Coffi hidl

Oddi ar Wicipedia
Coffi hidl
Mathcoffi Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Gwneir coffi hidl trwy arllwys dŵr poeth dros ffa coffi a'i adael i sefyll. Mae yna sawl dull i wneud hyn, gan gynnwys defnyddio papur hidl, percoladur, a cafetière (a elwir hefyd y Gwasg Ffrengig neu melior, er, noder na ddefnyddir papur hidlo gan y teclyn hwn). Ceir hefyd coffi het lle bydd papur hidlo tu fewn basn blastig a ddodir ar ben cwpan a'r dŵr berw yn diferu'n uniongyrchol i'r gwpan. Mae'r termau a ddefnyddir ar gyfer creu'r coffi yn aml yn adlewyrchu'r dull a ddefnyddir, fel diferu coffi wedi'i brosesu, coffi wedi'i hidlo, coffi wedi'i brosesu neu ddim ond coffi. Mae'r dŵr yn hidlo'r coffi gan amsugno ei gydrannau cemegol cyfansoddol, ac yna mynd trwy hidlydd. Mae gwaddod y ffa coffi a ddefnyddir yn cael eu cadw yn yr hidlydd, tra bod y coffi bragu yn cael ei gasglu mewn cynhwysydd.

Trosolwg[golygu | golygu cod]

Dyfeisiwyd y papur hidlio coffi yn yr Almaen gan Melitta Bentz ym 1908 [1] ac fe'u defnyddir yn gyffredinol ar gyfer cynhyrchu coffi wedi'i hidlo ledled y byd. Ym 1954, patentwyd y Wigomat, a ddyfeisiwyd gan Gottlob Widmann, yn yr Almaen fel y gwneuthurwr cyntaf o wneuthurwyr coffi trydan. [2] Disodlodd gwneuthurwyr coffi diferu y percolator coffi yn y 1970au oherwydd tueddiad percolators i gor-echdynnu coffi, a oedd yn ei wneud yn chwerw.[3] Un o fanteision hidlwyr papur yw y gellir tynnu hidlwyr wedi'u defnyddio heb orfod glanhau'r hidlydd. Mae hidlwyr parhaol hefyd yn gyffredin heddiw, wedi'u gwneud o gynfasau metel tyllog, rhwyll blastig mân neu gerameg fandyllog sy'n arafu solidau, ond sy'n caniatáu i goffi fynd trwyddo, gan ddileu'r angen i brynu hidlwyr ar wahân nad ydyn nhw'n cael eu defnyddio weithiau. gellir eu canfod mewn rhai rhannau o'r byd. Mae'r rhain yn ychwanegu at gynnal a chadw'r peiriant, ond yn lleihau'r gost gyffredinol ac yn cynhyrchu llai o wastraff.

Mae'r coffi'n cwympo trwy'r gollyngiadau mawr mewn sawl jwg o'r caffi arbenigol hwn
Coffi Het - teclyn gyda papur hidlo yn yr 'het'
Peiriant percoladu, Wigomat-100 o 1954

Mae coffi hidlo yn hanfodol i ddiwylliant a gwybodaeth coffi Japaneaidd.[4]

Dull[golygu | golygu cod]

Mae gwneud coffi diferu yn ddull a ddefnyddir yn helaeth o wneud paned coffi.

  • Peiriant Percoladu Trydan - Mae sawl dyfais â llaw ar y farchnad i'w gwneud, sy'n cynnig ychydig mwy o reolaeth ar y paramedrau na pheiriannau awtomatig, ac sy'n ymgorffori falfiau plwg a newyddbethau eraill sy'n cynnig mwy o reolaeth ar yr amser dyodiad a chyfran y coffi i ddŵr.
  • Coffi Het - Mae yna hefyd gliniaduron tafladwy sydd ond yn cynnwys yr hidlydd ac yn gorffwys ar ben cwpan neu gwpan, gan eu gwneud yn ddewis poblogaidd i wersyllwyr a cherddwyr. Mae'r dŵr poeth yn cael ei dywallt a'i ddraenio'n uniongyrchol i'r cwpan.

Ansawdd y Coffi[golygu | golygu cod]

Mae paratoi gyda hidlydd papur yn cynhyrchu coffi clir, llawn corff. Er ei fod yn rhydd o waddod, mae'n brin o olewau coffi a hanfodion; maent wedi cael eu dal yn yr hidlydd papur.[5] Mewn cyferbyniad, nid yw hidlwyr metel yn tynnu'r cydrannau hyn.[6]

Gellir arsylwi, yn enwedig wrth ddefnyddio cynhwysydd gwydr tal, cul, bod y coffi ar waelod y cynhwysydd yn gryfach na'r coffi ar y brig. Mae hyn oherwydd y ffaith bod llai o flas ar gael ar gyfer echdynnu coffi wrth i'r broses fragu fynd yn ei blaen. Gwnaed dadl fathemategol bod darparu cryfder tebyg mewn dwy gwpanaid o goffi bron yn cael ei gyflawni trwy ddilyniant o esgidiau Thue-Morse.[7] Ysgogodd y dadansoddiad hwn erthygl mympwyol yn y wasg boblogaidd.[8]

Defnyddio'r gwaddol yn yr Ardd[golygu | golygu cod]

Gellir casgli'r gwaddod ffa coffi sy'n weddill wedi hidlo a'i ddefnyddio fel compost neu fel gwrtaith i hybu tyfiant yn yr ardd. Mae'r gwaddol yn rhoi Nitrogen i'r compost, ac yn mhen amser hwy, i'r ardd os taenir y gweddillion yn syth i'r pridd.[9] Ceir, serch hynny rhai dadleuon yn erbyn hyn.[10]

Gweler hefyd[golygu | golygu cod]

Dolenni allanol[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. "The History of How We Make Coffee". About.com. Cyrchwyd 13 February 2012.[dolen marw]
  2. "Sixty years of the Federal Republic of Germany – a retrospective of everyday life". Cyrchwyd 28 December 2012.
  3. "Perfectcoffeemakers.com". www.perfectcoffeemakers.com. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2014-03-18. Cyrchwyd 2012-09-18.
  4. https://www.nytimes.com/2011/02/13/magazine/13Food-t-000.html
  5. "How to Use a Pour Over Brewer" Archifwyd 2011-10-23 yn y Peiriant Wayback. CoffeeGeek.com. October 21, 2005.
  6. Cornelis MC, El-Sohemy A (November 2007). "Coffee, caffeine, and coronary heart disease". Curr Opin Clin Nutr Metab Care 10 (6): 745–51. doi:10.1097/MCO.0b013e3282f05d81. PMID 18089957.
  7. Richman, Robert (2001). "Recursive Binary Sequences of Differences". Complex Systems 13 (4): 381–392. http://www.complex-systems.com/pdf/13-4-3.pdf. Adalwyd 19 February 2013.
  8. Abrahams, Marc (12 July 2010). "How to pour the perfect cup of coffee". The Guardian. Cyrchwyd 19 February 2013.
  9. https://www.gardeningknowhow.com/composting/ingredients/coffee-grounds-gardening.htm
  10. https://www.ruralsprout.com/coffee-grounds-in-the-garden/