this Recipe - Crema.co, https://crema.co/guides/french-press-coffee, adalwyd 2017-04-10
  5. Millman, China (2009-04-23). "Freshen Up; Manual Brewing Techniques Give Coffee Lovers a Better Way to Make a Quality Drink". Pittsburgh Post-Gazette. Cyrchwyd 2009-06-16.
  6. Rinsky, Laura Halpin (2008). The Pastry Chef's Companion. John Wiley & Sons. t. 119. ISBN 978-0-470-00955-0.
  7. https://www.independent.co.uk/extras/indybest/house-garden/coffee/best-cafetieres-coffee-french-press-9242261.html
  8. https://www.youtube.com/watch?v=-YKrpzKELJU

Dolenni allanol[golygu | golygu cod]