Ystrad Mynach: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
B →Adeiladau a hanes: dol Tagiau: Golygiad cod 2017 |
Sian EJ (sgwrs | cyfraniadau) Gwybodlen WD |
||
Llinell 1: | Llinell 1: | ||
{{Gwybodlen lle |
|||
{{infobox UK place| |
|||
| |
| gwlad = {{banergwlad|Cymru}} |
||
| gwleidyddiaeth = Gwleidyddiaeth |
|||
|welsh_name= |
|||
| aelodcynulliad = {{Swits Caerffili i enw'r AC}} |
|||
|constituency_welsh_assembly= |
|||
| aelodseneddol = {{Swits Caerffili i enw'r AS}} |
|||
|official_name= Ystrad Mynach |
|||
⚫ | |||
|unitary_wales= [[Caerffili (sir)|Caerffili]] |
|||
| static_image_name = Ystrad Mynach town centre.jpg |
|||
|lieutenancy_wales= [[Gwent (Sir)|Gwent]] |
|||
|constituency_westminster= [[Caerffili (etholaeth seneddol)|Caerffili]] |
|||
|post_town= HENGOED |
|||
|postcode_district = CF82 |
|||
|postcode_area= CF |
|||
|dial_code= 01443 |
|||
|map_type= |
|||
|os_grid_reference= ST145945 |
|||
|population= 13,500 |
|||
|latitude = 51.6419 |
|||
|longitude = -3.2405 |
|||
⚫ | |||
Mae '''Ystrad Mynach''' yn dref ym [[Caerffili (sir)|Mwrdeistref Sirol Caerffili]] yn ne [[Cymru]]. Saif ar y briffordd [[A472]]. Mae ganddi boblogaeth o tua 13,500 a saif yng [[Cwm Rhymni|Nghwm Rhymni]]. Mae [[Caerdydd]] 18.4 [[cilometr|km]] i ffwrdd o Ystrad Mynach ac mae [[Llundain]] yn 217.3 km. Y ddinas agosaf ydy [[Casnewydd]] sy'n 18 km i ffwrdd. |
Mae '''Ystrad Mynach''' yn dref ym [[Caerffili (sir)|Mwrdeistref Sirol Caerffili]] yn ne [[Cymru]]. Saif ar y briffordd [[A472]]. Mae ganddi boblogaeth o tua 13,500 a saif yng [[Cwm Rhymni|Nghwm Rhymni]]. Mae [[Caerdydd]] 18.4 [[cilometr|km]] i ffwrdd o Ystrad Mynach ac mae [[Llundain]] yn 217.3 km. Y ddinas agosaf ydy [[Casnewydd]] sy'n 18 km i ffwrdd. |
||
Cyn y [[Chwyldro Diwydiannol]] a dyfodiad y [[glofa|gwaith glo]] roedd yr ardal yn dir amaethyddol gyda nifer o ffermydd.<ref>[http://www.geograph.org.uk/photo/235490] Gwefan Geograph; adalwyd 14/08/2012</ref> saif yng nghymuned [[Gelligaer]]. |
Cyn y [[Chwyldro Diwydiannol]] a dyfodiad y [[glofa|gwaith glo]] roedd yr ardal yn dir amaethyddol gyda nifer o ffermydd.<ref>[http://www.geograph.org.uk/photo/235490] Gwefan Geograph; adalwyd 14/08/2012</ref> saif yng nghymuned [[Gelligaer]]. |
||
Cynrychiolir yr ardal hon yn y [[Cynulliad Cenedlaethol Cymru|Cynulliad Cenedlaethol]] gan {{Swits Caerffili i enw'r AC}} a'r Aelod Seneddol yw {{Swits Caerffili i enw'r AS}}.<ref>[http://www.cynulliadcymru.org/memhome.htm Gwefan y Cynulliad;] adalwyd 24 Chwefror 2014</ref><ref>[http://www.parliament.uk/mps-lords-and-offices/mps/?sort=2&type=3 Gwefan parliament.uk;] adalwyd 24 Chwefror 2014</ref> |
|||
==Tarddiad yr enw== |
==Tarddiad yr enw== |
||
Llinell 35: | Llinell 24: | ||
{{Trefi_Caerffili}} |
{{Trefi_Caerffili}} |
||
{{eginyn Caerffili}} |
{{eginyn Caerffili}} |
||
Fersiwn yn ôl 16:14, 12 Tachwedd 2018
Math | tref |
---|---|
Daearyddiaeth | |
Gwlad | Cymru |
Cyfesurynnau | 51.6419°N 3.2405°W |
Cod OS | ST145945 |
Cod post | CF82 |
Gwleidyddiaeth | |
AC/au | Hefin David (Llafur) |
AS/au | Wayne David (Llafur) |
Mae Ystrad Mynach yn dref ym Mwrdeistref Sirol Caerffili yn ne Cymru. Saif ar y briffordd A472. Mae ganddi boblogaeth o tua 13,500 a saif yng Nghwm Rhymni. Mae Caerdydd 18.4 km i ffwrdd o Ystrad Mynach ac mae Llundain yn 217.3 km. Y ddinas agosaf ydy Casnewydd sy'n 18 km i ffwrdd.
Cyn y Chwyldro Diwydiannol a dyfodiad y gwaith glo roedd yr ardal yn dir amaethyddol gyda nifer o ffermydd.[1] saif yng nghymuned Gelligaer.
Cynrychiolir yr ardal hon yn y Cynulliad Cenedlaethol gan Hefin David (Llafur) a'r Aelod Seneddol yw Wayne David (Llafur).[2][3]
Tarddiad yr enw
Ystyr "ystrad" yw "llawr" neu waelod dyffryn; mae'r "ach" ar y diwedd yn awgrymu tir gwlyb neu gors a cheir enghreifftiau gerllaw e.e. Llanbradach a Llancaiach. O'r geiriau Ystrad-Man-Ach y daw'r gair, felly, ac nid o'r gair Cymraeg "Mynach".[4] Cyn codi cloddiau pwrpasol yn y 1960au arferai'r dref gael cryn dipyn o lifogydd.
Adeiladau a hanes
Ceir yn y dref nifer o adeiladau'r cyngor lleol a Choleg Ystrad Mynach, coleg a sefydlwyd yn 1959 i hyfforddi ac ail hyfforddi glowyr lleol. Mae tua 12,000 ar gofrestr y coleg erbyn heddiw.
Mae Glofa Penallta ger y dref, sef y lofa olaf yn y cwm i gau. Ceir yma hefyd orsaf reilffordd a agorwyd yn 1890 a cheir hefyd traffont, cerflun i goffau'r etifeddiaeth ddiwydiannol, ysbyty cymunedol, nifer o ysgolion a thafarnau: y Cooper Arms a'r Royal Oak.
Cyfeiriadau
- ↑ [1] Gwefan Geograph; adalwyd 14/08/2012
- ↑ Gwefan y Cynulliad; adalwyd 24 Chwefror 2014
- ↑ Gwefan parliament.uk; adalwyd 24 Chwefror 2014
- ↑ Gelligaer Urban District Council (1959). The Gelligaer Story. Cyngor Dosbarth Gelligaer.
Trefi
Aber-carn · Bargod · Bedwas · Caerffili · Coed-duon · Crymlyn · Rhisga · Rhymni · Ystrad Mynach
Pentrefi
Aberbargoed · Abertridwr · Abertyswg · Argoed · Bedwellte · Brithdir · Cefn Hengoed · Cwm-carn · Draethen · Fochriw · Gelli-gaer · Y Groes-wen · Hengoed · Llanbradach · Machen · Maesycwmer · Nelson · Pengam · Penpedairheol · Pontlotyn · Pontllan-fraith · Pont-y-meistr · Rhydri · Senghennydd · Trecelyn · Tredegar Newydd · Tretomos · Ty'n-y-coedcae · Wyllie · Ynys-ddu