Ystrad Mynach: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Tagiau: Golygiad cod 2017
Sian EJ (sgwrs | cyfraniadau)
Gwybodlen WD
Llinell 1: Llinell 1:
{{Gwybodlen lle
{{infobox UK place|
|country = Cymru
| gwlad = {{banergwlad|Cymru}}
| gwleidyddiaeth = Gwleidyddiaeth
|welsh_name=
| aelodcynulliad = {{Swits Caerffili i enw'r AC}}
|constituency_welsh_assembly=
| aelodseneddol = {{Swits Caerffili i enw'r AS}}
|official_name= Ystrad Mynach
}}
|unitary_wales= [[Caerffili (sir)|Caerffili]]
| static_image_name = Ystrad Mynach town centre.jpg
|lieutenancy_wales= [[Gwent (Sir)|Gwent]]
|constituency_westminster= [[Caerffili (etholaeth seneddol)|Caerffili]]
|post_town= HENGOED
|postcode_district = CF82
|postcode_area= CF
|dial_code= 01443
|map_type=
|os_grid_reference= ST145945
|population= 13,500
|latitude = 51.6419
|longitude = -3.2405
}}


Mae '''Ystrad Mynach''' yn dref ym [[Caerffili (sir)|Mwrdeistref Sirol Caerffili]] yn ne [[Cymru]]. Saif ar y briffordd [[A472]]. Mae ganddi boblogaeth o tua 13,500 a saif yng [[Cwm Rhymni|Nghwm Rhymni]]. Mae [[Caerdydd]] 18.4 [[cilometr|km]] i ffwrdd o Ystrad Mynach ac mae [[Llundain]] yn 217.3 km. Y ddinas agosaf ydy [[Casnewydd]] sy'n 18 km i ffwrdd.
Mae '''Ystrad Mynach''' yn dref ym [[Caerffili (sir)|Mwrdeistref Sirol Caerffili]] yn ne [[Cymru]]. Saif ar y briffordd [[A472]]. Mae ganddi boblogaeth o tua 13,500 a saif yng [[Cwm Rhymni|Nghwm Rhymni]]. Mae [[Caerdydd]] 18.4 [[cilometr|km]] i ffwrdd o Ystrad Mynach ac mae [[Llundain]] yn 217.3 km. Y ddinas agosaf ydy [[Casnewydd]] sy'n 18 km i ffwrdd.


Cyn y [[Chwyldro Diwydiannol]] a dyfodiad y [[glofa|gwaith glo]] roedd yr ardal yn dir amaethyddol gyda nifer o ffermydd.<ref>[http://www.geograph.org.uk/photo/235490] Gwefan Geograph; adalwyd 14/08/2012</ref> saif yng nghymuned [[Gelligaer]].
Cyn y [[Chwyldro Diwydiannol]] a dyfodiad y [[glofa|gwaith glo]] roedd yr ardal yn dir amaethyddol gyda nifer o ffermydd.<ref>[http://www.geograph.org.uk/photo/235490] Gwefan Geograph; adalwyd 14/08/2012</ref> saif yng nghymuned [[Gelligaer]].

Cynrychiolir yr ardal hon yn y [[Cynulliad Cenedlaethol Cymru|Cynulliad Cenedlaethol]] gan {{Swits Caerffili i enw'r AC}} a'r Aelod Seneddol yw {{Swits Caerffili i enw'r AS}}.<ref>[http://www.cynulliadcymru.org/memhome.htm Gwefan y Cynulliad;] adalwyd 24 Chwefror 2014</ref><ref>[http://www.parliament.uk/mps-lords-and-offices/mps/?sort=2&type=3 Gwefan parliament.uk;] adalwyd 24 Chwefror 2014</ref>


==Tarddiad yr enw==
==Tarddiad yr enw==
Llinell 35: Llinell 24:


{{Trefi_Caerffili}}
{{Trefi_Caerffili}}

{{eginyn Caerffili}}
{{eginyn Caerffili}}



Fersiwn yn ôl 16:14, 12 Tachwedd 2018

Ystrad Mynach
Mathtref Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
GwladBaner Cymru Cymru
Cyfesurynnau51.6419°N 3.2405°W Edit this on Wikidata
Cod OSST145945 Edit this on Wikidata
Cod postCF82 Edit this on Wikidata
Gwleidyddiaeth
AC/auHefin David (Llafur)
AS/auWayne David (Llafur)
Map

Mae Ystrad Mynach yn dref ym Mwrdeistref Sirol Caerffili yn ne Cymru. Saif ar y briffordd A472. Mae ganddi boblogaeth o tua 13,500 a saif yng Nghwm Rhymni. Mae Caerdydd 18.4 km i ffwrdd o Ystrad Mynach ac mae Llundain yn 217.3 km. Y ddinas agosaf ydy Casnewydd sy'n 18 km i ffwrdd.

Cyn y Chwyldro Diwydiannol a dyfodiad y gwaith glo roedd yr ardal yn dir amaethyddol gyda nifer o ffermydd.[1] saif yng nghymuned Gelligaer.

Cynrychiolir yr ardal hon yn y Cynulliad Cenedlaethol gan Hefin David (Llafur) a'r Aelod Seneddol yw Wayne David (Llafur).[2][3]

Tarddiad yr enw

Ystyr "ystrad" yw "llawr" neu waelod dyffryn; mae'r "ach" ar y diwedd yn awgrymu tir gwlyb neu gors a cheir enghreifftiau gerllaw e.e. Llanbradach a Llancaiach. O'r geiriau Ystrad-Man-Ach y daw'r gair, felly, ac nid o'r gair Cymraeg "Mynach".[4] Cyn codi cloddiau pwrpasol yn y 1960au arferai'r dref gael cryn dipyn o lifogydd.

Adeiladau a hanes

Ceir yn y dref nifer o adeiladau'r cyngor lleol a Choleg Ystrad Mynach, coleg a sefydlwyd yn 1959 i hyfforddi ac ail hyfforddi glowyr lleol. Mae tua 12,000 ar gofrestr y coleg erbyn heddiw.

Mae Glofa Penallta ger y dref, sef y lofa olaf yn y cwm i gau. Ceir yma hefyd orsaf reilffordd a agorwyd yn 1890 a cheir hefyd traffont, cerflun i goffau'r etifeddiaeth ddiwydiannol, ysbyty cymunedol, nifer o ysgolion a thafarnau: y Cooper Arms a'r Royal Oak.

Cyfeiriadau

  1. [1] Gwefan Geograph; adalwyd 14/08/2012
  2. Gwefan y Cynulliad; adalwyd 24 Chwefror 2014
  3. Gwefan parliament.uk; adalwyd 24 Chwefror 2014
  4. Gelligaer Urban District Council (1959). The Gelligaer Story. Cyngor Dosbarth Gelligaer.
Eginyn erthygl sydd uchod am fwrdeistref sirol Caerffili. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato