Banwen
Pentref ym mwrdeisdref sirol Castell-nedd Port Talbot yw Banwen (hefyd: Banwen Pyrddin). Saif yn rhan uchaf Cwm Dulais, ychydig i'r de o gyffordd y priffyrdd A4109 ac A4221, i'r de-ddwyrain o bentref mwy Dyffryn Cellwen. Mae yng nghymuned Onllwyn.
Awgrymwyd y pentref fel man geni Sant Padrig, ar sail cofnod iddo ef gael ei eni mewn lle o'r enw banavem taburniae, rywle ar arfordir gorllewinol Ynys Prydain. Roedd ar y ffordd Rufeinig rhwng Castell Nedd ac Aberhonddu, ac mae olion gwersyll Rhufeinig gerllaw.
Ar un adeg roedd mwyngloddio glo, haearn a chopr yn bwysig yn yr ardal.
Aberafan · Aberdulais · Abergwynfi · Alltwen · Baglan · Banwen · Bedd y Cawr · Blaendulais · Blaen-gwrach · Blaengwynfi · Bryn · Castell-nedd · Cil-ffriw · Cilmaengwyn · Cilybebyll · Y Clun · Y Creunant · Cwmafan · Cwm-gors · Cwmllynfell · Cymer · Dyffryn Cellwen · Efail-fach · Glyncorrwg · Glyn-Nedd · Godre'r-graig · Gwauncaegurwen · Llandarcy · Llangatwg · Llan-giwg · Llansawel · Margam · Melin-cwrt · Morfa Glas · Onllwyn · Pentreclwydau · Pontardawe · Pontrhydyfen · Port Talbot · Pwll-y-glaw · Resolfen · Rheola · Rhos · Rhyd-y-fro · Sgiwen · Tai-bach · Ton-mawr · Tonna · Trebannws · Ynysmeudwy · Ystalyfera
Eginyn erthygl sydd uchod am Gastell-nedd Port Talbot. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato
